Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (71.2009)

192

JACEK TYLICKI

cieśli i budowniczego. Wspomniane w niej zostało, iż tenże był synem szacowftągo
/ /70W(2Ź<37?gg(3 ł%7/?g/?77<3 VO?2 P/ocłz -SZgfzAo ZHU^CgO w7<2S*7(3 W Pr<3Ó<3HC/7 [...]
zc .sz/<2ć'/?c/ncgo /uwżc ro&f' oraz .szucownc/ /' cno///wc/ DorcPńG HU///ów/ty, ł7órę/' /?o-
cAo(7zg??m z P<ar76/2 w Prujrzcń, wnukiem zaś Francoysa von dem Blocke i Ursuli o niezna-
nym nazwisku^. Opierając się na tych informacjach, Knetsch uznał także wymienionego
wyżej Egidiusa, gdańskiego mistrza od 1573 r., przypuszczalnie za syna Francoysa^,
a zatem za brata Wilhelma. W przeciwieństwie do niego i ignorując jego opracowanie,
George Cuny pisał w wielkim słowniku artystów Ulricha Thiemego i Felixa Beckera za
wzmiankowanym już Bertlingiem, iż wspólnym przodkiem rodziny w Gdańsku był Egi-
dius, a na temat rzeźbiarza Franęois ven den Blocke z Mechelen znalazła się
w tymże słowniku zupełnie osobna wzmianka, nie wspominająca o związku tego artysty
z gdańskimi członkami rodziny^. W swym innym opracowaniu, wydanym w tym samym,
1910 r., Cuny powołuje się już na artykuł Knetscha, ale ciągle uważa Wilhelma za syna
Egidiusa^; historyk Gdańska, Paul Simson, podziela natomiast raczej zdanie Knetscha U
Aby rozwiązać te kwestie, do nie wymienionych z nazwy „źródeł w archiwum i w biblio-
tece w Mechelen" sięgnął Gerhard Eimer, autor haseł o członkach rodziny w niemieckim
słowniku biograficznym. Ustalił on, że - tak jak uważał Knetsch - jej założycielem był
Franęois (Francen), zwany (dobosz), notowany w Mechelen w latach
1537-1562, zaś jego dwoma synami - Egidius (Gilles) i Wilhelm, którzy zdecydowali się
na emigrację na teren ówczesnych północno-wschodnich ziem niemieckich w latach 1566-
1568 ze względów wyznaniowych, jako że często podejrzewani byli o anabaptyzm (me-
nonityzmjU Informacji Eimera nie cytuje Lech Krzyżanowski, autor haseł dotyczących
gdańskich twórców z rodziny van den Blocke w uAysTówpoPPm/p który jednak
doszedł do podobnych wniosków, zapewne w oparciu o cytowany już kilkakrotnie artykuł
Knetscha U Zbliżone informacje podała Jadwiga Habela w ÓYowmkn P/ogrrz/icznyw Po-
morza? oraz autorzy biogramów w najnowszym uniwersalnym leksy-
konie artystów^.

Gro/Natgr At ggwg^gn 77Ł4PCoyx non Am A/ocłg - xgmg Praw Gro/?mnAr aAr Pr DrsAa... . Źródło (w ówczesnej
Danziger Stadtbibliothek) cytuje bez podania pełnego tytułu C. KNETSCH, op. cit., s. 27, przyp. 5. Za przekazanie mi
kopii tego starodruku dziękuję panu Rainerowi Kobe, który na Uniwersytecie w Trewirze przygotowuje pracę doktorską
pod kierunkiem prof. Andreasa Tackę, poświęconą artystom-menonitom. Zob. też niżej w tekście oraz przyp. 63 i 65.
^ KNETSCH, op. cit.,s. 28.
^ [George] C[UN]y, „Biock, Abraham von dem"; H.[ans] V.[OLLMER], „Blocke, Franęois van den", [w:] ń//ggmgmg.s
Ay/Um Ar MAnAn PA,s*Ar non Ar TrAu 6A znr Ggggnwart, hrsg. v. Ulrich THIEME u. Felix BECKER, 4. Band:
7?;'A-7?rgvoort, Leipzig 1910, s. 121 i 124.
^ Georg CUNY, ZPmz/'g.s' A7m.s'/ /m<7 PnAr A 76. 77. Ja/ir/mnArt, Erstes Buch, Aa ugaś* A /U? Ac Ay Danz/gs'
PiAAr m/7 6gxonArgr PgrńgU/'cńt/'g:mg Ar A/'An HnAgax PcńAtgr, Frankfurt am Main 1910, s. 75.
Paul SIMSON, Gg^cA/'c//tg Ar AaPDanz/g6A 7626, Bd. 2, 7577-7626, Danzig 1918, s. 361.
" Gerhard EIMER, „Błock, von dem (van den [falschl. van der od. vom] Blocke, Bloch[e]), Kunstlerfamilie", Pgng
AnAc/zg P/ogńray/z/g, 2. Band, 7?gńaz'm-7?:7rłg/, Berlin [West] 1955, s. 309-311.
Lech KRZYŻANOWSKI, „Blocke Aegidius van den"; id., „Blocke Willem van den", [w:] 3Zowmłarpy?ówyo7A;'cń
i w PoAcg A/aZa/ącyc/z. APA/rzg - rzgźómrzg - gz*a/7cy, 1.1, A-C, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971, s. 179 i 179-181.
Jadwiga HABELA, „Błock (Blocke) Egidiusz van (von) den (der, dem)"; ead., „Błock (Blocke) Willem van (von) den
(der, dem)"; [w:] 57ow/z/7/ 6/ogra/zczn)- Pomorza Aa<7w/.s7a/i.s'ł/'ggo, red. Stanisław GIERSZEWSKI, t. 1, ń-P, Gdańsk
1992, s. 118 i 121-123.
'4 Maria HEYDEL, „[Błock (Blocke) van den (van der; von dem)] Aegidius (Egidius; Blocke)"; Katarzyna M1KOCKA-
RACHUBOWA, ,,[7?/oc% 7P/ocAgj car Aa pan Ar; non Am)] ITżAm (7H7A/m)", [w:] Aaar aZ/ggmgzngs' Pńn^Ar-
Tgyzłon. D/g 6/AcnAn PnnxAr a Ar ZgAn a//6 ToAgr, Band 11, Z?zktdr-7?o6ron, Munchen-Leipzig 1995, s. 534
i 535.