DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Ajewski, Konrad: Denon a Polska i Polacy: =
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0132
126
KONRAD AjEWSKI
/ćró/uwAA/7/? orr/z oń/Y/zz/ z o Jr/rzu gMw/zugo AoAC/tJr/ ArguJ/Yz/zzągo w HbrAz<2w/u^^. Tego
samego dnia działający w imieniu Komisji Rządzącej Stanisław Breza odpisał Francuzo-
wi, że oJeń/YZWAzy oJJJL ÓJ/M/D/YZ Go/m/ozz Js/ [...] /pcząęyA/ęzć/Aru/z/<2 oArz/zówz(//nAć/-
wycA Jo z/t<2AAy ^oJAowo/' po Ag. AAJ/bA/Ją/Azy/?? ŃA/zz/AJ/w/e HMgMAC/b [...] /zrz/uźąęycA,
/7?o /?OA?or ,/G. Ać'/o /moi Po/?/uioruA A/T//?z/, ///Ar/ A/zAcuAO/Y/w/ Pró/o Po/,sP?'ego [o tym] Ao-
////////Aowr/ć i zażyczyć, aby książę przesłałyołowo m/oć możo w io/' m/orzo MUYzgJŃ Na-
stępnego dnia 11 iipca, Poniatowski powiadomił Brezę, że /z io Az^/zA/ Jo mo^y
A/ó/ows/Jo/ /?o/ożą [i, że] żoJ/?o /dno z/wug/ w/ęoo/' m/o/Tco m/oo n/o mogą. Do pisma
dołączono specyfikację wartości p/ęo/z/ oJrozów / /oJnogo ńz/Aó// woJJ/g /z/Asy /nwonion-
AA/ę/ na sumę ł 720 dukatów^. Tymczasem burgrabia Zamku Królewskiego, major Karol
Hallmann, do końca nie będąc pewnym jak należy postąpić w tej sprawie, zwrócił się
bezpośrednio o opinię do księcia Poniatowskiego*^. W dniu kolejnym, 12 lipca, na Sesji w
Pałacu Rządowym, działająca w imieniu Komisji Rządzącej, Izba Administracji Publicz-
nej Departamentu Warszawskiego, oświadczyła oficjalnie, iż Józef Poniatowski J[aśnie]
//[świecony] Ks/ążę Dynu/Pzn prz<wJJ, /Z/Ao uJm/nAAn/or mn.sy .sp. Kró/n /mc/ Ó2nn/'s7c-
wn d z/gz/A A/, zczwc/cn/c /z z/ wyJnn/c z znmdz/ wcnszcw.sd/'cgc ncAw/downnyc// przez Punc
Denon łcmAnrznyrnncz/Ał/cgc ę^TA^ów, przy czym dodano, że Izba nie jest władna oJmó-
w/ć zuJoAĆ z/czyn/cn/J ^c/'żc rcdw/zyc/z. Burgrabiemu Zamku Halłmannowi nakazano je-
dynie poczynić starania, aby oAzymcć oJ Pu/zu Dc/zo/z zz/łw/Yowc/z/J z wzzę/ycA ^ zzzmłzz
ę^TA/ów z przy dd^zze/z Zzzmłmyyc/z zachować. Dokument podpisali Jan Kochanowski
i sekretarz Leszczyńskich Celem poinstruowania Hallmanna, 13 lipca, Breza, wystosował
do niego odpowiednie pismo, w którym poinformował, że działając w /m/c/z/z/ Kom/T/z
PząJzącc/, [jako] zpreł/Pr /'/z/PrasYŹw wcw/ząPz/zyc/z, cz/córz/w.szy oz/ Jz/dz/c GAW/Tco/tcgo
AA/ęc/Z/ Jegomość/ Po/z/'z//ow,sA/cgo o^w/z/Jczc/z/c, źe /z/Ao cp/cAzz/z mzzyy Aró/cw^Aze/ op/e-
rzzć A/ę /z/c może wyrz/ź/zym rozAz/zom ń/z/pz/.s/z/e/szego Ce.S'z/rzzz / Kró/zz; /z/e w/z/z/ .spoAoAz/
Ag/z6c/w/T///Z/ A/ę AAz/^ecz/zego zzzAorow/ źąJzz/zycA ońrzzzóiy po/eczz [zatem] J. Pz//zz/ //zzJ-
m z//z/z o w/, zzźeńy /z/e Pz/J/z J wz/ęc/zz oArzzzzźwz ZzzmAz/ u-ezJz/g .specy//Azzc/'/' poJzz/ze/' oJ Pzz/zzz
De/zo/z, z/ece/zze oJ /z/ego mzjącemz/. Na dokumencie widnieje podpis Stanisława Brezy^.
