DOI Heft:
Nr. 3/4
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Dutkiewicz, Józef E.: Romańskie malowidła ścienne w Polsce
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.47789#0288
JÓZEF E. DUTKIEWICZ
II. 4. Dziekanowice, Kościół p.w.
św. Mikołaja, Pokłon Trzech Króli. (Fot. D. Zawadzki)
3. Tum pod Łęczycą — kolegiata p.w.N.M.P.
i św. Aleksego21, apsyda zachodnia dolna. Malowidło
pokrywa konchę apsydy i zachowane jest w stosun-
kowo dużym procencie22. Podzielono je poziomym
pasem na dwie części. Większą górną zajmuje po-
środku wyobrażenie tronującego Chrystusa tzw. Maies-
tas Domini. Błogosławi on podniesioną prawicą, w le-
wej trzyma księgę. Odziany jest w tunikę niebiesko-
szarą i kremowy płaszcz. Mandorla trójpasmowa we-
wnątrz gwiazdy, tło szaro-niebieskie. Po prawej ręce
Chrystusa stojąca postać Marii o zatartym rysunku,
po lewej Jana Chrzciciela odzianego w tunikę i za-
rzucony płaszcz. Postacie te tworzą razem scenę tzw.
Deisis — pomiędzy nimi i Chrystusem oraz po ich
zewnętrznej stronie rozmieszczono symbole tetramor-
fów — wyobrażone jako istoty o 4 skrzydłach pokry-
tych oczami z głowami orła u góry, wołu, lwa po
bokach i człowieka pośrodku. Stoją one na osiach
łączących 4 koła, przy czym koła te łączą się z pozio-
mym pasem w taki sposób, że tworzą jakgdyby ryd-
21 M. WALICKI, Kolegiata w Tumie pod Łęczycą, Łódź
1933; — W. LUSZCZKIEWICZ, Kościół kolegiacki łęczycki
dziś parafialny we wsi Tumie z XII w., SKHS I, 1879,
s. 79—104; — J. KOSZCZYC-WITKIEWICZ, Kolegiata w Tumie
pod Łęczycą, (w:J „Teka Konserwatorska” I, 1952, s. 32—59;
wan, na którym unosi się Chrystus na tronie. Tło
poza mandorlą żółto-brązowe. W pasie dolnym roz-
mieszczono stosując się do rozkładu okien w trzech
grupach 12 postaci apostołów opatrzonych nimbami
i siedzących na rodzaju ławy. Szczegóły rysunku ich
głów i szat są na tyle zatarte, że nie można charak-
teryzować poszczególnych osób. Przy krawędzi ze-
wnętrznej konchy biegnie pas medalionów, w których
być może pierwotnie mieściły się wyobrażenia figu-
ralne.
Malowidło wykonane na narzucie piaskowo-wa-
piennym zmiennej grubości, szorstko zatartym. Na
nim 2 warstwy pobiały, na wierzchniej kremowej wy-
konano malowidło techniką mokrego fresku (wytła-
czany kontur), wykończone na sucho spoiwem orga-
nicznym. Mimo braku tej warstwy widać pewność
prowadzenia rysunku i konturu figur, oraz zwartość
kompozycji. Barwy: kremowa, niebiesko-szara, żółto-
brązowa, seledynowa i czerwonawa użyte do rysunku
twarzy i włosów. Znaczniejsze ubytki pionowe za-
— DĄBROWSKI, Odkrycia, jw., 240—252; — K. SZCZEPKOW-
SKA, Powiat łęczycki, ,[w:] Katalog Zabytków Sztuki
w Polsce II, Warszawa 1954, s. 98—101; — SWIECHOWSKI,
Budownictwo romańskie, jw., s. 298—305.
22 Zoib. DĄBROWSKI, Odkrycia, jw.
274
II. 4. Dziekanowice, Kościół p.w.
św. Mikołaja, Pokłon Trzech Króli. (Fot. D. Zawadzki)
3. Tum pod Łęczycą — kolegiata p.w.N.M.P.
i św. Aleksego21, apsyda zachodnia dolna. Malowidło
pokrywa konchę apsydy i zachowane jest w stosun-
kowo dużym procencie22. Podzielono je poziomym
pasem na dwie części. Większą górną zajmuje po-
środku wyobrażenie tronującego Chrystusa tzw. Maies-
tas Domini. Błogosławi on podniesioną prawicą, w le-
wej trzyma księgę. Odziany jest w tunikę niebiesko-
szarą i kremowy płaszcz. Mandorla trójpasmowa we-
wnątrz gwiazdy, tło szaro-niebieskie. Po prawej ręce
Chrystusa stojąca postać Marii o zatartym rysunku,
po lewej Jana Chrzciciela odzianego w tunikę i za-
rzucony płaszcz. Postacie te tworzą razem scenę tzw.
Deisis — pomiędzy nimi i Chrystusem oraz po ich
zewnętrznej stronie rozmieszczono symbole tetramor-
fów — wyobrażone jako istoty o 4 skrzydłach pokry-
tych oczami z głowami orła u góry, wołu, lwa po
bokach i człowieka pośrodku. Stoją one na osiach
łączących 4 koła, przy czym koła te łączą się z pozio-
mym pasem w taki sposób, że tworzą jakgdyby ryd-
21 M. WALICKI, Kolegiata w Tumie pod Łęczycą, Łódź
1933; — W. LUSZCZKIEWICZ, Kościół kolegiacki łęczycki
dziś parafialny we wsi Tumie z XII w., SKHS I, 1879,
s. 79—104; — J. KOSZCZYC-WITKIEWICZ, Kolegiata w Tumie
pod Łęczycą, (w:J „Teka Konserwatorska” I, 1952, s. 32—59;
wan, na którym unosi się Chrystus na tronie. Tło
poza mandorlą żółto-brązowe. W pasie dolnym roz-
mieszczono stosując się do rozkładu okien w trzech
grupach 12 postaci apostołów opatrzonych nimbami
i siedzących na rodzaju ławy. Szczegóły rysunku ich
głów i szat są na tyle zatarte, że nie można charak-
teryzować poszczególnych osób. Przy krawędzi ze-
wnętrznej konchy biegnie pas medalionów, w których
być może pierwotnie mieściły się wyobrażenia figu-
ralne.
Malowidło wykonane na narzucie piaskowo-wa-
piennym zmiennej grubości, szorstko zatartym. Na
nim 2 warstwy pobiały, na wierzchniej kremowej wy-
konano malowidło techniką mokrego fresku (wytła-
czany kontur), wykończone na sucho spoiwem orga-
nicznym. Mimo braku tej warstwy widać pewność
prowadzenia rysunku i konturu figur, oraz zwartość
kompozycji. Barwy: kremowa, niebiesko-szara, żółto-
brązowa, seledynowa i czerwonawa użyte do rysunku
twarzy i włosów. Znaczniejsze ubytki pionowe za-
— DĄBROWSKI, Odkrycia, jw., 240—252; — K. SZCZEPKOW-
SKA, Powiat łęczycki, ,[w:] Katalog Zabytków Sztuki
w Polsce II, Warszawa 1954, s. 98—101; — SWIECHOWSKI,
Budownictwo romańskie, jw., s. 298—305.
22 Zoib. DĄBROWSKI, Odkrycia, jw.
274