Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]
Biuletyn Historii Sztuki — 77.2015

DOI issue:
Nr. 4
DOI article:
Artykuły
DOI article:
Kesling, Katarzyna Anna: Aktywno¬ść wystawiennicza Marii Nostitz-Wasilkowskiej w latach 1893-1919*
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.71007#0616

DWork-Logo
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
602

Katarzyna Anna Kesling

W dniu 28 grudnia 1894 r. w TZSP odbył się ostatni zakup dzieł sztuki do wylosowania
między członków Towarzystwa13. Wśród 35 obrazów i jednej rzeźby znalazło się Studium
Marii Nostitz-Wasilkowskiej14. W 1894 r. malarka wzięła także udział w wystawie sztuki
współczesnej we Lwowie, gdzie przedstawiono jej dwa obrazy olejne: Portret p. D. oraz
Brunetkę15.
W 1895 r. artystka wystawiła w TZSP Portret (olej), Główkę kobiety (pastel), Główkę
kobiety (pastel), Portret pani P. (pastel), Portret chłopczyka (pastel), Portret pana W. (pa-
stel), Portret pani K. (pastel), Portret pana R. (olej), Portret doktora K. (olej), Portret
dziecka (pastel)16. W tym też roku ogłoszono wyniki konkursu malarskiego, w którym
Nostitz-Wasilkowskiej przyznano list pochwalny za Portret17. Jak wynika z relacji Henry-
ka Piątkowskiego, był to Portret dwóch dam, zaprezentowany na trzeciej wystawie kon-
kursu malarskiego (odbywającego się co trzy lata), na której przedstawiono 50 prac. Autor
poświęcił szczególną uwagę portretom, które na ekspozycji były „bardziej wyróżniający-
mi się utworami". Pochlebnie wypowiadał się na temat wspomnianego portretu dam, pod-
kreślając jego znakomitą, wręcz „brawurową" technikę, artystyczny rozmach oraz
doskonały rysunek18. O portrecie dam wspomina także Okońska, podaje jednak tytuł Roz-
mowa przyjaciółek, dodając zarazem, że został on nagrodzony listem pochwalnym19.
Wówczas Maria Nostitz-Wasilkowska była już uznaną i cenioną malarką, uważaną za
„dzielną portrecistkę"20.
Okońska stwierdziła, że rok 1895 był przełomowym dla twórczości Wasilkowskiej
z powodu wzrostu jej popularności21. Malarka miała w tym czasie wystawić dziesięć por-
tretów (Wiercińska wspomina o dziewięciu)22. Przeważały wśród nich pastele.
Jeszcze w tym roku „Tygodnik Ilustrowany" opublikował reprodukcję pracy Wasil-
kowskiej Na raucie (il. 2)23. Z towarzyszącego jej opisu wynika, że prezentowany portret
był wizerunkiem „pani Chrz.". Najprawdopodobniej ten sam wizerunek eksponowano na
wystawie w TZSP w 1894 r. pod tytułem Portret pani Ch. W kolejnych numerach tygodni-
ka pojawiały się informacje o kolejnych artystycznych przedsięwzięciach, w których brała
udział Nostitz-Wasilkowska. W lutym zamieszczono notę donoszącą o prawdopodobnym
udziale polskich artystów w organizowanej w Berlinie wystawie sztuki. Nazwisko artyst-
ki wymieniono wśród twórców, których uczestnictwo było pewne (m.in. Józef Rapacki,
Henryk Piątkowski, Józef Ryszkiewicz, Samuel Hirszenberg, Maurycy Trębacz)24. Już
w kwietniowym wydaniu tygodnika, zawiadomiono po raz drugi o mającej otworzyć się
pierwszego maja w Berlinie ogólnej wystawie sztuki, na którą swe prace wysłało kilku
polskich artystów. W gronie uczestników pojawiło się nazwisko Wasilkowskiej25.

13 Ibid., 1895, nr 1, s. 19.
14 Okońska podaje również drugą pracę artystki Główka kobieca (OKOŃSKA, op. cit., s. 85).
15 Katalog ilustrowany wystawy sztuki współczesnej we Lwowie 1894, Lwów 1894, s. 26 (poz. 263, 264).
16 WIERCIŃSKA, op. cit., s. 252.
17 Ibid. Autor notatki w petersburskim „Kraju" wyróżnienie to uznał za swego rodzaju nagrodę pocieszenia. W konkur-
sie nie przyznano pierwszej nagrody (Kraj, 1895, nr 2, s. 24).
18 Henryk PIĄTKOWSKI, „Konkurs malarski", Tygodnik Ilustrowany, 1895, nr 3, s. 42.
19 OKOŃSKA, op. cit, s. 86.
20 Tygodnik Ilustrowany, 1894, nr 12, s. 187.
21 OKOŃSKA, op. cit.", s. 85.
22 Ibid., s. 85; WIERCIŃŚKA, op. cit., s. 252.
23 Tygodnik Ilustrowany, 1895, nr 6, s. 97.
24 Ibid., 1895, nr 8, s. 135.
25 Ibid., 1895, nr 14, s. 231.
 
Annotationen