Już wkrótce, mimo pewnych komplikacji, żądane dzieła sztuki zostały Denonowi wy-
dane. Potwierdzała ten fakt podpisana przez byłego szambelana króla Stanisława Augu-
sta, Aleksandra Linowskiego, nie zachowana dziś Aońce Az/r /eA o/yeA pr/A pzzr /eA
zzz/Prz/eAyrzz/zęzz/AeA Je /zz mzzAAe Jz/^ez/ Po/ Je Po/og/ze /ÓJ7, gdzie odnotowano, że w 2.
połowie lipca 1807 r. z Zamku Królewskiego do „Muzeum Paryskiego", zabrano cztery
obrazy Canalletta, tj. P/eAc/zz ó/zzzz/Apzwzz dz/gzzs/zz /zzz Rb/z [nr kat. galerii Stanisława
^ AGAD, APJ, 207, k. 2, op. cit.; zob. także, MAŃKOWSKI, op. cit., s. 150.
^ AGAD, APJ, sygn. 207, k. 1, Dyrektor Interesów Wewnętrznych S. Breza w imieniu Komisji Rządzącej do Laurenta
markiza de Gouvion-Saint-Cyr, Warszawa 10 lipca 1807 r.
^ Ibid., k. 4, Pismo w tej sprawie bez podpisu. Warszawa 11 lipca 1807 r. Podana wycena i wymiary obiektów: i tak
obrazy Bellotta nr 423 Elekcja Stanisława Augusta - 800 dukatów, nr 435 Widok Warszawy od strony Pragi - 200
dukatów, dwa widoki Krakowskiego Przedmieścia nr 430 i 432 po 80 dukatów, Bacciarellego Hołd Pruski - 500 duka-
tów, wreszcie biust marmurowy, oznaczony nr 47 wyceniony na 60 dukatów. Razem 1 720 dukatów.
Elżbieta SĘCZYS, „Zamek Królewski w Warszawie w XIX w. i na początku XX w. w świetle nowych źródeł",
Ahwzr/a/Ył AT/Zn/y M<a/<?rm/?e/, R. XX, nr 4, 1972, s. 648. Karol Hallmann pełnił funkcję burgrabiego Zamku Królew-
skiego w Warszawie od 3 marca 1807 r. do 1827 r., por. id., „Administracja pałaców 'cesarskich' w Warszawie w łatach
1796-1918 i pozostałe po niej akta", /frcńeio/?, t. LXV1, 1978, s. 132-133.
6' AGAD, Marszałek Dworu Królewskiego [dalej MDK], sygn. 2, „Zlecenia Rządowe tyczące się Zamku 1807- 1810",
k. 74, notatka z sesji w Pałacu Rządowym, Warszawa 12 lipca 1807 r. Jak wiemy, nie otrzymali oni takich pokwitowań.
^ Ibid., k. 76, Dyrektor Interesów Wewnętrznych S. Breza w imieniu Komisji Rządzącej do Karola Hallmanna Burgra-
biego Zamku, Warszawa 13 lipca 1807 r.; zob. także MAŃKOWSKI, op. cit., s. 150, gdzie zmieniona lekcja tego listu.
