DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0040
3i L. ANN^ISENECAt
beneficiorum gratius respondct illis, per quos etiam csleingratis licer.Pertevero non est mor^
quo minus beneficia qui acceperunt, vitro repetantmee recusabis conf erre alia,& EippresEs diD
simuh.. .que plura ac maiora adiiccre.Propoiitum optimi viri,& ingentis animi esfiam diu ferre
ingratum, douecfecerisgratum. Necteistaratiodecipiet. Succumbuntvitiavirtutibus, hilla
non cito odiile properaucris.
C AP. n. I LLVD vtiq; vnicetibi placet,vclutmagnihccdi6tum:Turpcestbenehciisvinci.
quod an sit verum, non immerito quxri soletTongeque aliud est, quam mente concipis. Nun-
quam enimm rerum honestarum certamine superari turpe est, dummodo arma non prosicias,&
viutusqnoq; velis vincere. Non omnesad bonum propostumeasdemafieruntvircs,easdem fa-
cultates, eandem fortunam: qux optimorum quoque consiliorum dumaxat exitus temperat. i<&
Voluntas ipiaredtum petens, laudanda est, etiam hiilamahus gradu velociori antecessit: nonve
in certaminibus ad (pedtaculum editis meliorem palma declarat: quanquam in iliis quoque sxpc
deteriorem prxtulitcasus. Vbi de ofsicio agitur,quodvrcrque a sua parte esle quam plemshmum
cupit, si alter plus potuit,&rad manum habuitmateriam EifEcicntemanimosuo,si ilii, quantum
co natus cit, fortuna permiiit, alter autem voluntate par est, etiam E minora quam accepit reddi-
dit an t omnino non reddidit, scd vult reddere: & toto in hoc intentus eit ammo: hic non magis
victus est, quam qui in armis moritur: que occidere facilius hostis potuit, quam auertcrc. Quod
turpe existimas,id accidere viro bono non porest,vr vincatur. Nunquam enim hiccnmbet, nun-
quam renuntiabit.ad vltimumvsque diem vitxstabit,paratus;&inhac statione monetur, magna
scacccpisle pix seferens,paria voluisse. 10
38 C AP. M 1. LACEDv€MONn verantsuospancratioautcestudecernere,vbiinferioreo(ten-
dit vi-Fti confbslio.Cursor metam prior contingit.velocitate alium,non animo,antecessit. Lu&a-
totterabie&us perdidit palmam, non tradidit. CuminnictoscileLacedxmonij ciuesiuos ma-
gno xsfimarent , ab his certaminibus remoucrunt,in quibus vidtorem facit non iudex, non per
ie ipse exiens, ied vox cedentis,& tradere iubentis. Hoc quod illi in ciuibus suis custodiunt, virtus
ac bona voluntas omnibus prxstat, ne vmquam vincantur: quoniam quidem etiam inter supe-
rantia animus muidtus est. Ideo nemo ccc. Fabiosvidtos dicit, sedoccisos. Et Regulus captus
eit a P cenis,non vi&us: & quisquis alius sxuientis fottunx vi ac pondere oppreslus, non submittit
animum.ln beneheiis idem est.Plura aliquis accepit,maiora, frequentiora; non tamen vicius est.
Beneficia fortasle beneheiis vidtaiunt, si mterse data & accepta computes. Si dantem & accipi- 30
entem comparaueris, quorum animi & perse xstimandi siint, penes neutrum erit palma. Solet
enim heri, vr etiam cum alter multis vulneribus confoslus cit, alter leuiter quidem iaucius, pares
exisle dicantur,quamuis alter videatur inferior.
C AP 1 m. ERGO nemo vinci potest beneheiis: si scit debere, si vult referre, si quod rebus
non potest,animo xquar. Hic, quam diu in hoc permaner, quam diu tenet voluntatem, gratum
animum signis approbat: quid interest, ab vtra parte munuscula plura numerentur.? Tu multa
dare potes: at ego tantum accipere poslum. Tecumstat fortuna:mecum bona voluntas. Tamen
tam par ribi siim, quam multis armatislimis nudi, aut leuiter armati. Nemo itaque beneheiis vin-
citur: quia tam gratus eit quisque, quam voluit. Nam si turpecst beneheiis vinci, non oportet a
prxporentibus viris accipere beneficium,quibus gratiam referre non poshs. A principibus dico, 40
a regibus,- quos co loco fortuna posuit, ex quo largiri multa pollent, pauca admodum & imparia
datis accepturi. Reges & principes dixi, quibus tamen potest opera nauari, & quorum ilia excel-
lens potentia peranimorum consensum ministeriumque consiat. Sunt quidam extra omne sub-
dudti cupiditate, qui vix vliis humanis dchderiis continguntur: quibus nihil potest prxstareipsa
fortuna. Neccssc esf a Socrate beneheio vmcar: Nccehe est a Diogene, qui per medias Macedo-
num gazas nudus inccslis, calcatis regiis opibus. Nonne ille tunc merito & hbi & ceteris, quibus
ad ddpiciendam veritatem non erat ofFusa caligo, supra eum eminere vihis est, infra quem omnia
iacebant/Multo potentior,multo locupletior fuit,omnia tunc posndcnte Alexandro. Plus enim
erat,quod hic nollet accipere, quam quod ille posset dare.
