\
ZBIGNIEW HORNUNG
DALSZE PRZYCZYNKI DO DZIAŁALNOŚCI PLACIDIEGO
W b. król. gabinecie rycin w Dreźnie znajdował się przed wojną
szkicownik nie podpisanego architekta włoskiego, który około r. 1734 pra-
cował w Polsce. Szkicownik ten, zawierający na 73 kartach rysunki róż-
nych kościołów, pałaców, dworów (np. Opalińskich, Szembeków, Wąsowi-
czów), nagrobków, ołtarzy (jeden dla katedry krakowskiej), portali, komin-
ków, plafonów itp. szczegółów, przypisywany bywał powszechnie Gaeta-
nowi Chiaveriemu ł). Przy bliższym zbadaniu kwestii autorstwa tego zbio-
ru rysunków nasuwają się jednak wątpliwości ,czy atrybucja ta jest słusz-
ną. Nie posiadamy bowiem żadnych konkretnych dowodów, że wspom-
niany architekt bawił w tym czasie w Polsce. Wiadomo tylko, iż w latach
1736—1749 pozostawał on na usługach króla Augusta III, kierując budo-
wą katolickiego kościoła dworskiego w Dreźnie, oraz sporządził kilka pro-
jektów przebudowy zamku warszawskiego, które nie doczekały się jed-
nak realizacji. Z niemałą dozą prawdopodobieństwa możemy natomiast
ten album rysunków przydzielić Franciszkowi Placidiemu, który pod da-
tą 18 września 1738 r. występuje jako główny pomocnik Chiaveriego przy
budowie cytowanej świątyni dworskiej w stolicy saskiej, obok innych
artystów włoskich, jak Antonio Zucchi, Carlo Ponte, Domenico Giudice
i Lorenzo Matielli.
O architekcie tym wiadomo, iż był już w r. 1732 w Polsce. W aktach
Nuncjatury Papieskiej w Archiwum Głównym w Warszawie odnalazł
mianowicie prof. Zygmunt Batowski zwolnienie z narzeczeństwa Olimpii
Cantoni, zamieszkałej przy rodzicach w Rzymie, dokonane 21 sierpnia te-
go roku przez Placidiego, który stwierdził przy tej okazji, że opuścił już
dawno Italię, przebywa obecnie w Polsce, a do ojczyzny nie ma zamiaru
wracać. Możemy przyjąć za rzecz niemal pewną, iż w tym czasie bawił
on już w Krakowie, gdzie zaprojektował fasadę kościoła XX Misjonarzy,
będącą wiernym powtórzeniem elewacji frontowej kościoła S. Andrea in
Quirinale w Rzymie. Fasada ta wykonana została prawdopodobnie nie-
długo przed konsekracją wspomnianej świątyni, która miała miejsce w ro-
ku 1732. Budowa natomiast misjonarskiego kościoła w Krakowie, przy
której Placidi nie był zapewne zajęty, doszła do skutku — jak wiemy
z przekazów źródłowych -— nieco wcześniej, a mianowicie w latacn
1719—1728 *).
]) J. MYCIELSKI, Gaetano Chiaveri w Polsce i jego książka szkiców
w Król. Gabinecie Rycin w Dreźnie. Spraw. Kom. H i s t . S z t. A. U. VI,
(1900) s. 77—82.
-') F. KLEIN, Barokowe kościoły Krakowa. Roczn. Krak. XV,
(1913) s. 156—169.
<
ZBIGNIEW HORNUNG
DALSZE PRZYCZYNKI DO DZIAŁALNOŚCI PLACIDIEGO
W b. król. gabinecie rycin w Dreźnie znajdował się przed wojną
szkicownik nie podpisanego architekta włoskiego, który około r. 1734 pra-
cował w Polsce. Szkicownik ten, zawierający na 73 kartach rysunki róż-
nych kościołów, pałaców, dworów (np. Opalińskich, Szembeków, Wąsowi-
czów), nagrobków, ołtarzy (jeden dla katedry krakowskiej), portali, komin-
ków, plafonów itp. szczegółów, przypisywany bywał powszechnie Gaeta-
nowi Chiaveriemu ł). Przy bliższym zbadaniu kwestii autorstwa tego zbio-
ru rysunków nasuwają się jednak wątpliwości ,czy atrybucja ta jest słusz-
ną. Nie posiadamy bowiem żadnych konkretnych dowodów, że wspom-
niany architekt bawił w tym czasie w Polsce. Wiadomo tylko, iż w latach
1736—1749 pozostawał on na usługach króla Augusta III, kierując budo-
wą katolickiego kościoła dworskiego w Dreźnie, oraz sporządził kilka pro-
jektów przebudowy zamku warszawskiego, które nie doczekały się jed-
nak realizacji. Z niemałą dozą prawdopodobieństwa możemy natomiast
ten album rysunków przydzielić Franciszkowi Placidiemu, który pod da-
tą 18 września 1738 r. występuje jako główny pomocnik Chiaveriego przy
budowie cytowanej świątyni dworskiej w stolicy saskiej, obok innych
artystów włoskich, jak Antonio Zucchi, Carlo Ponte, Domenico Giudice
i Lorenzo Matielli.
O architekcie tym wiadomo, iż był już w r. 1732 w Polsce. W aktach
Nuncjatury Papieskiej w Archiwum Głównym w Warszawie odnalazł
mianowicie prof. Zygmunt Batowski zwolnienie z narzeczeństwa Olimpii
Cantoni, zamieszkałej przy rodzicach w Rzymie, dokonane 21 sierpnia te-
go roku przez Placidiego, który stwierdził przy tej okazji, że opuścił już
dawno Italię, przebywa obecnie w Polsce, a do ojczyzny nie ma zamiaru
wracać. Możemy przyjąć za rzecz niemal pewną, iż w tym czasie bawił
on już w Krakowie, gdzie zaprojektował fasadę kościoła XX Misjonarzy,
będącą wiernym powtórzeniem elewacji frontowej kościoła S. Andrea in
Quirinale w Rzymie. Fasada ta wykonana została prawdopodobnie nie-
długo przed konsekracją wspomnianej świątyni, która miała miejsce w ro-
ku 1732. Budowa natomiast misjonarskiego kościoła w Krakowie, przy
której Placidi nie był zapewne zajęty, doszła do skutku — jak wiemy
z przekazów źródłowych -— nieco wcześniej, a mianowicie w latacn
1719—1728 *).
]) J. MYCIELSKI, Gaetano Chiaveri w Polsce i jego książka szkiców
w Król. Gabinecie Rycin w Dreźnie. Spraw. Kom. H i s t . S z t. A. U. VI,
(1900) s. 77—82.
-') F. KLEIN, Barokowe kościoły Krakowa. Roczn. Krak. XV,
(1913) s. 156—169.
<