DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Skrodzka, Agnieszka: Virtutis invidia comes, czyli o Rotundzie w Łazienkach Królewskich: =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0112
106
AGNIESZKA SKRODZKA
20. Ń??<7re<2 TAł/Ete/Zo, óń/a 3roć/Aowa w 107/ć/ Potone/a,
EPcenza, 7267-7377. łTgPn/nzu
projektantowi łazienkowskiego pawimentu nieobca była środkowa sala palladiańskiej Vił-
la Rotonda z kamienną maską fauna^ (ił. 20) iub też serliańskie projekty pawilonu kró-
lewskiego^ (il. 21). Nieco bliższym przykładem, choć już z połowy XIX w., jest Meduza
ze Starego Ermitażu w Petersburgu^ (ił. 22).
Obecność personifikacji występku w łazienkowskiej świątyni cnót i sławy wydaje się
zrozumiała-wszak zazdrość jest nieodłączną towarzyszką cnoty i jej główną nieprzyjaciół-
ką^. Zazdrość też, jak wspominał Alojzy Osiński, ?As7 /o /toczwetnu, E/drąy nay.śwm/mąyszu
zćMńrgć? n/g /noże zn//M/7?/ć'^. W epoce nowożytnej /nr/ć7m pojawiała się na przykład w zbio-
rach emblematów związanych z życiem politycznym ostrzegając, że zwłaszcza na tym polu
ten, kto osiągnie chwałę i sławę, jest narażony na ataki nieprzyjaciół-zazdrośników^. Uwa-
^ Np. Camillo SEMENZATO, Za Potondo <7/ dndreo Po/Odto, Vincenza 1968, s. 32-33; Eliltrud KIER, PcAniucA-
/tT/Adden A? PenotMonce und ParocA, Munchen 1976, s. 68; Wolfram PRINZ, PcA/oM CAmuAord nnddte D/O Potonda
;'n Dneenza. Ptadten zar 7Aono/ogte, Berlin 1980, s. 80-81 (tu o innym przykładzie maski satyra w posadzce dziedzińca
rzymskiego Palazzo della Va!le, przyp. 2); Manfred WUNDRAM, Thomas PAPĘ, dudrea Padadto 73AP-73PP En
arcAttecte entre /u PenaP^ance et /e Poronne, Koln 1989, s. 19$, 197 (tu błędnie jako głowa lwa).
^ PeAa^ttano Per/to. On Donre^ttc drcAttectare. D/^rent Dwe/Ang^ Pront tAe A/eaneE 77ove/ to tAe Mo^t Grnate
Pa/ace. PAe PAteentA-Centaty A/onM^crtpt of P00A T7 tn tAe duety PtAraty of Co/anrAta Entuer^tty, text by Myra N.
ROSENFELD, intr. by James S. ACKERMAN, New York 1978, pl. XXXII.
K.A. SOLOVEV, P:mPt/ Aadoźe^tuenny//tarAet, Moskva 1953, s. 167, il. 240.
6' Zob. hasło Ma/Aear s.v., [w:] DIDEROT, LE ROND D'ALEMBERT, op. cit., t. 9, Paris 1765, s. 945. Już Cyceron
postrzegał zazdrość za główną wadę nobilów; Józef KORPANTY, .SA<20 nor/ /aci'u.sAq ternano/ogtą /to/;'tyczno-.soc/a/-
nq oAre.su repaAAAz' rzytn.sAte/', Wrocław 1976, s. 34, przyp. 27.
OSIŃSKI, op. cit., t. 1, Warszawa 1806, reprint Warszawa 1983, s. 299.
^ Np. Peter ISSELBURG, PtnA/etnata PoA'ttco /TJ, [Numberg] 1617, nr 13; Jacob von BRUCK-ANGERMUNDT,
PntA/entata juoAAca 7 -7^ Argentine-Coloniae 1618, nr IX, s. 33-36; Diego DE SAAVEDRA FAJARDO, 7dea de En
P/dnciye PoAAco CA r es tan? o.' Peyre.sentada en cten emyre.se.s / .../. Monaco 1640, s. 54-61; Juan DE SOLORZANO
PEREIRA, P/uA/enmto centatu, regto-yoAttca, Madrid 1651, s. 821; Amolf K. ŻEGLICKI, PtAAotAecagnotnteo-AEto-
tdco-^oAttca, 1.1, Varsaviae 1742, s. 679-688. Zob. także Pe.s aet/on.s Aero?ąae.s et /t/a?.sante.s de /'etapereur CAar/e.s V
/...7, Bruxelles 1690, s. 116-117; Pn?A/etnata. Ea/?dAacA zar .S'?nnA?A7Aan.st de.s* YE/. andPT77. ,/oArAunderI.s, hrsg. von
Arthur HENKEL, Albrecht SCHÓNE, Stuttgart 1967, szp. 1571.
