L. A N N A I SENECA
tiec amant quemquam, nih cum perdiderut? Ideoque tunc effusius merent, quia verentur ne dnJ
Eium iit an amaueriuc. sera indicia assectus sui quxrunt. Si alios habemus amicos, male de his 64
meremur &exilfimamus: quia parum valent in vmus elatiso!atium:sinon habemus, maiorem
ipsi nobis iniuriam fecimus, quam a fortuna accepimus. Ilia vnum abssulit: nos quenquam non
fecimus. Deinde ne vnum quidem amauit.qui pius quam vnum amare non potuit. Si quis despo-
liatus.amillavnica tunica, complorare se malit, quam circumspiccre quomodo frigus esfugiat,
& aliquid inueniat quo tegat scapulas, nonne tibi videatur stuiriihmus ? Quem amabas, cxtulisfi.
quaire quem ames. Satius est amicum reparare, quam here. Scio pertritum iam hoc cise quod ad-
iedturus sum. non tamen ideo praetermittam, quia ab omnibus didtum est. Finem doiendi etiam
quiconsihonoufecerat,remporeiuuenis. Turpislimum aurem est inhomineprudentereme-^
dium nmeroris, laslitudo mvrendi. Maio reimquas doiorem , quam ab iiio relinquaris, quam pri-
mum id facere defiste, quod, etiam si voles,diu facere non poteris. Annum femmisadiugendum
consfituerc maiores,non vt tam diu lugerent, sed ne diutius: viris nultum legitimum tempus est,
quianuilumhonestum. Quam tamen mihi exiliis mulierculis dabis, vix rerradis a rogo, vix a
cadauere rcuulsis, cui lacrimar in totu mensem durauerint? Nulla res citius in odium venit,quam
dolor: qui recens, consolatorem inuenit,& aliquos ad se adducit: inueteratus vero,deridetur.nec
immerito.autenim iimuiatus,aut(lulruscsl. H^cribiscribo, isqui Annaeum Serenum carish-
mum mihiram immodice Rcui,vr (quod minime velim) inter exempla sim eorum quos dolor vi-
cit: hodie tamen sadtum meum damno, & intelhgo maximam mihi causam sic lugendi fuiile,
quod nunquam cogitaueram, mori eum ante me polle. Hoc vnum mihi occurrebat, minorem ^0
cise, & multo minorem: tanquam ordinem fata seruarent. Itaque asiidue cogitemus, tam de no-
stra quam omnium quos diligimus, mortalitate. Tunc ego dicere debui: Minor est Serenus me-
us. quid ad rem pertmeCposf me mori debet, sedante me potest.quia non feci, imparatum siibi-
tofortuna percuslit: nunc cogito omnia & mortaliaesse,&incerta lege mortalia. Hodie fieri
potest, quicquid vnquam potest.Cogitemus ergo, Lucili carisIime,cito nos eo peruenturos,quo
illum pcruemslc m artemus. Et fortahc(h modo lapientium vera fama est, recipit que nos locusa-
liquis)quem putamus periile, prremilsus esf.
Ep.rxim. FvisTt heri nobiseum. Potes queri, si heri tantum: idcoadieci, nobiseum: me-
cum enim semper cs. Interuenerant quidam amici,propter quos maior furnus fieret: non hic qui
erumpere ex lautorum culmis, & terrere vigiles solcr: sed hic modicus,qui hospites vcniisc signi- 3*
hearet. Varius nobis serrno fuit,vtin conuiuio, nullam rem vsque ad exitum adducens, scdahun-
de aliotransiliens. ledfus ess deinde liber Q^Scxtij Patris, magni.si quid mihi credis, viri. &,licet
negent, Stoici. Quantum in illo, dij boni, vigoris eif, quantum animi? hoc non in omnibusphilo-
sophisinuenies.Quorundamscriptaclarumhabentrantum nomen: cetera exanguia sunr. Insfi-
tuunt, dictitant, cauillantur. Non faciunt animum, quia non habent. Cum legeris Sextium, di-
ees.-Viuis,viget, liber clt,supra hominem esf, dimittit me plenum ingentis fiduciae. In quacunque
positione mentis sim, cum lego hunc,' fatebor tibi)libet omnes casus prouocarc,libet exclamare;
Quid cessas fortuna? congredere, paratum vides. Uliu: animum induo,qui quaerit vbise experia-
tur, vbi virtutem suam osfendat:
Libetaliquid habere quod vincam, cuius patientia exercear. Nam hoc quoque egregium Sexti-
us habet, quod & osfendet tibi beata: vitae magnitudinem, & despcrationem eius non faciet.
Scies illam essc in excello, sed volenti penetrabilem, hoc quidem virtus tibi ipsapratssabit, vt il-
lam admireris,& tamen speres. mihi certe remporis multum auferre lolet contemplatio ipsa
sapientia:. Non aliter illam intueor obsfupefacfus, quam ipsum interim mundum, quem sa*pe
tanquam specsator nouus video. Veneror itaque inuenta lapientia:, inucntoresquc. Adire tan-
quam multorum hereditatem iuuat. Mihi isfa acquisita, mihi laborata sunt. Sed agamus bonum
patremfamiliae: faciamus ampliori quae accepimus, maior isfa hereditas a me ad posferos trans-
eat. Multum adhuc resfat operis, multumque reslabit: nec vili nato posf mille Fecula proclude-
tur occasio aliquid adhuc adiiciendi. Sed etiam si omnia a veteribus inuenta sunt:hoc lemper no-
uum erit, vsus, & inuentorum ab aliis seientia & dispositio. Puta relidfa nobis medicamenta,qui-
bus sanaretur oculi. Non opus est mihi alia quorere. hoc tantum morbis & temporibus aptanda
sunt. Hoc asperitas oculorum conleuatur. hoc palpebrarum craslitudo tenuatur, hoc vis subita
& humor aucrtitur. hoc acuitur visus. Teras isfa oportet, & eligas tempus , adhibeas lingu-
lis modum. Animi remedia inuenta sunt ab antiquis: quomodo autem admoucatitur, aut quan-
do, nosfri operis elf quorcre. Multum egerunt qui ante nos fuerunt, sed non peregerunt. Su-
ssiciendi tamen sunt.& ritu deorum colendi.Quid ni ego magnorum virorum & imagtnes habe-
am, incitamenta animi; & natales celebrem .? Quid ni illos honoris caula semper appellem^
Quam venerationem prxeeptoribusmeis debeo, eandem illis prarceptoribus generis humani,
a quibus tanti boniinitia Huxerunt.Si consulem videro aut prqrorem.omniaquibus honor habe-
risolet, faciam,equo desiliam, caput adaperiam, semita cedam. Quid ergo? Marcum Catonem
ytrumque, &Lxlium Sapientem, & Socratem cum Platone, & Zenonem, Cleanthem que in
* — animum