Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (28.1966)

DWÓR W HORODNIE


II. 3. Horodno, portyk frontowy dworu. (Fot. J. Hoppen)

nanego w r. 1880 dostało się Augustowi Potockiemu,
słynnemu utracjuszowi i bon-viveur’owi9. August
Potocki w nieznanych mi bliżej okolicznościach sprze-
dał Horodno gen. Asaturowowi, od którego dobra
przeszły następnie w ręce hr. Ignatiewa 10. W okresie
przed I wojną światową Horodno stanowiło własność
rosyjskiego generała Kondratowicza, dowódcy korpusu
stacjonującego w Warszawie; w okresie dwudziesto-
lecia międzywojennego dobra należały do jego żony
Ady i córki Wiery.
Fundator dworu horodeńskiego Ludwik Tyszkiewicz
był bliskim krewnym Stanisława Augusta. W r. 1775
ożenił się z jego bratanicą księżniczką Konstancją
Poniatowską, córką ks. Kazimierza, podkomorzego.

Król miał szczególną skłonność do rodziny Tyszkie-
wiczów, bo i drugą swą bratanicę Marię Teresę, córkę
ks. Andrzeja, a siostrę ks. Józefa, wydał za referen-
darza wielkiego litewskiego Wincentego Tyszkiewicza.
Ludwik Tyszkiewicz nie był jednostką wybijającą się
ponad przeciętność. Głęboko przywiązany do króla,
tylko dzięki jego poparciu szybko wspinał się po
szczeblach politycznej kariery: najpierw ciwun wileń-
ski, potem pisarz wielki litewski (1775), hetman polny
litewski (1780) i wreszcie podskarbi wielki litewski
(1791). Ta ostatnia nominacja wywołała pewne zastrze-
żenia opozycji. Jak pisze Korzon: „Słusznie zwracano
uwagę na sejmie, że hetmaństwo nie było stosowną
kwalifikacją do administrowania skarbem, jednakże

9 Słownik Geograficzny, ijw.

10 Informacja (udzielona mi uprzejmie przez Prof. dr
Stanisława LORENTZA.

169