Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (9.1947)

(7) Urządzenia ogniowe i ich wpływ na rozwój planu chałupy wiejskiej 375


Ryc. 161. Piec z ogrzewaczem
i okapem nad płytą (Podlasie).

miana die polnische Kuchę7), co łączy się z faktem występo-
wania tego typu jedynie na ziemiach, które ongiś Niemcy kolonizowali,
wypierając z nich Słowian. Na terenach rdzennie niemieckich komin szta-
gowy jest nieznany. Zasięg wschodni dochodzi do linii Niemna, skąd
przez Brześć — Dęblin — Opoczno dochodzi do Pszczyny (ryc. 169). Ko-


Ryc. 162. Piec z kominkiem
(Wielkopolska).


Ryc. 163. Piec z ogrzewaczem,
okapem i płytą (Pokucie).

miny sztagowe spotykane są bardzo często we dworach oraz chałupach, po-
chodzących z okresu pańszczyźnianego, a więc w dwojakach i czworakach
oraz w chałupach podcieniowych. Istnieją przypuszczenia, że ten typ ko-

7) T. HEIDELCK, Das Kaschubische Giebellaubenhaus, J omsburg
1939, 106:
„So bedeutet das Wort „polnisch" nichts mehr ais dass die schwarze Ku-
chę eine Eigentiimlichkeit des ostdeutschen Volksboden ist nichts ueber ihre
Entstehung aber, gesagt ist“.