Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (9.1947)

Ogród w Wilanowie

121

fot. H. Poddębski 1915 — CBI.
Ryc. 63. Wilanów. Taras główny z fontanną.
rzeźby ogrodowe oraz wybudowanie w 1856 r. kolumny z orłem empiro-
wym w północnym ogrodzie, wykonanej z t. zw. Chaussee-Staub
(pył drogowy), masy, również sprowadzonej z Berlina.
Wzniesienie nowego kościoła parafialnego zakończyło działalność bu-
dowlaną Augusta Potockiego; roboty prowadzono już po jego śmierci i za-
kończono w 1867 r. Projekt wykonał Henryk Marconi, budową kierował Jan
Heurich sen.82). Nowa świątynia, utrzymana w formach neobarokowych,
z wyniosłą kopuły, stała się charakterystycznym akcentem w krajobrazie
wilanowskim, a widok na kopułę z ogrodu zyskał miano „widoku włoskie-
go” 83).
Nawrót do tradycji włoskiego odrodzenia i wczesnego baroku, cha-
rakteryzujący twórczość Lanciego, Podczaszyńskiego i Marconiego był
wynikiem ogónoeuropejskiego prądu, zwanego na podobieństwo neo-kla-
sycyzmu neorenesansem. Przedstawicielami jego w dziedzinie architek-
tury byli Felix Jacąues Duban i Jean Louis Charles Garnier (Francja), R.
Norman Show, J. Whichcord (Anglia) oraz Gotfried Semper w Niem-
czech 84). Również w sztuce ogrodowej ruch ten zaznaczył się działalno-

S2) ŁOZA o. c.
83) por. przyp. 9.
84) RAVOTH M. Die Renaissance in der Baukunst. Das XIX Jahrhundert in
Wort und Bild... von Hans KRAEMER. Berlin, b. d. II. 441.