Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (9.1947)

(9)

Kościół późnobarokowy w Karczewie

273


Z dwóch kaplic leżących na osi poprzecznej nawy głównej —
ta, którą widzimy na lewo po wejściu do kościoła, kwadratowa w rzucie
poziomym, nakryta jest sklepieniem kopankowym, a architektoniczne jej
opracowanie polega jedynie na zastosowaniu pilastrów i gzymsu.
Druga kaplica, leżąca na wprost dopiero co opisanej, jest o wiele
ciekawsza. Zwraca na siebie przede wszystkim uwagę to, że mury jej ze
wszystkich czterech stron nie wchodzą w skład murów kościoła. Dekora-
cja jej jest o wiele bogatsza niż w kaplicy poprzedniej (ryc. 90 i 93). Dol-
na część ścian potraktowana jest jako cokół zwieńczony skromnym gzym-
sem. Wyżej ściany podzielone są pilastrami pozbawionymi baz; tylko dwa
z nich mają przy tym głowice i one to, wraz ze znajdującą się między
nimi niszą z figurą Chrystusa oraz dwiema figurami aniołów nad tą ni-
szą stanowią ośrodek kompozycyjny całości. Filungi tych pilastrów wy-
pełnione są ornamentem, który przedstawia narzędzia męki Pańskiej —
kolumny, gwoździe, młotek, drabiny itp. — podwieszone na pionowych
wstęgach. Głowice porządku kompozytowego ozdobione są girlandami
owoców. Obramienie niszy opiera się na gzymsiku, a jej górne przeskle-
pienie zdobi muszla. Figury Chrystusa i aniołów w szczegółach są wpraw-

Ryc. 93. Kościół w Karczewie, fragment wnętrza kaplicy.