KONRAD AjEWSKI
/ćró/uwAA/7/? orr/z oń/Y/zz/ z o Jr/rzu gMw/zugo AoAC/tJr/ ArguJ/Yz/zzągo w HbrAz<2w/u^^. Tego
samego dnia działający w imieniu Komisji Rządzącej Stanisław Breza odpisał Francuzo-
wi, że oJeń/YZWAzy oJJJL ÓJ/M/D/YZ Go/m/ozz Js/ [...] /pcząęyA/ęzć/Aru/z/<2 oArz/zówz(//nAć/-
wycA Jo z/t<2AAy ^oJAowo/' po Ag. AAJ/bA/Ją/Azy/?? ŃA/zz/AJ/w/e HMgMAC/b [...] /zrz/uźąęycA,
/7?o /?OA?or ,/G. Ać'/o /moi Po/?/uioruA A/T//?z/, ///Ar/ A/zAcuAO/Y/w/ Pró/o Po/,sP?'ego [o tym] Ao-
////////Aowr/ć i zażyczyć, aby książę przesłałyołowo m/oć możo w io/' m/orzo MUYzgJŃ Na-
stępnego dnia 11 iipca, Poniatowski powiadomił Brezę, że /z io Az^/zA/ Jo mo^y
A/ó/ows/Jo/ /?o/ożą [i, że] żoJ/?o /dno z/wug/ w/ęoo/' m/o/Tco m/oo n/o mogą. Do pisma
dołączono specyfikację wartości p/ęo/z/ oJrozów / /oJnogo ńz/Aó// woJJ/g /z/Asy /nwonion-
AA/ę/ na sumę ł 720 dukatów^. Tymczasem burgrabia Zamku Królewskiego, major Karol
Hallmann, do końca nie będąc pewnym jak należy postąpić w tej sprawie, zwrócił się
bezpośrednio o opinię do księcia Poniatowskiego*^. W dniu kolejnym, 12 lipca, na Sesji w
Pałacu Rządowym, działająca w imieniu Komisji Rządzącej, Izba Administracji Publicz-
nej Departamentu Warszawskiego, oświadczyła oficjalnie, iż Józef Poniatowski J[aśnie]
//[świecony] Ks/ążę Dynu/Pzn prz<wJJ, /Z/Ao uJm/nAAn/or mn.sy .sp. Kró/n /mc/ Ó2nn/'s7c-
wn d z/gz/A A/, zczwc/cn/c /z z/ wyJnn/c z znmdz/ wcnszcw.sd/'cgc ncAw/downnyc// przez Punc
Denon łcmAnrznyrnncz/Ał/cgc ę^TA^ów, przy czym dodano, że Izba nie jest władna oJmó-
w/ć zuJoAĆ z/czyn/cn/J ^c/'żc rcdw/zyc/z. Burgrabiemu Zamku Halłmannowi nakazano je-
dynie poczynić starania, aby oAzymcć oJ Pu/zu Dc/zo/z zz/łw/Yowc/z/J z wzzę/ycA ^ zzzmłzz
ę^TA/ów z przy dd^zze/z Zzzmłmyyc/z zachować. Dokument podpisali Jan Kochanowski
i sekretarz Leszczyńskich Celem poinstruowania Hallmanna, 13 lipca, Breza, wystosował
do niego odpowiednie pismo, w którym poinformował, że działając w /m/c/z/z/ Kom/T/z
PząJzącc/, [jako] zpreł/Pr /'/z/PrasYŹw wcw/ząPz/zyc/z, cz/córz/w.szy oz/ Jz/dz/c GAW/Tco/tcgo
AA/ęc/Z/ Jegomość/ Po/z/'z//ow,sA/cgo o^w/z/Jczc/z/c, źe /z/Ao cp/cAzz/z mzzyy Aró/cw^Aze/ op/e-
rzzć A/ę /z/c może wyrz/ź/zym rozAz/zom ń/z/pz/.s/z/e/szego Ce.S'z/rzzz / Kró/zz; /z/e w/z/z/ .spoAoAz/
Ag/z6c/w/T///Z/ A/ę AAz/^ecz/zego zzzAorow/ źąJzz/zycA ońrzzzóiy po/eczz [zatem] J. Pz//zz/ //zzJ-
m z//z/z o w/, zzźeńy /z/e Pz/J/z J wz/ęc/zz oArzzzzźwz ZzzmAz/ u-ezJz/g .specy//Azzc/'/' poJzz/ze/' oJ Pzz/zzz
De/zo/z, z/ece/zze oJ /z/ego mzjącemz/. Na dokumencie widnieje podpis Stanisława Brezy^.
