DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16956#0045
Atque haec ex vari js Hifpaniae fcriptoribus excerpfimus.ad quae & alia longe maior felicitas accedit.quam Va-
fcusinHifpaniaeChronicoita commemorat.Statabundansdiuitijs&delicijsnobili praecin&achlamide Hifpa-
lis.patronisinfinitis fuffulta gloriofis.fub cuiusalis& pallio hi fancti pugiles&bellatores inclyti paufareclegc-
runt,Vfquc ad confummationcm feculi,qui hanc vrbem no&e dieq; munimine iugi non dcfcrunt,ac in confpe-
&u Domini proeius falute,fine intermiflione precantur.Hi funtS. Carpophorus & Abundius,S. Pctrus, S.Flo-
rentinus.S.Iufta& Rufina virgines parrim fubipfo Daciano,partimfub DiogcnianoDaciani Legato.CorpusB.
Iuftaeexaltillimo puteo in quemproie&umerar,&otTa B. Rufinae.cuius corpusin amphitheatro combuftum
fucrat,avenerabiliSabinoEpifcopo,inccemiteriofuburbijHifpalenfisfcpultafuerunt.
Denique vtpraeftantesarboresbonicommcndantfru&us.itainfigne ornamentum vrbibus conferre folent
hcroici viri,eruditione,rcbusmagnificegcftis & virtutibuspra?ftantes.Sicinteraliosmultosinfignesviros,quo-
rum celebriscft apudScriptores mentio.qui Hiipalim ortucondecorarunt,noftroaeuoextitirBenedi&us Arias
Montanus,nobiliftimus & fummus Theologus, plurimarum hnguarum vulgarium & eruditarum cognitionc
admirandus,&homoplaneincomparabilis,rcecundum &locuplesdiuino munereingenium. Teftantur ido-
pcraquxfummameiusadmirationemapudomnesexcitant.inter quae primas fibimeritd vendicat veteris ac
nouiTeftamenti adGraecam,Hebraicam,Chaldaicam,&Syriacam linguam tranflatio: deinde Commentario-
rumopusinduodecimProphetas,&inreliquosmaioresparaphrafis, LiberGenerationis& Regenerationis A-
dam.liue de Hiftoria gcneris humani,Opusdeoprimoimperio, fiuein librum Iofux Commentarium, Dauidis
Rcgisac Prophetae.aliorumquepfalmosexHebraica veritatein Latinumcarmen conuertit,Hymnos fcripfitSc
fecula variocarminumgenere.Di&atumChriftianum.fiuecommunes &aptasomnium difcipulorumChrifti
partes Quatuordiuerforumpoematumtomos.Atquehaecquidemtanti virioperaadmeam Bibliothecam vc-
nerunt.fic plura,quae non vidi,recenfere nequeo.
Non hic longa orationc commcmorabo.quam capax & ampla nauium ftatio; quanta Baetis amcenitas, quam
longeaquxdu&us fcextendant, quantasopes Hifpalenfescx nouoorbeannua nauigationepcrcipiant, quanto
fumptu & apparatu clafiis Regia hic adornetur.quara preciofae merces quam vari? & exoticae res ex vniuerfa ln-
dia,Brefilia,Aethiopia,Arabia,Africa.inhanc vtbem fingulisannisinferantur. SedHifpalimtantamegredien-
tesagrum vicinumconremplabimur.In quo.mirum di&u,quamcxcellentia antiquitatum monumentaextcr-
rae vifceribuseruantur.vr peculiari tabula hocopereexplicauimus. Suburbani verofoli vbertasmaxima.in quo
villa:,horti,cultu&afpeftugtatiffimi,&amosniffimaoliueta confpiciuntur,inquibuscondenfaearbores,arde-
tiore meridiano fole,vmbram,feccffus,& recreationisoccafionem praebent.
