PROSPECTVS AMOENISSIMVS
VALLIS OENIPONTICA VNA CVM ANHO
IN ALTISSIMA ET PR AERVPTlSSlMA RVPE, IMP.
Maximiliani Piumi.
Vi ex Germaniain Italiam perfalebrofas montium cautes , perafpera faxa,
peraltasacpraxipites valles,atque per amoeniiTimasceniponticas ac Tyro-
lenfium vias contendunt,pra?terquam quodarces, villas, elegantesqy vrbes
confpiciant,in prasaltis etiam fcopulis rupricaprarum greges, earum q; mira
aciucundam venationem frequentervident,qu^perrupes & faxa,inftara-
uium volitantium faliunt, 6c in tan tam altitudinem fcandunt; vt vifum fal-
lant, &: exigui videantur elfe cuniculi.Huius venationis occafione monftra-
turlocusinfublimirupispariete,inquadrumexcifus,6cineoimago crucifixi Saluatoris noftri,
altitudinis quadraginta pedum,qua? ab imo cernentibus,vix bipedalis apparet,in memoriam ra-
riilimicafusibidempofita.Q^iquidemcafusitanarratur.Q^opadio Maximilianus Ca:far, Fri-
derici A.filius,imperio prorfus ardore iuuenilique nimia audacia feras iftas iniec1:ando(vt cacoe-
thes illa venandi in adolefcentibusprincipibusplerumquevehementerflagrarefolet) e6locie-
uafilfet;vnde nec referre pedcm,nec vlterius progredi poflet, nifi in prsecipitium. Stabat attoni-
tus in abrupto loco infelix illc princeps,temeritatem fuam culpans ipfe/amis dire_ longa tabe,vel
morte violentavitamibidem finiturus.Stupebat animus,horror & tremor artus occupauerat,
&obuerfabaturvbique triitiiTimamortisimago.^ialtumreipicitjniuofacacuminaScfcopulo-
rum ingentesmina2capitiimminent,&: vtAilijpoeta^verbis dicam:
Caligat in altis
ohtutusfaxU, abeuntfyin nubila montes
Sub pedibus occurrunt, tartareus veluti abyffus
& regnipallentU biatus
Ad mants nus, dtque attdtftagna paludti.
Atergo&lateribus Marpefia^CauteSjnonferrOjnonflammis^nonaceto Punico domandse,
viarumacceflus claudebat. Nec funes aliaueinftrumenta,quibusextraherettir epericulo,ad ip-
fum alicundeportendipoterant,necfemitaqua^piam}lapicidarumlabore menftruo parari. Sta-
bant gregatim hinc inde comites ac miniftrijConfilij protfiis inopes,dominum^ue fuum miferu
alonge non finelacrymisproipecl:ant,quemiuuarenonpoterant.Ip{eautem cumiam nodesat-
que dies integros duosin tam afflidto ftatu continuopermaneret,nec vllafalutisfpes refiduavi-
deretureiTej-mortalishuiusvita^cupidinempiusprincepsabiicere^&quaratione tutius beatio-
ris vitsecseleftem in 1 ocum tranfirepoflet,cogitare ccepit. A f pellai magnavocefuos,iubetq;, vt
quamprimum Sacerdotes lacroianCtam dominici corporis Euchariftiam adferrent, &c e vicini-
ore,quoporTentlocofibimonftrarent:vt,quandocorpusmoitaliciboreficerenondaretur/al-
tem oculos alongementemq; immortali viatico,quantum cocedcretur,nonnihil muniret. De-
umq; {eruatoremfuumpratfentemadorationepoftrema,reconciliarefibipoffet. Satisfa&umta
pio P rincipis defiderio quam diligen tiflime, Sed lu&us interea magnus per vniuerfam prouirtci-
amipargitur/amatamacerbicafusdiuulgata.Deplorabantparentesdileci:i ac vnici filij iortem
infelicem,6c infauftam orbitatem deteftabantur.Curia,{ertatus,ac ordines vniuerfi,crudeli fato>
fpei optima? principem adolefcentem, fibi fublatum moerebant. Populus omnis publice
votaproprincipisfuiiaIutefufcipiebat,invrbibusoppidifq; fingulis templa atque sedes facras,
magnavtriufque fexus frequentia fupplex circtiibat,iram diuini numinis deprecando. Flectere
ca?leftiumirammortaliavota,piafq; preces,veluti miraculo quodam tuminnotuit. Cum enim
iam ope deftitutus humana Maximilianus in fcopulo cura fragilis vita? prorfus abiecla,nil aliud,
quamimmortalicatiSjDeiq; feruatorisfuicontemplationefenietoccuparet, auditnonprocul a
feftrepitum;circumfpicienfq;,videtarreptareperrupis coftasiuuenemquendamignotuttijha-
biturufticum,dimouereingerttiafaxa,&callem^ porre£ta
dextera,Macl:einquit animo,virruteq; tua Princeps,viuit &C adeft,qui te feruarepoteft: depone
metuminanemJcimelequere,a(5tutumteintutioralocatraducam.Vtifolperdenfasnubescla-
rior cmergit3ita mox anxij pectoris angore deterfo,{ereniorrediit animus,confidenterq; ducem
lequhur.
