DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Ajewski, Konrad: Denon a Polska i Polacy: =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0137
DENON A POLSKA 1 POLACY
131
7. Per*77<3r*&) Pe//o7/o zw. Carte/e/Zo, Elekcja Stanisława Augusta,o/.,
p/., / 77# 7i, zbiory Zo777ob /Ć7'ó/ew.s'b7' w Rb/wzom/Y Tir i/;u. ZP1EAU3
Julian Ursyn Niemcewicz pisał we wspomnieniach z czasów Księstwa Warszawskie-
go, że po konfiskacie oryginału obrazu /rrMbbuy rzpb Ti^z dbały o tę cbńrbTtp pt77777p/b^
[Bacciarełłemu] poJobrty bćzzzr/ or/777ć7/owć7Ć obrrrz, [który wkrótce] yYrź óyZ 77ć7 Jć7W77e 7777*6/-
Yce wyA/owiorry, grZy brb/ (Powmbzmwszy .się o /67T7, berze/ go wy/ąó, /uówZ^c, źo 7?Ze wZe,
w /obie/ 777UŚ/7' AUpo/eorr wzią/ Ze?? obraz Z że bez woZZ /ego pow/^aeać go aazaeZ 7? Ze Ż7777'P^.
Nie wiemy, czy był to wybieg, czy też zabieg propagandowy, wydaje się bowiem, że dła
Fryderyka Augusta, Niemca, temat bboZba Praskiego miał przykry sens polityczny i dlate-
go monarcha ostatecznie, nie wyraził zgody na ponowne umieszczenie kopii obrazu na
miejsce wziętego oryginału. Miał on już inny własny plan zagospodarowania pustego
miejsca. Mianowicie zamierzał on uzupełnić cykl historyczny Bacciarełlego obrazem
z dziejów współczesnych, nie tylko gloryfikującym Napoleona i upamiętniającym powsta-
nie Księstwa Warszawskiego, ałe też podkreślającym związki tego nowego państwa
z dworem saskim. Zdecydował zatem umieścić w puste miejsce zamówiony przez siebie
u tegoż Bacciarełlego obraz przgJWaw/p/^cy aUTr/osip 7770777677/ swego P<2770W<3777<2 w Po/-
^66, 7777<2770W7C70 Mobome pr*zez A<2po/oo77<3 KoTM^UMC/;' Aw7ęs*/w77 ł%27wz<3wyb7077773^. Nad
obrazem tym wiekowy już artysta począwszy od 1809 r. pracował przez kolejnych lat
trzy^, po czym w końcowych miesiącach 1811 r. dzieło zawisło w Sali Rycerskiej Zamku,
wzbudzając duże uznanie publiczności. W „Gazecie Korrespondenta Warszawskiego z 9
listopada tegoż roku relacjonowano, iż zbiór przedstawień historycznych w Sali Rycer-
skiej Zamku Królewskiego /70W7'ęPszy/ Wę meJowoo obrozeTT? 770 rozboz W P0770 zrob/o-
77y777, [...] Kys7<3W7<2 OT? Z77obo77777p Opobępob'/W'Z/7egO 0(p0ć/z67770 .S3*ę 77<2.SZ6gO, /O /OS / WOŹ77ą
^ Juiian Ursyn NIEMCEWICZ, Ra777<ę7aAi YMb'a7!a UryTra Am77?cewicza o cza^acb Psi^/wa UaryzawWego
7<%9/, wydał Aleksander KRAUSHAR, Warszawa 1902, s. 163. Korespondencja [w j. francuskim] w tej sprawie
S.K. Potockiego z S. Brezą zob. AGAD, Archiwum Publiczne Potockich, sygn. 266, t. 1, s. 58-60, S. Breza do
S. K. Potockiego, [Warszawa] 14 lutego 1808 r., s. 64-71. S.K. Potocki do S. Brezy, [Warszawa] 1 marca 1808 r.
37 IWASZKIEWICZ, op. cit., s. 223; POLACZEK op. cit., s. 169-173.
33 Alina CHYCZEWSKA, MarcP/o Pacciare/p Wrocław 1973, [dalej CHYCZEWSKA, MartP/o 1973], s. 45, 114 -
115.
