Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (71.2009)

390

IZABELA GOLDMAN

zaprojektował efektowną aranżację polskiej ekspozycji, która była przykładem odpowie-
dzi na postulat o totalną jedność dzieła, o myślenie całościowe w urządzaniu wnętrza.
Recenzent „Tygodnika Ilustrowanego" - Marian Dienstl pisał; v4?TyAb2 gp/gJ ^ A<3/o-
mb, yżtbo tygrrt/róę w gctbtgybM, w btórę/ mimo wo/i odczMwomy AgAtTóz-
iwo zt g/g/t/ .s/oóoo i /ggo wAzyA&fggo, z czogo gzgrgfg Az/ubet, o więc ooiM/y. Łogoduc
dwioiio, grzg/gwtt/ggg Atę grzgz zóobng w moiywy Awioiow go/gygb boroubę, w mic/scM
Airopu zmtfgAzcwg, .sgiywo go o/iwAowcm obiciu Aciou i wgiwoczo /u/by, grzg/wg/ggy wi-
dzu uoAiró/. ITięcc/ iu, u iż gdzie iudzic/, zic/cui, b/uAzcz Auu/c Aię go ziociAiycb /i/ucucb; z
gOAród uiego wyg/gdu io/cmuiczo cborobierysżyczuo muAbu, dzicio LuAzczbi. ć/góry Azory
bdimeb, zdobuy w moiy/c i georgime. b/uobói bicguic /ryz zc A/y/izowrmgmi /udowemi
oruumcuiucyumi. Porud wc/Aciem, /ggzggyw Au/ę „ óżiubi" z węgicrAbg, bu/cczuic burw-
gy Azbic Adcbo//ccu ,, Pcguz i brum by " zrobomicic Agcb?io Awg co/ę Jgborggy/ng. b/owci
umeb/oworie doAiOAOwoi ocpAio do żywo i /OAro wyrgżg/ggg/ Aię coioAciż
Jak widać z opisu Mehoffer do wywołania wrażenia słonecznej werandy wykorzystał
światło i przemyślane kompozycje roślinne. Przez szklany strop (świetlik) przysłonięty
białym vc/um z białymi aplikacjami w łormie kwiatów i motyli, przebijało się rozproszo-
ne, łagodne światło, rozjaśniające barwę obić ściennych. Portale flankowały dwa kilimy,
zaś pośrodku sali ustawione zostały cztery fotele z drewna jesionowego, o płynnych sece-
syjnych liniach. W taką aranżację wnętrza doskonale wpisywały się obrazy Mehoffera
o tematyce huculskiej, zaprezentowane publiczności po raz pierwszy oraz nagrodzony
obraz artysty „Dziwny ogród"ź
Recenzji Dienstla dopełniały fotografie przedstawiające opisywaną salę „Sztuki". Na
jednej z nich widoczne są dwa kilimy, zestawione obok siebie w poziomie. Kompozycja
tkanin opiera się na symetrii i rytmiczności form fłoralnych i zoomorficznych, rozłożo-
nych naprzeciwległe względem osi symetrii. Elementami dominującymi w kompozycji są
kwiaty i motyle, poddane silnej stylizacji i uproszczeniu. Motywy te opracowano bardzo
graficznie, duże plamy barwne zestawiono z drobnymi elementami prawdopodobnie na
zasadzie kontrastów, dodatkowo stosując obwiedzenie elementów ciemnym konturem.
Motywy kwiatowe były na tyle abstrakcyjne, ze określenie ich gatunku było sprawą
indywidualnego odbioru. Williamowi Ritterowi kwiaty te skojarzyły się raczej z różami,
pisał bowiem: [...] Eóbó/ couR-o/gycbgoJwó/gygb obzw/ - rw/zięczuo brofy zgngcyui Atę
go meb b/uAzczcw. Ryże/ czężbo, Azoro /uge/u, wzię/o /obby z bobżer w w/e/b/e róże, u/ożo-
ne w krzyżowy ornament, nawiedzane przez motyle o ogromnych sylwetkach, o skrzy-
dłach białych z żó/tym/, z/e/ogym/czorgyuu g/ouromb bsżo/c/oc z/cmi zoA/o/o zozuoczouc
gogrzcz wzwocuicu/c Azorobc/ obA/ouc/ czywA w ro<żzg/u w/c/b/cb bmbygb gożózibów,
z czemgyuu grzeryrru/bomź.
Jednakże relacja Rittera nie dotyczyła wystawy w Monachium. Widział on kilimy Me-
hoffera na wystawie „Sztuki" w Wiedniu w 1906 r., gdzie znów wraz opisywanym wyżej
vc/um dopełniały aranżacji sal polskich^.
Źródłem zainteresowania Mehoffera dziedziną tkactwa artystycznego mogły być po-
stulaty i działania Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, z którym artysta związał się już
^ Marian DIENSTL, „Połska sztuka w Monachium", 7ygo<7aib7/astrowaay, nr 28, 1905, s. 526.
^ Anna ZENCZAK, „Aranżacja saii wystawowej Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka" - Giaspaiast w Monachium
1904 - 1905, [w:] Józef A/ebo/Jer Oyas A/agrnmr Aata/og wystawy ATazear? AaroJowego w Arabowie 2900, oprać,
zbiorowe, Kraków 2000, s. 217.
s Cyt. za: Adam RADAJEWSK1, JózęfMebo/Tg Warszawa 1976, s. 91.
^ RADAJEWSKI, op. cit., s. 90.