Już wkrótce, mimo pewnych komplikacji, żądane dzieła sztuki zostały Denonowi wy-
dane. Potwierdzała ten fakt podpisana przez byłego szambelana króla Stanisława Augu-
sta, Aleksandra Linowskiego, nie zachowana dziś Aońce Az/r /eA o/yeA pr/A pzzr /eA
zzz/Prz/eAyrzz/zęzz/AeA Je /zz mzzAAe Jz/^ez/ Po/ Je Po/og/ze /ÓJ7, gdzie odnotowano, że w 2.
połowie lipca 1807 r. z Zamku Królewskiego do „Muzeum Paryskiego", zabrano cztery
obrazy Canalletta, tj. P/eAc/zz ó/zzzz/Apzwzz dz/gzzs/zz /zzz Rb/z [nr kat. galerii Stanisława
^ AGAD, APJ, 207, k. 2, op. cit.; zob. także, MAŃKOWSKI, op. cit., s. 150.
^ AGAD, APJ, sygn. 207, k. 1, Dyrektor Interesów Wewnętrznych S. Breza w imieniu Komisji Rządzącej do Laurenta
markiza de Gouvion-Saint-Cyr, Warszawa 10 lipca 1807 r.
^ Ibid., k. 4, Pismo w tej sprawie bez podpisu. Warszawa 11 lipca 1807 r. Podana wycena i wymiary obiektów: i tak
obrazy Bellotta nr 423 Elekcja Stanisława Augusta - 800 dukatów, nr 435 Widok Warszawy od strony Pragi - 200
dukatów, dwa widoki Krakowskiego Przedmieścia nr 430 i 432 po 80 dukatów, Bacciarellego Hołd Pruski - 500 duka-
tów, wreszcie biust marmurowy, oznaczony nr 47 wyceniony na 60 dukatów. Razem 1 720 dukatów.
Elżbieta SĘCZYS, „Zamek Królewski w Warszawie w XIX w. i na początku XX w. w świetle nowych źródeł",
Ahwzr/a/Ył AT/Zn/y M<a/<?rm/?e/, R. XX, nr 4, 1972, s. 648. Karol Hallmann pełnił funkcję burgrabiego Zamku Królew-
skiego w Warszawie od 3 marca 1807 r. do 1827 r., por. id., „Administracja pałaców 'cesarskich' w Warszawie w łatach
1796-1918 i pozostałe po niej akta", /frcńeio/?, t. LXV1, 1978, s. 132-133.
6' AGAD, Marszałek Dworu Królewskiego [dalej MDK], sygn. 2, „Zlecenia Rządowe tyczące się Zamku 1807- 1810",
k. 74, notatka z sesji w Pałacu Rządowym, Warszawa 12 lipca 1807 r. Jak wiemy, nie otrzymali oni takich pokwitowań.
^ Ibid., k. 76, Dyrektor Interesów Wewnętrznych S. Breza w imieniu Komisji Rządzącej do Karola Hallmanna Burgra-
biego Zamku, Warszawa 13 lipca 1807 r.; zob. także MAŃKOWSKI, op. cit., s. 150, gdzie zmieniona lekcja tego listu.