iHS L. ANN^I SENECAE
pecunia,quam afferebat ciuili beiio dipendiu,nonne illi beneadumsoret?hoccerresccuni tulis-
set,neminem ausurum coram Catone peccare. Nunc annorum adicdio paucissimorum, virum
libertatinon dia? tantum,sed publica: natum, coegit Carsaremsugere,Pompeium sequi. Nihil
ergomaliimmaturamorsattulitMetilio: omniumetiam maiorum remidt patientiam. Nimis
cito periit & immaturus. Primum puta ilium superede: comprehende quantum piurimum pro-
cedere homini iicet: quantulum ed? Ad breuissimum tempus editi, cito ecduri ioco, venienti in
patdum hoc, prospicimus hospitium. de nodris a:taubus ioquor, qua: incredibili ccicritate con-
uolui condat. Computa vrbium sacula, videbis quam non diu deterint etiam qua: vetudate glo-
riantur. Omnia humana breuia& caduca dmt,infiniti temporis nuliam partem occupantia.Ter-
ram hanc cum populis, vrbibusque,&Ruminibus, &r ambitu maris,pundi loco ponimus: ad vni- i*
uersarefcrentes:minorem portionem qtas nodraquam partem pundi habet,h tempori compa-
retur omni:cuius maior edmensura quam mundi.vtpote cum iiicse intra huius spatium toties re-
metiatur.Quid ergointeredid extendere,cuius quantumcunque fuerit incrementum,non mul-
tum aberit a nihilo?vno modo muitum cd quod viuimus:d satis ed.Licet mihi vacc:,& in moram
tardata: ienedutis nouies denos ccntcnosque percenseas annos, cum ad omne tempus dimiseris
animum, nuda erit illabreuidimi longishmiquexui ditserentia, dinspedo quanto quis vixerit
spatio,comparaueris quanto non vixerit. Deinde non immaturus decedit: vixit enim quantti de-
buit viuere.Nihil enim iili iam vitra supererat. Non vna hominibus senedus ed,vc nc animalibus
quidemuntra quatuordecim quardam annos defatigantur:&ha:cillis longtdima arras ed,quse ho-
miui prima. Dispar cuiq; viucndi facultas data ed. Nemo nimis cito motitur, qui vidurus diutius ac
quam vixit,non suit.Fixus ed cuique terminas:manebitscmpcrvbipodrus eshnec ilium vherius
diligentia aut gratia promouebit: scit libenter illum vherius diligentiam ex condiio perdiddse.
Tulit dium , mctasquedati peruenitadarui. Non editaque quod dete oneres: Potuit diutius vi-
ucre.non ed interrupta eius vita, nec vnquam sc annis casus mteriecit. Soiuitui quod cuiq; pro-
miilum ed. eunt vi dia fata: nec adiiciunt quicquam, nec cx promido llrmel demunt: frudra votA
ac dudia dunt. Habebit quisque, quantum illi dies primus adscripdt: exilio quo primum lucem
vidit, iter mortis ingredus ed, acceditquc fato propior:& illi ipihqui aanciebantur adolesccntiaa
an ni,vitar detrahebantur. In hoc omnes errore vetiamur, vt non putemus ad mortem, nid senes
inclmatosquc iam vergere, cum illo infantia darim & iuuenta omnisqueartas ferat. Agunt opus
suum fata: nobis sensum nodraenccisauferunr:quoqucfacihusobrepatmors,dibipso vitarno- ^
minclatet. Infantem in se pucririaconuertit. Pucritiampubcrtas.iuucntutcm senedusabdulit.
Incrementa ipia,d bene computes,damna sunr.
C A p. xxi. Qj E R ER i s,Marcia, non ram diti vixide dlium tuti,quam poruisles.Vndeenim
Icis an diutius illi expedierit? an illi hac morte consuhum sit ? Quem inuemre hodie poces, cuius
res tam bene politae dnt & fundatae,vt nihil illi,procedenti tempore umendum dt?Labuntur hu-
mana,aeduunt. Nulla pars vita:nodra: tam obnoxia aut teneracd, quamquxmaximcplacer.