CAP. v. NoN eltturpe,abhisviiici.Nequeenimminusfortissim.Ecnminuu!nerabi!irneyo
hoste committis: ncc ideo ignis minus vrere potest, h in materiam incidit inuiolabilcm slammis:
nec ideo ferrum secandi vim perdidit, h non recipiens ictum lapis solidus, inuidtxque aduerius
duranaturx diuidendus est. Idem tibi de homine grato respondeo. Non turpiter vincitur bene-
ficiis , h ab his obligatus est, ad quos aut fortunx magnitudo, aut eximia virtus aditum redituris
ad ie beneficiis clauht. A parentibus fere vincimur. Nam tam diu illos odio habemus, quam
diu grauesiudicamus,&quam diubenchcia illorum nonintelligimus. Cumiamxtas aliquid
prudentix collegit, &apparereccepit, propterillaipsa eos amari anobis debere, propterqux
non amabantur, admonitiones,seueritatem, &inconhi!tx adolescentix diligentem custodiam,
rapinnturnobis. Paucos vsque ad verum frudtum alibcris percipiendum perduxit xtas. Ce-
teri liberos onere senserunt. Non est tamen turpe, vinci beneheiis a parente. Quidni nonsir ^3
turpe,cum a nullo turpe hr? Quibusdam enim & pares & impares iumus. Pares animo, quem so-
lumilliexigunt, quemnossolumpromittimus: imparesfortuna, quxsicuiobstidt quominus
referre:
beneficiorum gratius respondct illis, per quos etiam csleingratis licer.Pertevero non est mor^
quo minus beneficia qui acceperunt, vitro repetantmee recusabis conf erre alia,& EippresEs diD
simuh.. .que plura ac maiora adiiccre.Propoiitum optimi viri,& ingentis animi esfiam diu ferre
ingratum, douecfecerisgratum. Necteistaratiodecipiet. Succumbuntvitiavirtutibus, hilla
non cito odiile properaucris.
C AP. n. I LLVD vtiq; vnicetibi placet,vclutmagnihccdi6tum:Turpcestbenehciisvinci.
quod an sit verum, non immerito quxri soletTongeque aliud est, quam mente concipis. Nun-
quam enimm rerum honestarum certamine superari turpe est, dummodo arma non prosicias,&
viutusqnoq; velis vincere. Non omnesad bonum propostumeasdemafieruntvircs,easdem fa-
cultates, eandem fortunam: qux optimorum quoque consiliorum dumaxat exitus temperat. i<&
Voluntas ipiaredtum petens, laudanda est, etiam hiilamahus gradu velociori antecessit: nonve
in certaminibus ad (pedtaculum editis meliorem palma declarat: quanquam in iliis quoque sxpc
deteriorem prxtulitcasus. Vbi de ofsicio agitur,quodvrcrque a sua parte esle quam plemshmum
cupit, si alter plus potuit,&rad manum habuitmateriam EifEcicntemanimosuo,si ilii, quantum
co natus cit, fortuna permiiit, alter autem voluntate par est, etiam E minora quam accepit reddi-
dit an t omnino non reddidit, scd vult reddere: & toto in hoc intentus eit ammo: hic non magis
victus est, quam qui in armis moritur: que occidere facilius hostis potuit, quam auertcrc. Quod
turpe existimas,id accidere viro bono non porest,vr vincatur. Nunquam enim hiccnmbet, nun-
quam renuntiabit.ad vltimumvsque diem vitxstabit,paratus;&inhac statione monetur, magna
scacccpisle pix seferens,paria voluisse. 10
38 C AP. M 1. LACEDv€MONn verantsuospancratioautcestudecernere,vbiinferioreo(ten-
dit vi-Fti confbslio.Cursor metam prior contingit.velocitate alium,non animo,antecessit. Lu&a-
totterabie&us perdidit palmam, non tradidit. CuminnictoscileLacedxmonij ciuesiuos ma-
gno xsfimarent , ab his certaminibus remoucrunt,in quibus vidtorem facit non iudex, non per
ie ipse exiens, ied vox cedentis,& tradere iubentis. Hoc quod illi in ciuibus suis custodiunt, virtus
ac bona voluntas omnibus prxstat, ne vmquam vincantur: quoniam quidem etiam inter supe-
rantia animus muidtus est. Ideo nemo ccc. Fabiosvidtos dicit, sedoccisos. Et Regulus captus
eit a P cenis,non vi&us: & quisquis alius sxuientis fottunx vi ac pondere oppreslus, non submittit
animum.ln beneheiis idem est.Plura aliquis accepit,maiora, frequentiora; non tamen vicius est.
