DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16956#0055
HARDALES
Ar d ales,fiue Ardales,lh focliciffimototius HifpariixHifpalenfi agro(Jxaraf!um A ra-
bcs vocant(8xticx prouihcix,itincre,quoexXerc'sMaiagarh itur,oppidum, leu porius
apertum & amplum hofpitium,Hifpanis Burgada, Arcem naber pfecelfa in rupe a Mau-
risqubndaminlimitibus Hifpalenfisimperij conftrudam,(^iarhChriftianideinde,foe-
liciore aufpiciorerum Domini,amplioribus acdificiiscondecorarunt.Aquedudtum ha-
bet,cuius beneficio ex montibus viciriis fohtana & limpida aqu.a ih arcem,& inde in op-
pidum, ad variasciuium commoditates deriuatur, quibuscopiofum fontem largirur.
Ciuium opes.viftufqueratio in agiicultura potifilmum confiftit,& pecdrum paftti, cum
foelix aruorum vbertas.magnam triticex meflls lxtitiam ipfis.natur^behcficio.pr^beat,
vt no immerito Ursecorum carmina Elyfias amcenitates huic & viciho Hifpalenfi agro tribuerint.HincfrUgibus
& triticb prxfertim abundant,quod in fubterraneiscellisfeh puteiselegahter & cauteconferuarit.Que,ieeonde-
diratio,&hobis in Colonienfi agro degentibus,&infoelicis belli diuturnirateattritis,neceflari6exc6gitaadafo-
rer,quibus hoftiles predbnum excurfiones hulhim horreurn,4 Vulcani rabie tutum, relinquunr.
CARTAMAv
Artama miliaribus dubbusa Malagadiftahsadmaximimohtisradices, quiadmare
: vfque Mediterraneum fe extehdit,oppidulum,cUm caftro in continenti fiturh,! n agricul-
tura.&pafcendispecoribus feexercet.Multasin vicinia habetgladium &gallarUin fyl-
uas.quarum ad atramentum conficiendum,& ad coria deri farida,turh etiam in medicinis
eft vfus.Vehatio hic,& aucupium frequens.ob veriuftam lociekgantiam. Hicehim ape-
! rirefeincipitcultum& foecundum Malagenfefolum, quodad Mediterraheum mare,
contihuatavberrate,fefeextehdit,& variafru&uum ac herbarum gehcra,quxadexre-
rasetiamgehtes,proculemittuntur,pr'oducit.Etinterreliquas, herbam,quam Irali So-
macho,HifpaniSumagre,Belg9.S6mmack,etiamSmacknuncupahr,api)d Latinos nome
habere Pliniusnegat. Foliorumvfusadparanda&condenfanda hircorum & caprarumcoria(Cofduana vo-
cant) conducit.Et, quicanosoderuntcapillOs, dec6&iimfolioriim, addenigrandoscapillosadtnbcnt. Multi
etiam hiccappareshincindepromifcue in maghaabundantiaprouehiunt, &a vulgatiplebecollecti ih Malaga,
harum mercium emporiuhi.importantu^
hichions,cUiCartamaadiacet,verfus Aquilortem,omniri6fylueftriseft,abaliaautcm parre.vineta continer,que;
vina,nechoh Vuaspaftasfap6ris6ptimi,lxtacOpiapraEftar.Intervinetaautem videreeft amygdala.& frequcntes
ficus quaeprOpterptaftahtiam.abundantiamaximafingulisahniSjad omnesprouincias ratibustranfporranr.In
duas autem partesdiuerfafqueappellationeshicmonsdiuifuseft.qiiarum vnalaSierra, altera la Cerquia nomi-
narur,vnde etiam vtriufque loci vux paflx.eandem appellationem fortiuhtur. Pbrro,criamfi in hoc oppido nul-
lxfintvinex,hecvihacalcehtur, hec vuxpaflxprxparentur, fcd magisihcircumuicihis mbntibusMalagx,&
VelisMalagx;tamen,quia iftemonshuiusfcelicitatisprineipium exiftir, idcircoad cUriofum bble£andum Je-
aorcm,mOdumconficiendi&condedivuaspatTas,quarumgratus hobis Germaniseft vfus, hic brehirer defcri-
bemus Easpotiflimum Mauri conficiunt,quihosmbntesplerumque incolunt. DubfuhtvUarum paflarum ge-
nera,quorum vnum, vuam patTam Solis,qux cft cxruleajalterUm, vuam paflam lixam,qux eft corbea.nuncupat.
Ih primoconficiendo itaproceduht.Quahdobotrusadidbpusdcftinatus,maturefcit, peduricUlumvuxabfcin-
duntadmcdium,itavthumbrradicalisillumampliuspenetrarehequeat, attamen ih pampino&vitepenfilis
maneatjTUm calbrefblisviia exfiCcatur.poftfufficiehter exficcatam,colligiint,&in vafarecondunt. Alterum ve-
ro genbs,hac ratiohe conficiunt.Dum Vinex putantur.abfciflbsbrachiorum ramos,ih fafciculos colligant, eofq;
ad vindemix tempus refetuaht,quos tunc exurehtes.ex cineribus.in magnis vafis lixiuium parant.colligunt vuas,
& vnamquamque figillatim huiclixiuioimmerguht.eaf^uedeindeinaream obdUtatan,benepurgatam,&adid
in vmea adorhatam,ad meridiem cbllbcaht, Vtibi ineaslixiuioconfperfas,foliSradijopercntur.Exficcatas
&aiolefufficientercohcocl:as,cOrbibusinferciurit. Ethincvux paflxcbrbtx nuncupantur.
Eodemetiam modo fiuritficuscorbef, ramorum aridorurii exficubUsam-
putatorum & combuftorum
Uxiuio.