Ideoque f lici Rimis optanda mors ed: quia in tanta incondanria turbaque rerum, nihil nili quod
pr^ternt,certum ed. Quis ubi recepit,illud pulcherrimum dlij tui corpus, & dimma pudoris cu-
itodiajnrci luxurioscvrbis oculos conseruatum.potuide ita morbos cuaderc,vt adlenedurem
formae ill^sum perferret decus/ 4^
C A p. x x 11. C o c 11A animi mille labes. Neq; enim reRa ingenia, qualem in adolescenria
spem dii fecerant,vsque in senedutem pertulerunt: sed inreruersa plerunq; sune. Aut sera,coque
fcedior luxuria inuadt & coegit dehonedare speciosa principia: Aut in popinam ventremq; pro-
iedis,dimma illis curarum fuit, quid cslcnuquid biberenc. Adiice incendia,ruinas, naufragia, la-
cerationes medicorum,odaviuislegcntium,&totas in viscera manus demittentium,&non dm-
plici dolore pudenda curantium. Ped hxc exilium, non fuitinnocendor dlius t uus, quam Ruti-
lius.Carcerem. non fuitsapientior, quam Socrates. Voluntario vulnere transsixum pedus. non
fuit sandior quam Cato. Cum ida perspexcris, scies optime cum his agi, quos natura, quia illos
hoc manebat vitae dipcndium.cito in tutum recepit. Nihil ed tam fallax, quam vira humana: ni
hil tam inddioRim. non mehercule quisquam acccpislet, nid daretur inseiis. Itaque fclicidimum i 3
ed,non na(ci:proximum puto,breuitatc vitae defundos, cito in integrum reditui. Propone illud
HS acerbiihmum tibi tempus,quo Seianus patrem ruum clientisuo Satrio Secundo congiarium de-
dit. Iraicebatur illi ob vnum aut alterum liberiusdidum ,quod tacitus ferre non potuerat ,Scia-
num in ceruiccs nodras ne imponi quidem, sed escendcrc. Decernebatur illi datua in Pompei)
theatro ponenda, quod exudum Cadar redeiebat. Exclamauit Cordus,tunc vere theatru perire.
Quis ergo non rumperetur,dipra cineres Cn.Pompeij conditui Seianum,& in monumentis ma-
xuni imperatoris consecrari pedimum milirem?consccratur. Subscriptio,& acerrimi cancs.-quo*
ille, vt dbi vni mansuetos, omnibus feros haberet, (anguine humano pascebat,circumlatrare eni
hominem illum imparatum incipiunr.Qu^idfaccret?d viuere yellet.Seianus rogandus erat:d mo-
ri, hlia: vterque inexorabilis. Condituit hliam fallere. Vsus itaq; balneo,& quo plus imponerer, 6*
in cubiculum se quad gudaturu: contulit: & dimisEs pueris, quaedam per fenedram, vr videretur
^diiIc,proiecitacGena:deinde,quadiamsnisiacubiculo edidec^abRinait: alteroquedie,& tertia
idem
pecunia,quam afferebat ciuili beiio dipendiu,nonne illi beneadumsoret?hoccerresccuni tulis-
set,neminem ausurum coram Catone peccare. Nunc annorum adicdio paucissimorum, virum
libertatinon dia? tantum,sed publica: natum, coegit Carsaremsugere,Pompeium sequi. Nihil
ergomaliimmaturamorsattulitMetilio: omniumetiam maiorum remidt patientiam. Nimis
cito periit & immaturus. Primum puta ilium superede: comprehende quantum piurimum pro-
cedere homini iicet: quantulum ed? Ad breuissimum tempus editi, cito ecduri ioco, venienti in
patdum hoc, prospicimus hospitium. de nodris a:taubus ioquor, qua: incredibili ccicritate con-
uolui condat. Computa vrbium sacula, videbis quam non diu deterint etiam qua: vetudate glo-
riantur. Omnia humana breuia& caduca dmt,infiniti temporis nuliam partem occupantia.Ter-
ram hanc cum populis, vrbibusque,&Ruminibus, &r ambitu maris,pundi loco ponimus: ad vni- i*
uersarefcrentes:minorem portionem qtas nodraquam partem pundi habet,h tempori compa-
retur omni:cuius maior edmensura quam mundi.vtpote cum iiicse intra huius spatium toties re-
metiatur.Quid ergointeredid extendere,cuius quantumcunque fuerit incrementum,non mul-
tum aberit a nihilo?vno modo muitum cd quod viuimus:d satis ed.Licet mihi vacc:,& in moram
tardata: ienedutis nouies denos ccntcnosque percenseas annos, cum ad omne tempus dimiseris
animum, nuda erit illabreuidimi longishmiquexui ditserentia, dinspedo quanto quis vixerit
spatio,comparaueris quanto non vixerit. Deinde non immaturus decedit: vixit enim quantti de-
buit viuere.Nihil enim iili iam vitra supererat. Non vna hominibus senedus ed,vc nc animalibus
quidemuntra quatuordecim quardam annos defatigantur:&ha:cillis longtdima arras ed,quse ho-
miui prima. Dispar cuiq; viucndi facultas data ed. Nemo nimis cito motitur, qui vidurus diutius ac
quam vixit,non suit.Fixus ed cuique terminas:manebitscmpcrvbipodrus eshnec ilium vherius
diligentia aut gratia promouebit: scit libenter illum vherius diligentiam ex condiio perdiddse.