131
7. Per*77<3r*&) Pe//o7/o zw. Carte/e/Zo, Elekcja Stanisława Augusta,o/.,
p/., / 77# 7i, zbiory Zo777ob /Ć7'ó/ew.s'b7' w Rb/wzom/Y Tir i/;u. ZP1EAU3
Julian Ursyn Niemcewicz pisał we wspomnieniach z czasów Księstwa Warszawskie-
go, że po konfiskacie oryginału obrazu /rrMbbuy rzpb Ti^z dbały o tę cbńrbTtp pt77777p/b^
[Bacciarełłemu] poJobrty bćzzzr/ or/777ć7/owć7Ć obrrrz, [który wkrótce] yYrź óyZ 77ć7 Jć7W77e 7777*6/-
Yce wyA/owiorry, grZy brb/ (Powmbzmwszy .się o /67T7, berze/ go wy/ąó, /uówZ^c, źo 7?Ze wZe,
w /obie/ 777UŚ/7' AUpo/eorr wzią/ Ze?? obraz Z że bez woZZ /ego pow/^aeać go aazaeZ 7? Ze Ż7777'P^.
Nie wiemy, czy był to wybieg, czy też zabieg propagandowy, wydaje się bowiem, że dła
Fryderyka Augusta, Niemca, temat bboZba Praskiego miał przykry sens polityczny i dlate-
go monarcha ostatecznie, nie wyraził zgody na ponowne umieszczenie kopii obrazu na
miejsce wziętego oryginału. Miał on już inny własny plan zagospodarowania pustego
miejsca. Mianowicie zamierzał on uzupełnić cykl historyczny Bacciarełlego obrazem
z dziejów współczesnych, nie tylko gloryfikującym Napoleona i upamiętniającym powsta-
nie Księstwa Warszawskiego, ałe też podkreślającym związki tego nowego państwa
z dworem saskim. Zdecydował zatem umieścić w puste miejsce zamówiony przez siebie
u tegoż Bacciarełlego obraz przgJWaw/p/^cy aUTr/osip 7770777677/ swego P<2770W<3777<2 w Po/-
^66, 7777<2770W7C70 Mobome pr*zez A<2po/oo77<3 KoTM^UMC/;' Aw7ęs*/w77 ł%27wz<3wyb7077773^. Nad
obrazem tym wiekowy już artysta począwszy od 1809 r. pracował przez kolejnych lat
trzy^, po czym w końcowych miesiącach 1811 r. dzieło zawisło w Sali Rycerskiej Zamku,
wzbudzając duże uznanie publiczności. W „Gazecie Korrespondenta Warszawskiego z 9
listopada tegoż roku relacjonowano, iż zbiór przedstawień historycznych w Sali Rycer-
skiej Zamku Królewskiego /70W7'ęPszy/ Wę meJowoo obrozeTT? 770 rozboz W P0770 zrob/o-
77y777, [...] Kys7<3W7<2 OT? Z77obo77777p Opobępob'/W'Z/7egO 0(p0ć/z67770 .S3*ę 77<2.SZ6gO, /O /OS / WOŹ77ą
^ Juiian Ursyn NIEMCEWICZ, Ra777<ę7aAi YMb'a7!a UryTra Am77?cewicza o cza^acb Psi^/wa UaryzawWego
7<%9/, wydał Aleksander KRAUSHAR, Warszawa 1902, s. 163. Korespondencja [w j. francuskim] w tej sprawie
S.K. Potockiego z S. Brezą zob. AGAD, Archiwum Publiczne Potockich, sygn. 266, t. 1, s. 58-60, S. Breza do
S. K. Potockiego, [Warszawa] 14 lutego 1808 r., s. 64-71. S.K. Potocki do S. Brezy, [Warszawa] 1 marca 1808 r.
37 IWASZKIEWICZ, op. cit., s. 223; POLACZEK op. cit., s. 169-173.
33 Alina CHYCZEWSKA, MarcP/o Pacciare/p Wrocław 1973, [dalej CHYCZEWSKA, MartP/o 1973], s. 45, 114 -
115.