Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (9.1947)

Ryc. 1. J. Seydlitz, Zamek od strony Zjazdu 1853. Muzeum Narodowe w Warszawie.

JAN ZACHWATOWICZ
ZABYTKI WARSZAWY
W szczególnych warunkach kształtuje się myśl i praca konserwator-
ska w Polsce. Ogrom zniszczeń i zaniedbań w dziedzinie pomników
naszej kultury został w latach wojny doprowadzony do skali wielkiego
narodowego dramatu z punktem kulminacyjnym — zniszczeniem War-
szawy.
Stoimy przed zagadnieniami bez precedensu, wykraczającymi poza
tezy i metody opracowane i przyjęte przez międzynarodowe kongresy.
Konserwator polski zmuszony został do sprawdzenia i ponownego okre-
ślenia wszystkich niemal przesłanek i kryteriów, na których opiera się myśl
o ochronie pomników kultury.
Nie ulega wątpliwości, że ta zasadnicza rewizja pojęć i zasad miała
pozytywną wartość, doprowadzając do wyjaśnienia i sprecyzowania wielu
spraw niedość dotychczas uświadomionych oraz wpłynęła na ściślejsze
zespolenie zagadnień konserwatorskich z życiem społecznym. Nawet daw-
na ustawa o ochronie zabytków, wymagająca niewątpliwie nowelizacji,
ożywiła się rumieńcem życia wobec zarysowującej się zmiany stosunku
samego społeczeństwa do zabytków.