DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Konstantynów, Dariusz: "Gmach dziesięciolecia sztuki polskiej": Pałac Sztuki na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0501
„GMACH DZIESIĘCIOLECIA SZTUKI POLSKIEJ"
49!
/& ÓA/zA/mu Pop/musA/, /"ZćP/ju Jcdnoróg
JM uAspozyc/z w PuP/cu óztMł?.
Fot. wg Powszechna Wystawa Krajowa
w Poznaniu, Pozna?? 79ód, 6 PA. ÓJd
i bajkowości, prostoty i sentymentu, pogody i humoru, zamiłowanie do ozdobności i no-
woczesne poszukiwania formalne znajdują ujście w zastosowaniu pięknej linii i czarno-
białych płaszczyzn"'^". Dzieła grafików właśnie uznano za wyjątkowe przejawy
„przyrodzonego Polakom" poczucia formy, w tej tylko dziedzinie bowiem artyści polscy
tworzyli i tworzą kierując się jedynymi uprawnionymi w sztuce nakazami „swego ducha,
swej siły widzenia rzeczy stworzonych w duchu, choćby za podszeptem tekstu jakiejś
legendy religijnej, historycznej lub wymyślonej przez poetę"'-'.
Obiekty sztuki zdobniczej, podobnie jak część rzeźb (il. 18), rozmieszczono w różnych
miejscach Pałacu Sztuki: obszerna prezentacja tkanin dekoracyjnych z Wileńszczyzny to-
warzyszyła dziełom członków Wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków'-^, a w sa-
lach zajętych przez „Sztukę" eksponowano wyroby Warsztatów Kilimkarskich
w Zakopanem, warszawskiej wytwórni „Tarkos" oraz kilimkami Ireny Petzoldówny'-f
Oficjalnym reprezentantem współczesnego rzemiosła artystycznego w Pałacu Sztuki
była twórczość Spółdzielni „Ład", uważana za najdoskonalsze wcielenie „wyzwolonej
i niepodległej Polskiej Sztuki Stosowanej"'^, dowód poważnych osiągnięć i ogromnych
możliwości polskich twórców w tej dziedzinie'-Ł Zasadniczą część ekspozycji tworzyły
wnętrza urządzone meblami oraz innymi przedmiotami zaprojektowanymi przez jej
'2° Nela SAMOTYHOWA, „Sztuki plastyczne na P.W.K. VII.", Foóz'g?u łhspó/gzgs-nu 1929, nr 33, s. 13.
Jan KLECZYŃSK1, „Grafika na P.W.K", Fnrzgr JD^zawA? 1929, nr 197 (21 VH), s. 14.
'22 AYta/ogDzm/M óz??Wz', s. 47-49.
'22 Ibid., s. 35-37.
'24 Alfred HOLLENDER, „Spółdzielnia »Ład« z Warszawy na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu", Frggzy
Ppłz?g 1929, nr 7-9, s. 166.
'22 Jerzy KOLLER, „Sztuka i kultura. Pałac Sztuki na PWK", EcAo Powyzgg/?ng/ ąysTauy A7ą/'owg/ 1929, nr 15,
s. 389-390.
49!
/& ÓA/zA/mu Pop/musA/, /"ZćP/ju Jcdnoróg
JM uAspozyc/z w PuP/cu óztMł?.
Fot. wg Powszechna Wystawa Krajowa
w Poznaniu, Pozna?? 79ód, 6 PA. ÓJd
i bajkowości, prostoty i sentymentu, pogody i humoru, zamiłowanie do ozdobności i no-
woczesne poszukiwania formalne znajdują ujście w zastosowaniu pięknej linii i czarno-
białych płaszczyzn"'^". Dzieła grafików właśnie uznano za wyjątkowe przejawy
„przyrodzonego Polakom" poczucia formy, w tej tylko dziedzinie bowiem artyści polscy
tworzyli i tworzą kierując się jedynymi uprawnionymi w sztuce nakazami „swego ducha,
swej siły widzenia rzeczy stworzonych w duchu, choćby za podszeptem tekstu jakiejś
legendy religijnej, historycznej lub wymyślonej przez poetę"'-'.
Obiekty sztuki zdobniczej, podobnie jak część rzeźb (il. 18), rozmieszczono w różnych
miejscach Pałacu Sztuki: obszerna prezentacja tkanin dekoracyjnych z Wileńszczyzny to-
warzyszyła dziełom członków Wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków'-^, a w sa-
lach zajętych przez „Sztukę" eksponowano wyroby Warsztatów Kilimkarskich
w Zakopanem, warszawskiej wytwórni „Tarkos" oraz kilimkami Ireny Petzoldówny'-f
Oficjalnym reprezentantem współczesnego rzemiosła artystycznego w Pałacu Sztuki
była twórczość Spółdzielni „Ład", uważana za najdoskonalsze wcielenie „wyzwolonej
i niepodległej Polskiej Sztuki Stosowanej"'^, dowód poważnych osiągnięć i ogromnych
możliwości polskich twórców w tej dziedzinie'-Ł Zasadniczą część ekspozycji tworzyły
wnętrza urządzone meblami oraz innymi przedmiotami zaprojektowanymi przez jej
'2° Nela SAMOTYHOWA, „Sztuki plastyczne na P.W.K. VII.", Foóz'g?u łhspó/gzgs-nu 1929, nr 33, s. 13.
Jan KLECZYŃSK1, „Grafika na P.W.K", Fnrzgr JD^zawA? 1929, nr 197 (21 VH), s. 14.
'22 AYta/ogDzm/M óz??Wz', s. 47-49.
'22 Ibid., s. 35-37.
'24 Alfred HOLLENDER, „Spółdzielnia »Ład« z Warszawy na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu", Frggzy
Ppłz?g 1929, nr 7-9, s. 166.
'22 Jerzy KOLLER, „Sztuka i kultura. Pałac Sztuki na PWK", EcAo Powyzgg/?ng/ ąysTauy A7ą/'owg/ 1929, nr 15,
s. 389-390.