II
Ar d ales,fiue Ardales,lh focliciffimototius HifpariixHifpalenfi agro(Jxaraf!um A ra-
bcs vocant(8xticx prouihcix,itincre,quoexXerc'sMaiagarh itur,oppidum, leu porius
apertum & amplum hofpitium,Hifpanis Burgada, Arcem naber pfecelfa in rupe a Mau-
risqubndaminlimitibus Hifpalenfisimperij conftrudam,(^iarhChriftianideinde,foe-
liciore aufpiciorerum Domini,amplioribus acdificiiscondecorarunt.Aquedudtum ha-
bet,cuius beneficio ex montibus viciriis fohtana & limpida aqu.a ih arcem,& inde in op-
pidum, ad variasciuium commoditates deriuatur, quibuscopiofum fontem largirur.
Ciuium opes.viftufqueratio in agiicultura potifilmum confiftit,& pecdrum paftti, cum
foelix aruorum vbertas.magnam triticex meflls lxtitiam ipfis.natur^behcficio.pr^beat,
vt no immerito Ursecorum carmina Elyfias amcenitates huic & viciho Hifpalenfi agro tribuerint.HincfrUgibus
& triticb prxfertim abundant,quod in fubterraneiscellisfeh puteiselegahter & cauteconferuarit.Que,ieeonde-
diratio,&hobis in Colonienfi agro degentibus,&infoelicis belli diuturnirateattritis,neceflari6exc6gitaadafo-
rer,quibus hoftiles predbnum excurfiones hulhim horreurn,4 Vulcani rabie tutum, relinquunr.
CARTAMAv
Artama miliaribus dubbusa Malagadiftahsadmaximimohtisradices, quiadmare
: vfque Mediterraneum fe extehdit,oppidulum,cUm caftro in continenti fiturh,! n agricul-
tura.&pafcendispecoribus feexercet.Multasin vicinia habetgladium &gallarUin fyl-
uas.quarum ad atramentum conficiendum,& ad coria deri farida,turh etiam in medicinis
eft vfus.Vehatio hic,& aucupium frequens.ob veriuftam lociekgantiam. Hicehim ape-
! rirefeincipitcultum& foecundum Malagenfefolum, quodad Mediterraheum mare,
contihuatavberrate,fefeextehdit,& variafru&uum ac herbarum gehcra,quxadexre-
rasetiamgehtes,proculemittuntur,pr'oducit.Etinterreliquas, herbam,quam Irali So-
macho,HifpaniSumagre,Belg9.S6mmack,etiamSmacknuncupahr,api)d Latinos nome
habere Pliniusnegat. Foliorumvfusadparanda&condenfanda hircorum & caprarumcoria(Cofduana vo-
cant) conducit.Et, quicanosoderuntcapillOs, dec6&iimfolioriim, addenigrandoscapillosadtnbcnt. Multi
etiam hiccappareshincindepromifcue in maghaabundantiaprouehiunt, &a vulgatiplebecollecti ih Malaga,
harum mercium emporiuhi.importantu^
hichions,cUiCartamaadiacet,verfus Aquilortem,omniri6fylueftriseft,abaliaautcm parre.vineta continer,que;
vina,nechoh Vuaspaftasfap6ris6ptimi,lxtacOpiapraEftar.Intervinetaautem videreeft amygdala.& frequcntes
ficus quaeprOpterptaftahtiam.abundantiamaximafingulisahniSjad omnesprouincias ratibustranfporranr.In
duas autem partesdiuerfafqueappellationeshicmonsdiuifuseft.qiiarum vnalaSierra, altera la Cerquia nomi-
narur,vnde etiam vtriufque loci vux paflx.eandem appellationem fortiuhtur. Pbrro,criamfi in hoc oppido nul-
lxfintvinex,hecvihacalcehtur, hec vuxpaflxprxparentur, fcd magisihcircumuicihis mbntibusMalagx,&
VelisMalagx;tamen,quia iftemonshuiusfcelicitatisprineipium exiftir, idcircoad cUriofum bble£andum Je-
aorcm,mOdumconficiendi&condedivuaspatTas,quarumgratus hobis Germaniseft vfus, hic brehirer defcri-
bemus Easpotiflimum Mauri conficiunt,quihosmbntesplerumque incolunt. DubfuhtvUarum paflarum ge-
nera,quorum vnum, vuam patTam Solis,qux cft cxruleajalterUm, vuam paflam lixam,qux eft corbea.nuncupat.
Ih primoconficiendo itaproceduht.Quahdobotrusadidbpusdcftinatus,maturefcit, peduricUlumvuxabfcin-
duntadmcdium,itavthumbrradicalisillumampliuspenetrarehequeat, attamen ih pampino&vitepenfilis
maneatjTUm calbrefblisviia exfiCcatur.poftfufficiehter exficcatam,colligiint,&in vafarecondunt. Alterum ve-
ro genbs,hac ratiohe conficiunt.Dum Vinex putantur.abfciflbsbrachiorum ramos,ih fafciculos colligant, eofq;
ad vindemix tempus refetuaht,quos tunc exurehtes.ex cineribus.in magnis vafis lixiuium parant.colligunt vuas,
& vnamquamque figillatim huiclixiuioimmerguht.eaf^uedeindeinaream obdUtatan,benepurgatam,&adid
in vmea adorhatam,ad meridiem cbllbcaht, Vtibi ineaslixiuioconfperfas,foliSradijopercntur.Exficcatas
&aiolefufficientercohcocl:as,cOrbibusinferciurit. Ethincvux paflxcbrbtx nuncupantur.
Eodemetiam modo fiuritficuscorbef, ramorum aridorurii exficubUsam-
putatorum & combuftorum
Uxiuio.
II