DOI Heft:
Nr. 3/4
DOI Artikel:Mańkowski, Tadeusz: Dzieje wytwórni ceramicznych w Glińsku i Żółkwi
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37710#0267
(14)
Wytwórnie ceramiczne
253
runek produkcji ceramicznej w Glińsku. Jest nim dążenie do reliefowej
plastyki figuralnej i portretowej, do tematów historycznych ilustrują-
cych ważne wydarzenia epoki. Jest w tym jakby szukanie nowych zadań
dla produkcji ceramicznej i chęć skierowania jej na nowe tory.
Nie zaprzestano jednak wytwarzania jak dawniej serwisów fajanso-
wych, naczyń (ryc. 86) i pieców kaflowych. Według Kołaczkowskiego, który
rozporządzał nieznanymi nam dziś materiałami źródłowymi, fabryka za-
trudniała w tym czasie 66 robotników i sprzedawała rocznie towaru za
30.000 zł, a miała zawsze więcej zamówień niż wydołać mogła ich wyko-
Ryc. 86. Filiżanki fajansowe z znakiem „Glińsko" z dworu Bawo-
rowskich w Myszkowicach, czasów produkcji fabryki Nikorowicza
i Wolfa.
naniu. Obok tego jednak wytwarzano medaliony fajansowe z przedsta-
wieniem w płaskorzeźbie Kościuszki w półpostaci, ze wzniesioną w górę
szablą, jakby składającego przysięgę, że nią wypędzi z Polski trzech mo-
carzy, albo sam na niej padnie. Medaliony te znamy w dwóch formatach
i dwóch wariantach, z napisem i bez niego (ryc. 79). Trudno też ściśle
oznaczyć datę ich powstania, gdyż kult Kościuszki w XIX w. trwał długo.
Postać Kościuszki wzięta została w tym wypadku ze sztychu Queneday’a,
wykonanego w Paryżu w r. 1793 23). Ponieważ jednak sztych Queneday’a
jest owalny, medaliony zaś glińskie mają kształt okrągły, przeto możliwe,
że w tym wypadku za wzór służyły raczej na Queneday’u oparte liczne
powtórzenia w miedziorytach, wykonane przez Józefa Łęskiego, Jana
Maya i innych grafików, rozpowszechniających portrety Kościuszki w ty-
pie stworzonym przez Queneday’a.
Katalog Muzeum Lubomirskich, w którym medaliony te znajdowały
się, mówił o nich jako o wytworach manufaktury glińskiej i za tym prze-
2:!) M. GUMOWSKI, Portrety Kościuszki, Lwów 1917, s. 32.
Wytwórnie ceramiczne
253
runek produkcji ceramicznej w Glińsku. Jest nim dążenie do reliefowej
plastyki figuralnej i portretowej, do tematów historycznych ilustrują-
cych ważne wydarzenia epoki. Jest w tym jakby szukanie nowych zadań
dla produkcji ceramicznej i chęć skierowania jej na nowe tory.
Nie zaprzestano jednak wytwarzania jak dawniej serwisów fajanso-
wych, naczyń (ryc. 86) i pieców kaflowych. Według Kołaczkowskiego, który
rozporządzał nieznanymi nam dziś materiałami źródłowymi, fabryka za-
trudniała w tym czasie 66 robotników i sprzedawała rocznie towaru za
30.000 zł, a miała zawsze więcej zamówień niż wydołać mogła ich wyko-
Ryc. 86. Filiżanki fajansowe z znakiem „Glińsko" z dworu Bawo-
rowskich w Myszkowicach, czasów produkcji fabryki Nikorowicza
i Wolfa.
naniu. Obok tego jednak wytwarzano medaliony fajansowe z przedsta-
wieniem w płaskorzeźbie Kościuszki w półpostaci, ze wzniesioną w górę
szablą, jakby składającego przysięgę, że nią wypędzi z Polski trzech mo-
carzy, albo sam na niej padnie. Medaliony te znamy w dwóch formatach
i dwóch wariantach, z napisem i bez niego (ryc. 79). Trudno też ściśle
oznaczyć datę ich powstania, gdyż kult Kościuszki w XIX w. trwał długo.
Postać Kościuszki wzięta została w tym wypadku ze sztychu Queneday’a,
wykonanego w Paryżu w r. 1793 23). Ponieważ jednak sztych Queneday’a
jest owalny, medaliony zaś glińskie mają kształt okrągły, przeto możliwe,
że w tym wypadku za wzór służyły raczej na Queneday’u oparte liczne
powtórzenia w miedziorytach, wykonane przez Józefa Łęskiego, Jana
Maya i innych grafików, rozpowszechniających portrety Kościuszki w ty-
pie stworzonym przez Queneday’a.
Katalog Muzeum Lubomirskich, w którym medaliony te znajdowały
się, mówił o nich jako o wytworach manufaktury glińskiej i za tym prze-
2:!) M. GUMOWSKI, Portrety Kościuszki, Lwów 1917, s. 32.