DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Kwiatkowski, Marek: Wokół willi w Olesinie: =
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0083
77
MAREK KWIATKOWSKI
tU/r-szmi-a
IEAÓ/ 117/// W D/est/ttC
^ y zbiorze rysunków architektonicznych zgromadzonych przez Stanisława Kost-
\/\ / kę Potockiego i przechowywanych obecnie w Bibliotece Narodowej, znajdują
Y Y się szkice budynku willowego, sporządzone ręką wyżej wymienionego, trakto-
wane przez badaczy jako pokłosie koncepcji zrealizowanej w roku 1782 w tzw. Domu
Murowanym w Olesinie koło Puław, nieistniejącej już rezydencji ogrodowej Potockiego* *.
Na jednym z rysunków, wiążących się z tym tematem, znajduje się napis: 75 ./77/ńTt d
7?om^ ^77 7796/ Jć' W /77<3 d TTćwncg-f Adnotacja ta
zdawała się wskazywać czas sporządzenia rysunków, które dotyczyć musiały jakiejś bli-
żej nieokreślonej budowli.
Stanisław Lorentz, opracowując twórczość architektoniczną Potockiego, uznał, że
wzmiankowane szkice powstały podczas pobytu Potockiego we Włoszech i były wyra-
zem nawiązania do wcześniejszego pomysłuh Myśl tę zaakceptowali Tadeusz Stefan Ja-
roszewski^ i Krystyna Gutowska-Dudek, która datę wykreślenia szkiców - rok 1796 -
przyjęła jednak z zastrzeżeniem, jako „prawdopodobną"^. Wymienione rysunki przedsta-
wiają bowiem budowlę podobną do wzniesionej w latach 1782-1785 willi w Olesinie,
znaną z akwarel Zygmunta Vogla z roku 1788 (ił. 1 -4).
Wszystkie szkice, a jest ich razem dziesięć na pięciu kartach, dotyczą jednak, jak są-
dzę, Olesina, a cytowany tekst na jednym z nich zapewne został dopisany w okoliczno-
ściach nie związanych z procesem projektowania^.
Spróbujmy zatem zastanowić się nad fonną i treścią tych szkiców.
Przedstawiają one tę samą budowlę w dwóch ujęciach: od frontu i od tyłu, pięcioosio-
wą, mającącokołowąboniowanąkondygnację przyziemia i ryzality różnie wieńczone: raz
trójkątnym szczytem, innym razem - prostą attyką.
Rysunkom odpowiadają cztery rzuty poziome budowli na planie prostokąta z szerszym
ryzalitem od frontu, do którego wiodą schody. Na jednym z nich ukazana jest elewacja
' Biblioteka Narodowa w Warszawie, Kolekcja Wilanowska - tytuł albumu: et P/mts /e Comte W;/u-
.s7ćM PotocU.
* Biblioteka Narodowa w Warszawie, Rys. 4885.
^ Stanisław LORENTZ, „Działalność St. Kostki Potockiego w dziedzinie architektury", Roczmł EAton/ Szt^A,
1.1 Wrocław 1956, s. 489, il. 12.
^ Tadeusz S. JAROSZEWSKI, „Olesin", Pm/ety?? 77Aton7 5ztMA, XXIV: 1962, nr I, s. 102; id.,
- arc/nfełt waryzawyłtego łAsycyzTMM, Warszawa 1970, s. 61-74.
' Krystyna GUTOWSKA-DUDEK, /(y.simU z w//m?owA/'e/ ło/ełc/7 /Uto(7a'(7? z6/orac7 P/Moteł/ WaroJowe/, Gta/og,
t. 2, Warszawa 1997, s. 170.
^ łbid., poz. 833a, 833b, 834, 835, 836.
MAREK KWIATKOWSKI
tU/r-szmi-a
IEAÓ/ 117/// W D/est/ttC
^ y zbiorze rysunków architektonicznych zgromadzonych przez Stanisława Kost-
\/\ / kę Potockiego i przechowywanych obecnie w Bibliotece Narodowej, znajdują
Y Y się szkice budynku willowego, sporządzone ręką wyżej wymienionego, trakto-
wane przez badaczy jako pokłosie koncepcji zrealizowanej w roku 1782 w tzw. Domu
Murowanym w Olesinie koło Puław, nieistniejącej już rezydencji ogrodowej Potockiego* *.
Na jednym z rysunków, wiążących się z tym tematem, znajduje się napis: 75 ./77/ńTt d
7?om^ ^77 7796/ Jć' W /77<3 d TTćwncg-f Adnotacja ta
zdawała się wskazywać czas sporządzenia rysunków, które dotyczyć musiały jakiejś bli-
żej nieokreślonej budowli.
Stanisław Lorentz, opracowując twórczość architektoniczną Potockiego, uznał, że
wzmiankowane szkice powstały podczas pobytu Potockiego we Włoszech i były wyra-
zem nawiązania do wcześniejszego pomysłuh Myśl tę zaakceptowali Tadeusz Stefan Ja-
roszewski^ i Krystyna Gutowska-Dudek, która datę wykreślenia szkiców - rok 1796 -
przyjęła jednak z zastrzeżeniem, jako „prawdopodobną"^. Wymienione rysunki przedsta-
wiają bowiem budowlę podobną do wzniesionej w latach 1782-1785 willi w Olesinie,
znaną z akwarel Zygmunta Vogla z roku 1788 (ił. 1 -4).
Wszystkie szkice, a jest ich razem dziesięć na pięciu kartach, dotyczą jednak, jak są-
dzę, Olesina, a cytowany tekst na jednym z nich zapewne został dopisany w okoliczno-
ściach nie związanych z procesem projektowania^.
Spróbujmy zatem zastanowić się nad fonną i treścią tych szkiców.
Przedstawiają one tę samą budowlę w dwóch ujęciach: od frontu i od tyłu, pięcioosio-
wą, mającącokołowąboniowanąkondygnację przyziemia i ryzality różnie wieńczone: raz
trójkątnym szczytem, innym razem - prostą attyką.
Rysunkom odpowiadają cztery rzuty poziome budowli na planie prostokąta z szerszym
ryzalitem od frontu, do którego wiodą schody. Na jednym z nich ukazana jest elewacja
' Biblioteka Narodowa w Warszawie, Kolekcja Wilanowska - tytuł albumu: et P/mts /e Comte W;/u-
.s7ćM PotocU.
* Biblioteka Narodowa w Warszawie, Rys. 4885.
^ Stanisław LORENTZ, „Działalność St. Kostki Potockiego w dziedzinie architektury", Roczmł EAton/ Szt^A,
1.1 Wrocław 1956, s. 489, il. 12.
^ Tadeusz S. JAROSZEWSKI, „Olesin", Pm/ety?? 77Aton7 5ztMA, XXIV: 1962, nr I, s. 102; id.,
- arc/nfełt waryzawyłtego łAsycyzTMM, Warszawa 1970, s. 61-74.
' Krystyna GUTOWSKA-DUDEK, /(y.simU z w//m?owA/'e/ ło/ełc/7 /Uto(7a'(7? z6/orac7 P/Moteł/ WaroJowe/, Gta/og,
t. 2, Warszawa 1997, s. 170.
^ łbid., poz. 833a, 833b, 834, 835, 836.