DOI issue:
[Nr. 4]
DOI article:Kerkmeijer, J. C.: Beschrijving van Hoorn
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.19805#0160
Zoo is hij nu weder eene bergplaats voor patronen. »N. Holl. Oudh.” zegt hierover o.a. :
» H ij is van gebakken en gehouwen steen. Het bovendeel is op kraagsteenen en
«bogen overgebouwd. De kanteelingen, hoewel dichtgemetseld, zijn nog aanwezig; ook
«de schietgaten, door gehouwen steen omgeven, zijn bewaard.” In het overgebleven
gedeelte van den topgevel kan men de vensterverdeeling nog duidelijk zien.
Het ontbreken van den topgevel, het leelijke dak, de dichtgemetselde kanteelen
en vensters maken nu een zeer onaangenamer, indruk. Het monument wordt steeds minder.
Wij hopen, dat het nog eens in
zijn ouden toestand teruggebracht
mag worden.
Een nog bestaand monument,
dat — hoewel later gebouwd — nog
behoort bij de in 1508 begonnen
omwalling, is de Hoofdtoren, die
voor de verdediging der stad aan
de zeezijde diende (afb. 8 en 9).
Hij dagteekent uit 1532; voordien
was hier een aarden blokhuis. Het
zoogen. «houten hoofd”, dat voor
den toren in zee loopt, was er reeds
vroeger. Velius vermeldt, dat in 1463
eerst het houten hoofd aan de haven
is gemaakt; het was toen niet zoo
groot als nu.
In 1532 begint de bouw van
den toren; de eerste steen werd op
den 6en Augustus gelegd, nadat er
genoegzaam palen geslagen waren.
Aan de landzijde werd hij opge-
trokken van baksteen, aan de zee-
zijde van natuursteen. De toren was toen zonder het torentje op het dak; dit werd
er in 1651 op gemaakt. Wij lezen dan ook op dit jaar: «de toorn op de hoofdpoort
werd gebouwt.”
In dezen toren werden gezet: een uurwerk en drie klokken, een voor heelslag,
gegoten door P. Hemony 1646, een voor halfslag, gegoten door F. Hemony 1647, en
een die eiken avond geluid werd voor het vertrek van het beurtschip op Amsterdam.
In 1654 werd er eene ijzeren leuning aangebracht, en in 1660 »tot nut en gerijt van
«ieder om de windt aan te wijzen een koperen Fregatschip geplaatst”. De heelslagklok
hangt er nog in, benevens eene oudere klok met het randschrift »ihesus . maria . anno . dm .
Afb. 7. Kruit- of Mariatoren.
148
» H ij is van gebakken en gehouwen steen. Het bovendeel is op kraagsteenen en
«bogen overgebouwd. De kanteelingen, hoewel dichtgemetseld, zijn nog aanwezig; ook
«de schietgaten, door gehouwen steen omgeven, zijn bewaard.” In het overgebleven
gedeelte van den topgevel kan men de vensterverdeeling nog duidelijk zien.
Het ontbreken van den topgevel, het leelijke dak, de dichtgemetselde kanteelen
en vensters maken nu een zeer onaangenamer, indruk. Het monument wordt steeds minder.
Wij hopen, dat het nog eens in
zijn ouden toestand teruggebracht
mag worden.
Een nog bestaand monument,
dat — hoewel later gebouwd — nog
behoort bij de in 1508 begonnen
omwalling, is de Hoofdtoren, die
voor de verdediging der stad aan
de zeezijde diende (afb. 8 en 9).
Hij dagteekent uit 1532; voordien
was hier een aarden blokhuis. Het
zoogen. «houten hoofd”, dat voor
den toren in zee loopt, was er reeds
vroeger. Velius vermeldt, dat in 1463
eerst het houten hoofd aan de haven
is gemaakt; het was toen niet zoo
groot als nu.
In 1532 begint de bouw van
den toren; de eerste steen werd op
den 6en Augustus gelegd, nadat er
genoegzaam palen geslagen waren.
Aan de landzijde werd hij opge-
trokken van baksteen, aan de zee-
zijde van natuursteen. De toren was toen zonder het torentje op het dak; dit werd
er in 1651 op gemaakt. Wij lezen dan ook op dit jaar: «de toorn op de hoofdpoort
werd gebouwt.”
In dezen toren werden gezet: een uurwerk en drie klokken, een voor heelslag,
gegoten door P. Hemony 1646, een voor halfslag, gegoten door F. Hemony 1647, en
een die eiken avond geluid werd voor het vertrek van het beurtschip op Amsterdam.
In 1654 werd er eene ijzeren leuning aangebracht, en in 1660 »tot nut en gerijt van
«ieder om de windt aan te wijzen een koperen Fregatschip geplaatst”. De heelslagklok
hangt er nog in, benevens eene oudere klok met het randschrift »ihesus . maria . anno . dm .
Afb. 7. Kruit- of Mariatoren.
148