AGNIESZKA SKRODZKA
20. Ń??<7re<2 TAł/Ete/Zo, óń/a 3roć/Aowa w 107/ć/ Potone/a,
EPcenza, 7267-7377. łTgPn/nzu
projektantowi łazienkowskiego pawimentu nieobca była środkowa sala palladiańskiej Vił-
la Rotonda z kamienną maską fauna^ (ił. 20) iub też serliańskie projekty pawilonu kró-
lewskiego^ (il. 21). Nieco bliższym przykładem, choć już z połowy XIX w., jest Meduza
ze Starego Ermitażu w Petersburgu^ (ił. 22).
Obecność personifikacji występku w łazienkowskiej świątyni cnót i sławy wydaje się
zrozumiała-wszak zazdrość jest nieodłączną towarzyszką cnoty i jej główną nieprzyjaciół-
ką^. Zazdrość też, jak wspominał Alojzy Osiński, ?As7 /o /toczwetnu, E/drąy nay.śwm/mąyszu
zćMńrgć? n/g /noże zn//M/7?/ć'^. W epoce nowożytnej /nr/ć7m pojawiała się na przykład w zbio-
rach emblematów związanych z życiem politycznym ostrzegając, że zwłaszcza na tym polu
ten, kto osiągnie chwałę i sławę, jest narażony na ataki nieprzyjaciół-zazdrośników^. Uwa-
^ Np. Camillo SEMENZATO, Za Potondo <7/ dndreo Po/Odto, Vincenza 1968, s. 32-33; Eliltrud KIER, PcAniucA-
/tT/Adden A? PenotMonce und ParocA, Munchen 1976, s. 68; Wolfram PRINZ, PcA/oM CAmuAord nnddte D/O Potonda
;'n Dneenza. Ptadten zar 7Aono/ogte, Berlin 1980, s. 80-81 (tu o innym przykładzie maski satyra w posadzce dziedzińca
rzymskiego Palazzo della Va!le, przyp. 2); Manfred WUNDRAM, Thomas PAPĘ, dudrea Padadto 73AP-73PP En
arcAttecte entre /u PenaP^ance et /e Poronne, Koln 1989, s. 19$, 197 (tu błędnie jako głowa lwa).
^ PeAa^ttano Per/to. On Donre^ttc drcAttectare. D/^rent Dwe/Ang^ Pront tAe A/eaneE 77ove/ to tAe Mo^t Grnate
Pa/ace. PAe PAteentA-Centaty A/onM^crtpt of P00A T7 tn tAe duety PtAraty of Co/anrAta Entuer^tty, text by Myra N.
ROSENFELD, intr. by James S. ACKERMAN, New York 1978, pl. XXXII.
K.A. SOLOVEV, P:mPt/ Aadoźe^tuenny//tarAet, Moskva 1953, s. 167, il. 240.
6' Zob. hasło Ma/Aear s.v., [w:] DIDEROT, LE ROND D'ALEMBERT, op. cit., t. 9, Paris 1765, s. 945. Już Cyceron
postrzegał zazdrość za główną wadę nobilów; Józef KORPANTY, .SA<20 nor/ /aci'u.sAq ternano/ogtą /to/;'tyczno-.soc/a/-
nq oAre.su repaAAAz' rzytn.sAte/', Wrocław 1976, s. 34, przyp. 27.
OSIŃSKI, op. cit., t. 1, Warszawa 1806, reprint Warszawa 1983, s. 299.
^ Np. Peter ISSELBURG, PtnA/etnata PoA'ttco /TJ, [Numberg] 1617, nr 13; Jacob von BRUCK-ANGERMUNDT,
PntA/entata juoAAca 7 -7^ Argentine-Coloniae 1618, nr IX, s. 33-36; Diego DE SAAVEDRA FAJARDO, 7dea de En
P/dnciye PoAAco CA r es tan? o.' Peyre.sentada en cten emyre.se.s / .../. Monaco 1640, s. 54-61; Juan DE SOLORZANO
PEREIRA, P/uA/enmto centatu, regto-yoAttca, Madrid 1651, s. 821; Amolf K. ŻEGLICKI, PtAAotAecagnotnteo-AEto-
tdco-^oAttca, 1.1, Varsaviae 1742, s. 679-688. Zob. także Pe.s aet/on.s Aero?ąae.s et /t/a?.sante.s de /'etapereur CAar/e.s V
/...7, Bruxelles 1690, s. 116-117; Pn?A/etnata. Ea/?dAacA zar .S'?nnA?A7Aan.st de.s* YE/. andPT77. ,/oArAunderI.s, hrsg. von
Arthur HENKEL, Albrecht SCHÓNE, Stuttgart 1967, szp. 1571.