59
VALLIS OENIPONTICA VNA CVM ANHO
IN ALTISSIMA ET PR AERVPTlSSlMA RVPE, IMP.
Maximiliani Piumi.
Vi ex Germaniain Italiam perfalebrofas montium cautes , perafpera faxa,
peraltasacpraxipites valles,atque per amoeniiTimasceniponticas ac Tyro-
lenfium vias contendunt,pra?terquam quodarces, villas, elegantesqy vrbes
confpiciant,in prasaltis etiam fcopulis rupricaprarum greges, earum q; mira
aciucundam venationem frequentervident,qu^perrupes & faxa,inftara-
uium volitantium faliunt, 6c in tan tam altitudinem fcandunt; vt vifum fal-
lant, &: exigui videantur elfe cuniculi.Huius venationis occafione monftra-
turlocusinfublimirupispariete,inquadrumexcifus,6cineoimago crucifixi Saluatoris noftri,
altitudinis quadraginta pedum,qua? ab imo cernentibus,vix bipedalis apparet,in memoriam ra-
riilimicafusibidempofita.Q^iquidemcafusitanarratur.Q^opadio Maximilianus Ca:far, Fri-
derici A.filius,imperio prorfus ardore iuuenilique nimia audacia feras iftas iniec1:ando(vt cacoe-
thes illa venandi in adolefcentibusprincipibusplerumquevehementerflagrarefolet) e6locie-
uafilfet;vnde nec referre pedcm,nec vlterius progredi poflet, nifi in prsecipitium. Stabat attoni-
tus in abrupto loco infelix illc princeps,temeritatem fuam culpans ipfe/amis dire_ longa tabe,vel
morte violentavitamibidem finiturus.Stupebat animus,horror & tremor artus occupauerat,
&obuerfabaturvbique triitiiTimamortisimago.^ialtumreipicitjniuofacacuminaScfcopulo-
rum ingentesmina2capitiimminent,&: vtAilijpoeta^verbis dicam:
Caligat in altis
ohtutusfaxU, abeuntfyin nubila montes
Sub pedibus occurrunt, tartareus veluti abyffus
& regnipallentU biatus
Ad mants nus, dtque attdtftagna paludti.
Atergo&lateribus Marpefia^CauteSjnonferrOjnonflammis^nonaceto Punico domandse,
viarumacceflus claudebat. Nec funes aliaueinftrumenta,quibusextraherettir epericulo,ad ip-
fum alicundeportendipoterant,necfemitaqua^piam}lapicidarumlabore menftruo parari. Sta-
bant gregatim hinc inde comites ac miniftrijConfilij protfiis inopes,dominum^ue fuum miferu
alonge non finelacrymisproipecl:ant,quemiuuarenonpoterant.Ip{eautem cumiam nodesat-
que dies integros duosin tam afflidto ftatu continuopermaneret,nec vllafalutisfpes refiduavi-
deretureiTej-mortalishuiusvita^cupidinempiusprincepsabiicere^&quaratione tutius beatio-
ris vitsecseleftem in 1 ocum tranfirepoflet,cogitare ccepit. A f pellai magnavocefuos,iubetq;, vt
quamprimum Sacerdotes lacroianCtam dominici corporis Euchariftiam adferrent, &c e vicini-
ore,quoporTentlocofibimonftrarent:vt,quandocorpusmoitaliciboreficerenondaretur/al-
tem oculos alongementemq; immortali viatico,quantum cocedcretur,nonnihil muniret. De-
umq; {eruatoremfuumpratfentemadorationepoftrema,reconciliarefibipoffet. Satisfa&umta
pio P rincipis defiderio quam diligen tiflime, Sed lu&us interea magnus per vniuerfam prouirtci-
amipargitur/amatamacerbicafusdiuulgata.Deplorabantparentesdileci:i ac vnici filij iortem
infelicem,6c infauftam orbitatem deteftabantur.Curia,{ertatus,ac ordines vniuerfi,crudeli fato>
fpei optima? principem adolefcentem, fibi fublatum moerebant. Populus omnis publice
votaproprincipisfuiiaIutefufcipiebat,invrbibusoppidifq; fingulis templa atque sedes facras,
magnavtriufque fexus frequentia fupplex circtiibat,iram diuini numinis deprecando. Flectere
ca?leftiumirammortaliavota,piafq; preces,veluti miraculo quodam tuminnotuit. Cum enim
iam ope deftitutus humana Maximilianus in fcopulo cura fragilis vita? prorfus abiecla,nil aliud,
quamimmortalicatiSjDeiq; feruatorisfuicontemplationefenietoccuparet, auditnonprocul a
feftrepitum;circumfpicienfq;,videtarreptareperrupis coftasiuuenemquendamignotuttijha-
biturufticum,dimouereingerttiafaxa,&callem^ porre£ta
dextera,Macl:einquit animo,virruteq; tua Princeps,viuit &C adeft,qui te feruarepoteft: depone
metuminanemJcimelequere,a(5tutumteintutioralocatraducam.Vtifolperdenfasnubescla-
rior cmergit3ita mox anxij pectoris angore deterfo,{ereniorrediit animus,confidenterq; ducem
lequhur.
59