DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3646#0217
LIJBER VIII. CAPUT VI.
195
CAPUT VI.
De Ubrationibus aquarum et instrumentis ad hunc ufum.
JNunc de perductionibus ad habitationes moeniaque ut fieri oporteat ex-
plicabo: cujus ratio est prima perlibratio. Libratur autem dioptris, aut
libris aquariis, aut chorobate, sed diligentius efFicitur per chorobatem,
quod dioptrae libraeque fallunt. Chorobates *) autem est regula (A) lon-
ga circiter pedum viginti, ea habet ancones (B) in capitibus extremis
aequali modo perfectos, inque regulae capitibus ad normam coagmenta-
tos, et inter regulam et ancones a cardinibus compacta transversaria (C),
quae habent lineas ad perpendiculum recte descriptas, pendentiaque ex
regula perpendicula (D) in smgulis partibus smgula: quae, cum regula
fuerit collocata, eaque tangent aeque ac pariter lineas descriptionis, indica-
bunt libratam collocationem. Sin autem ventus interpellaverit, et motioni-
buslineae non potuerint certam significationem facere; tunchabeat in supe-
riore parte canalem longum pedes quinque, latum digitum, altum sesqui-
uigitum, eoque aqua infuhdatiix; et II aequaliter aqua canalis summa la-
bra tanget, scietur eile libratum. Ita eo chorobate cum perlibratum ita
fuerit,, scietur quantum habnerit fastigii. Fortasse qui Archimedis libros
legit, dicet:iion polse sieri veram ex aqua librationem quod ei placet,-
aquam non esse libratam, sed sphaeroides habere schema, et ibi habere cen-
trum quo loci habet orbis terrarum. Hoc autem (iive plana elt aqua,
seu sphaeroides) nece/Ie ert, ^xtrema capita canalis regulae dextra ac sini-
hx'A; cuni librata regula erit x), pariter sustinere aquam. Sin autem pro-
clinatus erit ex.ttna parte, quae eritaltior non habebit regulae canalis
in summis labris aquam.. Neceise enim. est quocunque aqua sit infusa uv
*) Forma I.
1) Sic Coct. Guolf. Alias verba inter regulae et -paritcr 11011 leguntur.
VtTR. TOM- II.
-J«
195
CAPUT VI.
De Ubrationibus aquarum et instrumentis ad hunc ufum.
JNunc de perductionibus ad habitationes moeniaque ut fieri oporteat ex-
plicabo: cujus ratio est prima perlibratio. Libratur autem dioptris, aut
libris aquariis, aut chorobate, sed diligentius efFicitur per chorobatem,
quod dioptrae libraeque fallunt. Chorobates *) autem est regula (A) lon-
ga circiter pedum viginti, ea habet ancones (B) in capitibus extremis
aequali modo perfectos, inque regulae capitibus ad normam coagmenta-
tos, et inter regulam et ancones a cardinibus compacta transversaria (C),
quae habent lineas ad perpendiculum recte descriptas, pendentiaque ex
regula perpendicula (D) in smgulis partibus smgula: quae, cum regula
fuerit collocata, eaque tangent aeque ac pariter lineas descriptionis, indica-
bunt libratam collocationem. Sin autem ventus interpellaverit, et motioni-
buslineae non potuerint certam significationem facere; tunchabeat in supe-
riore parte canalem longum pedes quinque, latum digitum, altum sesqui-
uigitum, eoque aqua infuhdatiix; et II aequaliter aqua canalis summa la-
bra tanget, scietur eile libratum. Ita eo chorobate cum perlibratum ita
fuerit,, scietur quantum habnerit fastigii. Fortasse qui Archimedis libros
legit, dicet:iion polse sieri veram ex aqua librationem quod ei placet,-
aquam non esse libratam, sed sphaeroides habere schema, et ibi habere cen-
trum quo loci habet orbis terrarum. Hoc autem (iive plana elt aqua,
seu sphaeroides) nece/Ie ert, ^xtrema capita canalis regulae dextra ac sini-
hx'A; cuni librata regula erit x), pariter sustinere aquam. Sin autem pro-
clinatus erit ex.ttna parte, quae eritaltior non habebit regulae canalis
in summis labris aquam.. Neceise enim. est quocunque aqua sit infusa uv
*) Forma I.
1) Sic Coct. Guolf. Alias verba inter regulae et -paritcr 11011 leguntur.
VtTR. TOM- II.
-J«