Beneficia fortasle beneheiis vidtaiunt, si mterse data & accepta computes. Si dantem & accipi- 30
entem comparaueris, quorum animi & perse xstimandi siint, penes neutrum erit palma. Solet
enim heri, vr etiam cum alter multis vulneribus confoslus cit, alter leuiter quidem iaucius, pares
exisle dicantur,quamuis alter videatur inferior.
C AP 1 m. ERGO nemo vinci potest beneheiis: si scit debere, si vult referre, si quod rebus
non potest,animo xquar. Hic, quam diu in hoc permaner, quam diu tenet voluntatem, gratum
animum signis approbat: quid interest, ab vtra parte munuscula plura numerentur.? Tu multa
dare potes: at ego tantum accipere poslum. Tecumstat fortuna:mecum bona voluntas. Tamen
tam par ribi siim, quam multis armatislimis nudi, aut leuiter armati. Nemo itaque beneheiis vin-
citur: quia tam gratus eit quisque, quam voluit. Nam si turpecst beneheiis vinci, non oportet a
prxporentibus viris accipere beneficium,quibus gratiam referre non poshs. A principibus dico, 40
a regibus,- quos co loco fortuna posuit, ex quo largiri multa pollent, pauca admodum & imparia
datis accepturi. Reges & principes dixi, quibus tamen potest opera nauari, & quorum ilia excel-
lens potentia peranimorum consensum ministeriumque consiat. Sunt quidam extra omne sub-
dudti cupiditate, qui vix vliis humanis dchderiis continguntur: quibus nihil potest prxstareipsa
fortuna. Neccssc esf a Socrate beneheio vmcar: Nccehe est a Diogene, qui per medias Macedo-
num gazas nudus inccslis, calcatis regiis opibus. Nonne ille tunc merito & hbi & ceteris, quibus
ad ddpiciendam veritatem non erat ofFusa caligo, supra eum eminere vihis est, infra quem omnia
iacebant/Multo potentior,multo locupletior fuit,omnia tunc posndcnte Alexandro. Plus enim
erat,quod hic nollet accipere, quam quod ille posset dare.
CAP. v. NoN eltturpe,abhisviiici.Nequeenimminusfortissim.Ecnminuu!nerabi!irneyo
hoste committis: ncc ideo ignis minus vrere potest, h in materiam incidit inuiolabilcm slammis:
nec ideo ferrum secandi vim perdidit, h non recipiens ictum lapis solidus, inuidtxque aduerius
duranaturx diuidendus est. Idem tibi de homine grato respondeo. Non turpiter vincitur bene-
ficiis , h ab his obligatus est, ad quos aut fortunx magnitudo, aut eximia virtus aditum redituris
ad ie beneficiis clauht. A parentibus fere vincimur. Nam tam diu illos odio habemus, quam
diu grauesiudicamus,&quam diubenchcia illorum nonintelligimus. Cumiamxtas aliquid
prudentix collegit, &apparereccepit, propterillaipsa eos amari anobis debere, propterqux
non amabantur, admonitiones,seueritatem, &inconhi!tx adolescentix diligentem custodiam,
rapinnturnobis. Paucos vsque ad verum frudtum alibcris percipiendum perduxit xtas. Ce-
teri liberos onere senserunt. Non est tamen turpe, vinci beneheiis a parente. Quidni nonsir ^3
turpe,cum a nullo turpe hr? Quibusdam enim & pares & impares iumus. Pares animo, quem so-
lumilliexigunt, quemnossolumpromittimus: imparesfortuna, quxsicuiobstidt quominus
referre: