DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Artykuły
DOI Artikel:Skibiński, Franciszek: Architekci, budowniczowie, kamieniarze i rzeźbiarze obcego pochodzenia w Gdańsku 1550-1630. Szkic z dziejów migracji artystycznej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.71007#0011
Architekci, budowniczowie, kamieniarze i rzeźbiarze obcego pochodzenia w Gdańsku
9
7. Hans von Diskaw, Hans van Paeschen, Anthonis van Obbergen, Hans van Steenwinckel
i inni, zamek Kronborg, 2.poł. XVI w. Fot. autor
żeli do tych podróżujących mistrzów niemieckich, którzy zajmowali ważne pozycje tuż
przed przybyciem na ten teren budowniczych niderlandzkich; zresztą to właśnie pocho-
dzący z Niderlandów Hans van Paeschen zajął w Kronborgu miejsce Hansa von Diskaw.
W historiografii nowożytnej architektury Gdańska Kramer pozostaje jedną z najczęściej
wymienianych postaci, choć jedynym jego potwierdzonym źródłowo dziełem jest tzw.
Dom Anielski, wzniesiony dla Dietricha Lylge przed 1570 r.16 Kramer był ponadto za-
angażowany w przebudowę umocnień miejskich. Znalazł się on w Gdańsku w 1565 r. już
jako doświadczony budowniczy, otrzymując od miasta zakwaterowanie oraz stałe wyna-
grodzenie17. Współpracował tu z innymi rzemieślnikami przybyłymi ze środkowo-wschod-
nich Niemiec. Dla przykładu, w 1571 r. zatrudniał Petera z Drezna i Jórga z Guben, jak też
Hansa z Hamburga, zaś rok później Mertena z Freibergu (zapewne Freiberg w Saksonii),
Georga z Wrocławia, Jacoba z Gotha, Michela z Chemnitz i Gerta z Halle18. W swej suplice
skierowanej do Rady Miasta Gdańska w 1570 r. wspomniał ponadto o mistrzu Steffenie
and Models. Studies in the History of Art and Architecture of the Renaissance in Denmark. Esseys published in Honour
of Hugo Johannsen, red. Michael ANDERSEN, Ebbe NYBORG, Mogens VEDSR, Copenhagen 2010, s. 161-183;
OTTENHEYM, „The Sculptor's Architecture...".
16 CUNY, op. cit., s. 16-17; Jadwiga HABELA, „Relacje sasko-gdańskie w architekturze odrodzenia", [w:] Komunikaty
na sesję naukową poświęconą dziejom sztuki Pomorza, Toruń 1966, s. 84-87. Por. np. Teresa ZARĘBSKA, Przebudo-
wa Gdańska w jego złotym wieku, Warszawa 1998. Inne obiekty są mu przypisywane w mniej lub bardziej przekonujący
sposób na podstawie analizy porównawczej.
17 CUNY, op. cit., s. 15, 122; PAŁUBICKI, op. cit., s. 185.
18 APG, 300, C/2051, s. 22, 36 oraz APG 300, C/2057, s. 71, 80. Na pochodzenie obcych mistrzów, czeladników
i uczniów czynnych w gdańskim cechu najczęściej wskazują ich przydomki. Należy jednak pamiętać, iż nie zawsze
oznaczają one miejsce urodzenia danej osoby; często mogą odnosić się raczej do miejsca, z którego dany rzemieślnik
trafił do Gdańska.
9
7. Hans von Diskaw, Hans van Paeschen, Anthonis van Obbergen, Hans van Steenwinckel
i inni, zamek Kronborg, 2.poł. XVI w. Fot. autor
żeli do tych podróżujących mistrzów niemieckich, którzy zajmowali ważne pozycje tuż
przed przybyciem na ten teren budowniczych niderlandzkich; zresztą to właśnie pocho-
dzący z Niderlandów Hans van Paeschen zajął w Kronborgu miejsce Hansa von Diskaw.
W historiografii nowożytnej architektury Gdańska Kramer pozostaje jedną z najczęściej
wymienianych postaci, choć jedynym jego potwierdzonym źródłowo dziełem jest tzw.
Dom Anielski, wzniesiony dla Dietricha Lylge przed 1570 r.16 Kramer był ponadto za-
angażowany w przebudowę umocnień miejskich. Znalazł się on w Gdańsku w 1565 r. już
jako doświadczony budowniczy, otrzymując od miasta zakwaterowanie oraz stałe wyna-
grodzenie17. Współpracował tu z innymi rzemieślnikami przybyłymi ze środkowo-wschod-
nich Niemiec. Dla przykładu, w 1571 r. zatrudniał Petera z Drezna i Jórga z Guben, jak też
Hansa z Hamburga, zaś rok później Mertena z Freibergu (zapewne Freiberg w Saksonii),
Georga z Wrocławia, Jacoba z Gotha, Michela z Chemnitz i Gerta z Halle18. W swej suplice
skierowanej do Rady Miasta Gdańska w 1570 r. wspomniał ponadto o mistrzu Steffenie
and Models. Studies in the History of Art and Architecture of the Renaissance in Denmark. Esseys published in Honour
of Hugo Johannsen, red. Michael ANDERSEN, Ebbe NYBORG, Mogens VEDSR, Copenhagen 2010, s. 161-183;
OTTENHEYM, „The Sculptor's Architecture...".
16 CUNY, op. cit., s. 16-17; Jadwiga HABELA, „Relacje sasko-gdańskie w architekturze odrodzenia", [w:] Komunikaty
na sesję naukową poświęconą dziejom sztuki Pomorza, Toruń 1966, s. 84-87. Por. np. Teresa ZARĘBSKA, Przebudo-
wa Gdańska w jego złotym wieku, Warszawa 1998. Inne obiekty są mu przypisywane w mniej lub bardziej przekonujący
sposób na podstawie analizy porównawczej.
17 CUNY, op. cit., s. 15, 122; PAŁUBICKI, op. cit., s. 185.
18 APG, 300, C/2051, s. 22, 36 oraz APG 300, C/2057, s. 71, 80. Na pochodzenie obcych mistrzów, czeladników
i uczniów czynnych w gdańskim cechu najczęściej wskazują ich przydomki. Należy jednak pamiętać, iż nie zawsze
oznaczają one miejsce urodzenia danej osoby; często mogą odnosić się raczej do miejsca, z którego dany rzemieślnik
trafił do Gdańska.