Pałac Michała Serwacego Wiśniowieckiego w Czajczyńcach (Teklampolu)
269
2. Pałac w Czajczyńcach od strony ogrodu, rysunek Napoleona Ordy, 1. 70. XIX w.; Muzeum
Narodowe w Krakowie. Repr. wg R. Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach
Rzeczypospolitej, t. 5: Województwo wołyńskie, Wrocław- Warszawa-Kraków 1994, s. 80, il. 94
nimi, cofnięte znacznie w stosunku do lica głównego korpusu budynku, także dwuosiowe
partie drugiego piętra.
Obie pałacowe elewacje (frontowa i ogrodowa) ukształtowane były w ten sam sposób,
a podwójnym, dębowym drzwiom od frontu, przed którymi ułożono trzy schodki z biało-
czarnego kamienia, odpowiadały przeszklone drzwi od strony ogrodu.
Porównując opis z 1748 r. z rysunkami Napoleona Ordy (il. 1-2), przyjąć można, że
mimo zmian wprowadzanych przez kolejnych właścicieli pałacu (likwidacja snycerskich
dekoracji, dobudowa sześciokolumnowego portyku od strony ogrodu) oddają one
w znacznym stopniu zewnętrzny wygląd budynku z czasów Wiśniowieckiego.
Wyjątkowo cenne (choć niestety nie zawsze dostatecznie precyzyjne) są, według mnie,
zawarte w Inwentarzu informacje dotyczące dyspozycji wnętrza, a przede wszystkimi
wystroju poszczególnych pomieszczeń.
Zarówno parter, jak i piętro pałacu miały symetryczny układ wnętrz. W dolnej kondy-
gnacji (il. 3) środkową część zajmowały sień i jadalnia, a ich wystrój określić można
raczej jako skromny. W Sieni Wielkiej (Pl) posadzkę ułożono z cegieł, a gipsowy sufit
pozbawiony był zdobień. Wzdłuż ścian stały w niej dwie długie skrzynie z metalowymi
zamkami, a we framugach przy oknach7 dwie sosnowe szafy. Drzwi na wprost wejścia
prowadziły z Sieni do Izby Stołowej (P2) z czterema oknami i „parapetem" wychodzącymi
7 Wszystkie okna dolnej kondygnacji były czterokwaterowe i składały się z 28 szybek, górnej zaś z 36.
269
2. Pałac w Czajczyńcach od strony ogrodu, rysunek Napoleona Ordy, 1. 70. XIX w.; Muzeum
Narodowe w Krakowie. Repr. wg R. Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach
Rzeczypospolitej, t. 5: Województwo wołyńskie, Wrocław- Warszawa-Kraków 1994, s. 80, il. 94
nimi, cofnięte znacznie w stosunku do lica głównego korpusu budynku, także dwuosiowe
partie drugiego piętra.
Obie pałacowe elewacje (frontowa i ogrodowa) ukształtowane były w ten sam sposób,
a podwójnym, dębowym drzwiom od frontu, przed którymi ułożono trzy schodki z biało-
czarnego kamienia, odpowiadały przeszklone drzwi od strony ogrodu.
Porównując opis z 1748 r. z rysunkami Napoleona Ordy (il. 1-2), przyjąć można, że
mimo zmian wprowadzanych przez kolejnych właścicieli pałacu (likwidacja snycerskich
dekoracji, dobudowa sześciokolumnowego portyku od strony ogrodu) oddają one
w znacznym stopniu zewnętrzny wygląd budynku z czasów Wiśniowieckiego.
Wyjątkowo cenne (choć niestety nie zawsze dostatecznie precyzyjne) są, według mnie,
zawarte w Inwentarzu informacje dotyczące dyspozycji wnętrza, a przede wszystkimi
wystroju poszczególnych pomieszczeń.
Zarówno parter, jak i piętro pałacu miały symetryczny układ wnętrz. W dolnej kondy-
gnacji (il. 3) środkową część zajmowały sień i jadalnia, a ich wystrój określić można
raczej jako skromny. W Sieni Wielkiej (Pl) posadzkę ułożono z cegieł, a gipsowy sufit
pozbawiony był zdobień. Wzdłuż ścian stały w niej dwie długie skrzynie z metalowymi
zamkami, a we framugach przy oknach7 dwie sosnowe szafy. Drzwi na wprost wejścia
prowadziły z Sieni do Izby Stołowej (P2) z czterema oknami i „parapetem" wychodzącymi
7 Wszystkie okna dolnej kondygnacji były czterokwaterowe i składały się z 28 szybek, górnej zaś z 36.