In vicino vrbiagro Domusampliftlmavifitur, ElMattaderonuncupata.in qua optima politiae ratione ma-
ftantur oues & boues,& varia pecora campi,quorum carnes Hifpali ciuibus & inquilinis diuenduntur.In latifll-
moverdcampo.iuxta hancdomum.iucundiflimum fpecTaculumpraebet.Taurorum venatio.quosrobuftifli-
mos ibi faginant,capitis ac pectoris roborc praeftantes.in quos moloflos & magnos incitant canes, quibus, per fe
alioqui feroces.truces ac toruos,priufquam eos macTcnt.efferare folent, ita vt in canes magna ferocitateinfili-
entcs.ignem naribus fpirent,terramque pedibus feriant,in altum fpargant arenam, frontem femper canibus of-
ferant,& cornibus hoftes infeftent.& tanto impetu appetant, vt cos cornibus ferientes in aerem alte proijciant,
& in cornuum cufpidcs excipiant dccidentcs.
Denique tam multa de hac vrbc praeclara commemorari poffUnt, vt natum fit inde & tritum vetuftate diclu,
£ui non ha viflo Seuitia: non ha vifto marauitia. Scribit Fortalitium fidei, quod Fernandus fecundus cius nominis,
oftauus Rex Caftellae,confiderans,qu6d ciuitas Hifpalenfis,erarde principalibusmundi, quia receptaculum ter-
rae & maris.itaquemagno defiderioillam Chriftianis reftitutam cupiuit.Vocato ergo Raymundo Bonifa-
cio,tunc A dmiralio.claflcm per mare adornari mandauir conrra Hifpalenfes,Rex vero per rerram
cum magno exercitu venit.Et fic terra & mari,ar&iflime obfeiTa eft ciuitas per menfes
xvi. Et tandem profligatisSaracenis, Anno M. CC. Lxxxx. in dieS. Cle-
mentis,occupata,cum multis alijs Hifpaniae ciuitatibus vicinis.
Aliam, & vberiorem Hifpalis defcriptionem ftu-
diofusLeftorin Indiceoperis
inueniet.
fcusinHifpaniaeChronicoita commemorat.Statabundansdiuitijs&delicijsnobili praecin&achlamide Hifpa-
lis.patronisinfinitis fuffulta gloriofis.fub cuiusalis& pallio hi fancti pugiles&bellatores inclyti paufareclegc-
runt,Vfquc ad confummationcm feculi,qui hanc vrbem no&e dieq; munimine iugi non dcfcrunt,ac in confpe-
&u Domini proeius falute,fine intermiflione precantur.Hi funtS. Carpophorus & Abundius,S. Pctrus, S.Flo-
rentinus.S.Iufta& Rufina virgines parrim fubipfo Daciano,partimfub DiogcnianoDaciani Legato.CorpusB.
Iuftaeexaltillimo puteo in quemproie&umerar,&otTa B. Rufinae.cuius corpusin amphitheatro combuftum
fucrat,avenerabiliSabinoEpifcopo,inccemiteriofuburbijHifpalenfisfcpultafuerunt.
Denique vtpraeftantesarboresbonicommcndantfru&us.itainfigne ornamentum vrbibus conferre folent
hcroici viri,eruditione,rcbusmagnificegcftis & virtutibuspra?ftantes.Sicinteraliosmultosinfignesviros,quo-
rum celebriscft apudScriptores mentio.qui Hiipalim ortucondecorarunt,noftroaeuoextitirBenedi&us Arias
Montanus,nobiliftimus & fummus Theologus, plurimarum hnguarum vulgarium & eruditarum cognitionc
admirandus,&homoplaneincomparabilis,rcecundum &locuplesdiuino munereingenium. Teftantur ido-
pcraquxfummameiusadmirationemapudomnesexcitant.inter quae primas fibimeritd vendicat veteris ac
nouiTeftamenti adGraecam,Hebraicam,Chaldaicam,&Syriacam linguam tranflatio: deinde Commentario-
rumopusinduodecimProphetas,&inreliquosmaioresparaphrafis, LiberGenerationis& Regenerationis A-
dam.liue de Hiftoria gcneris humani,Opusdeoprimoimperio, fiuein librum Iofux Commentarium, Dauidis
Rcgisac Prophetae.aliorumquepfalmosexHebraica veritatein Latinumcarmen conuertit,Hymnos fcripfitSc
fecula variocarminumgenere.Di&atumChriftianum.fiuecommunes &aptasomnium difcipulorumChrifti
partes Quatuordiuerforumpoematumtomos.Atquehaecquidemtanti virioperaadmeam Bibliothecam vc-
nerunt.fic plura,quae non vidi,recenfere nequeo.