Tulit dium , mctasquedati peruenitadarui. Non editaque quod dete oneres: Potuit diutius vi-
ucre.non ed interrupta eius vita, nec vnquam sc annis casus mteriecit. Soiuitui quod cuiq; pro-
miilum ed. eunt vi dia fata: nec adiiciunt quicquam, nec cx promido llrmel demunt: frudra votA
ac dudia dunt. Habebit quisque, quantum illi dies primus adscripdt: exilio quo primum lucem
vidit, iter mortis ingredus ed, acceditquc fato propior:& illi ipihqui aanciebantur adolesccntiaa
an ni,vitar detrahebantur. In hoc omnes errore vetiamur, vt non putemus ad mortem, nid senes
inclmatosquc iam vergere, cum illo infantia darim & iuuenta omnisqueartas ferat. Agunt opus
suum fata: nobis sensum nodraenccisauferunr:quoqucfacihusobrepatmors,dibipso vitarno- ^
minclatet. Infantem in se pucririaconuertit. Pucritiampubcrtas.iuucntutcm senedusabdulit.
Incrementa ipia,d bene computes,damna sunr.
C A p. xxi. Qj E R ER i s,Marcia, non ram diti vixide dlium tuti,quam poruisles.Vndeenim
Icis an diutius illi expedierit? an illi hac morte consuhum sit ? Quem inuemre hodie poces, cuius
res tam bene politae dnt & fundatae,vt nihil illi,procedenti tempore umendum dt?Labuntur hu-
mana,aeduunt. Nulla pars vita:nodra: tam obnoxia aut teneracd, quamquxmaximcplacer.
Ideoque f lici Rimis optanda mors ed: quia in tanta incondanria turbaque rerum, nihil nili quod
pr^ternt,certum ed. Quis ubi recepit,illud pulcherrimum dlij tui corpus, & dimma pudoris cu-
itodiajnrci luxurioscvrbis oculos conseruatum.potuide ita morbos cuaderc,vt adlenedurem
formae ill^sum perferret decus/ 4^
C A p. x x 11. C o c 11A animi mille labes. Neq; enim reRa ingenia, qualem in adolescenria
spem dii fecerant,vsque in senedutem pertulerunt: sed inreruersa plerunq; sune. Aut sera,coque
fcedior luxuria inuadt & coegit dehonedare speciosa principia: Aut in popinam ventremq; pro-
iedis,dimma illis curarum fuit, quid cslcnuquid biberenc. Adiice incendia,ruinas, naufragia, la-
cerationes medicorum,odaviuislegcntium,&totas in viscera manus demittentium,&non dm-
plici dolore pudenda curantium. Ped hxc exilium, non fuitinnocendor dlius t uus, quam Ruti-
lius.Carcerem. non fuitsapientior, quam Socrates. Voluntario vulnere transsixum pedus. non
fuit sandior quam Cato. Cum ida perspexcris, scies optime cum his agi, quos natura, quia illos
hoc manebat vitae dipcndium.cito in tutum recepit. Nihil ed tam fallax, quam vira humana: ni
hil tam inddioRim. non mehercule quisquam acccpislet, nid daretur inseiis. Itaque fclicidimum i 3
ed,non na(ci:proximum puto,breuitatc vitae defundos, cito in integrum reditui. Propone illud
HS acerbiihmum tibi tempus,quo Seianus patrem ruum clientisuo Satrio Secundo congiarium de-
dit. Iraicebatur illi ob vnum aut alterum liberiusdidum ,quod tacitus ferre non potuerat ,Scia-
num in ceruiccs nodras ne imponi quidem, sed escendcrc. Decernebatur illi datua in Pompei)
theatro ponenda, quod exudum Cadar redeiebat. Exclamauit Cordus,tunc vere theatru perire.
Quis ergo non rumperetur,dipra cineres Cn.Pompeij conditui Seianum,& in monumentis ma-
xuni imperatoris consecrari pedimum milirem?consccratur. Subscriptio,& acerrimi cancs.-quo*
ille, vt dbi vni mansuetos, omnibus feros haberet, (anguine humano pascebat,circumlatrare eni
hominem illum imparatum incipiunr.Qu^idfaccret?d viuere yellet.Seianus rogandus erat:d mo-
ri, hlia: vterque inexorabilis. Condituit hliam fallere. Vsus itaq; balneo,& quo plus imponerer, 6*
in cubiculum se quad gudaturu: contulit: & dimisEs pueris, quaedam per fenedram, vr videretur
^diiIc,proiecitacGena:deinde,quadiamsnisiacubiculo edidec^abRinait: alteroquedie,& tertia
idem