Non hic longa orationc commcmorabo.quam capax & ampla nauium ftatio; quanta Baetis amcenitas, quam
longeaquxdu&us fcextendant, quantasopes Hifpalenfescx nouoorbeannua nauigationepcrcipiant, quanto
fumptu & apparatu clafiis Regia hic adornetur.quara preciofae merces quam vari? & exoticae res ex vniuerfa ln-
dia,Brefilia,Aethiopia,Arabia,Africa.inhanc vtbem fingulisannisinferantur. SedHifpalimtantamegredien-
tesagrum vicinumconremplabimur.In quo.mirum di&u,quamcxcellentia antiquitatum monumentaextcr-
rae vifceribuseruantur.vr peculiari tabula hocopereexplicauimus. Suburbani verofoli vbertasmaxima.in quo
villa:,horti,cultu&afpeftugtatiffimi,&amosniffimaoliueta confpiciuntur,inquibuscondenfaearbores,arde-
tiore meridiano fole,vmbram,feccffus,& recreationisoccafionem praebent.
In vicino vrbiagro Domusampliftlmavifitur, ElMattaderonuncupata.in qua optima politiae ratione ma-
ftantur oues & boues,& varia pecora campi,quorum carnes Hifpali ciuibus & inquilinis diuenduntur.In latifll-
moverdcampo.iuxta hancdomum.iucundiflimum fpecTaculumpraebet.Taurorum venatio.quosrobuftifli-
mos ibi faginant,capitis ac pectoris roborc praeftantes.in quos moloflos & magnos incitant canes, quibus, per fe
alioqui feroces.truces ac toruos,priufquam eos macTcnt.efferare folent, ita vt in canes magna ferocitateinfili-
entcs.ignem naribus fpirent,terramque pedibus feriant,in altum fpargant arenam, frontem femper canibus of-
ferant,& cornibus hoftes infeftent.& tanto impetu appetant, vt cos cornibus ferientes in aerem alte proijciant,
& in cornuum cufpidcs excipiant dccidentcs.
Denique tam multa de hac vrbc praeclara commemorari poffUnt, vt natum fit inde & tritum vetuftate diclu,
£ui non ha viflo Seuitia: non ha vifto marauitia. Scribit Fortalitium fidei, quod Fernandus fecundus cius nominis,
oftauus Rex Caftellae,confiderans,qu6d ciuitas Hifpalenfis,erarde principalibusmundi, quia receptaculum ter-
rae & maris.itaquemagno defiderioillam Chriftianis reftitutam cupiuit.Vocato ergo Raymundo Bonifa-
cio,tunc A dmiralio.claflcm per mare adornari mandauir conrra Hifpalenfes,Rex vero per rerram
cum magno exercitu venit.Et fic terra & mari,ar&iflime obfeiTa eft ciuitas per menfes
xvi. Et tandem profligatisSaracenis, Anno M. CC. Lxxxx. in dieS. Cle-
mentis,occupata,cum multis alijs Hifpaniae ciuitatibus vicinis.
Aliam, & vberiorem Hifpalis defcriptionem ftu-
diofusLeftorin Indiceoperis
inueniet.