DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0297
CONSOLAT IO AD MARCIAM. i3<?
idem fecit. Quarto ipsa infirmitate corporis faciebatindicium.Compiextis itaq; te:CarisEima,iu-
cuit, hiia, & hoc vnum tota celata vita, iter mortis ingressus him,& lam medium fere teneo. Re-
uocare me nec debes,nec potes. Atque ita lumen omne p neci udi mdu, & se m tenebris condidit.
Cornuto condho cius publica voiuptas erat, quod e faucibus auiddii morum luporum educere-
tur prteda. Acculatores, Sciano audior?, adeunt consulum tribunalia: queruntur mori Cordum,
vt interpellarent quod coegerant. Adeo illis Cordus videbatur effugere. Magna res erat in qua?-
Rione, an morte rei perderentur, dum deliberatur, dum acculatores iterum adeunt, iile se absol-
uerat. Videsiie, Marcia, quanta: iniquorum temporum vices ex inopinato ingruant? Fles quod
alicui tuorum mori neceile suit? parne non licuit.
10 C.vp. xxin. PR,€TERhocetiam,omnefututumincerttime(F,&addeterioracertius. Fa-
cilius ad superos iter ed, animis cito ab humanaconuersationc dimidis: minus cmm Etcis pondc-
nsq; traxeruntiantequam obducerentur,&altius terrena conciperent,liberati, icuiores ad origi-
nem hiam reuolant,&facilius,quicquid cdillud,absohm transduunt Nec vnquam magnis inge-
ntis cara in corpore mora eii Exire atque erumpere gediunt,xgre has anguillas Ferunt, vagiper
omncsubhme,& exalto ailueti humana deipiccre Inde ciF quod Plato clamat: Sapientis animum
totum m mortem prominere,hoc velle,hoc meditari,hac semper cupidine ferri m exteriora reu-
dentem.Quid tu,Marcia,cum videres lendem in iuuene prudentiam,vidorem omnium volupta-
tum animum, emendatum, carentem vitio , dmitias sincauaritia, honores hncambitione , volu-
ptates line luxuria appetenrem, diu tibi putabas ilium iospitem pode contingere Quicquid ad
10 iummum peruenit.ad exitum properat. Eripit ie aufertq; cx oculis perfecta vu tus. Nec vitimum
tempus cxpedanr,quasin primo maturucrnnt.lgnis quo clarior fudit, citius extmgmrur: viuacior'
ed,qui cum lenta dishcihque materiacommidus.lumoq; demerhis,ex sordtdo lucet, eadem enim
detinet causa, qua: maligne aht Stc ingenia quo illuiFriora, eo breuiora iunt. Nam vbi incremen-
to locus non esl, vicinus occahis e 11. Fabianus ait, quod nolfri quoque pat entes videre, puerum
Romar fuilse,datura ingentis vtrhsed hic cito decedit,&moriturum breui nemo non prudens di-
xit. Non poterat enim ad illam aetatem peruenire, quam prrecepcrat.ita ell indicium imminentis
exitij maturitas, &appetit tinis, vbiincrementacoulumptalunt.
CAP. xxmi. lNCiPE virtutibus illum, non annis adlimare. satis diu vixit, pupillus relidus,
subtutorumcuravsquead dccimumquartumannumfuit:submatris ctidodd semper: cum ha-
30 beret suos penares, relinquere tuos noluit. Adolescens slatura, pulchritudine , cetero cctporis
robore caslris natus, militiam recusauit, neate discederet. Computa, Marcia, quam raro liberos
videant,qu^ in diuersisdomibus habitant. Cogira,totos illos perire annos matribus, & persoli-
tudmem exigi,quibus filios in exercitu habenr. Scies multum patuislehoc tempus, cx quo nihil
perdidisli. Nunquam aconspedu tuo receiiit: sub oculis tuis siudia formauit, excellentis ingenii,
& aequaturi auum,nisi obtimilct verecundia, qu^ multoru profebius silentio predit. Adolescens
raridimte formae in tam magna mulierum turba viros corrumpentium,nudius spei sc prxbuit: &
cum quarundam vsque ad sentan lum peruenislet improbitas,erubuit, quasi peccasFct, quod pla-
cuerat. Hacsanditate morum efsecit, vt puer admodu dignus sacerdotio videretur, marerna hne
dubio susftagatione. Sed nc mater quidem nisi pro bono candidato valudser. Fiarum contempla-
bo tione virtntum sicte gere,tanquam si nunc iile tibi magis vacet. Nunc nihil habet quo auocetur.
Nunquam tibi solicitudmi,nunquam maerori erir. quod vnum ex tam bono filio poteras colere,
'uti. Cetera exempta cahbus, plena voluptatis sunt: simodovtihlioscis, d modo quid milio
p. enohMmum fuerit mtelligis, imago duntaxat fihj tui periit, & edigies, non dmidima: ipse qui-
o m aiternus, meliorisque nunc datus ed, despoliatus oneribus alienis, & dbi rclidus. Htec qtue
vides oda circumuoluta neruis, & obdudam cutem, vultum que, & mmidras manus, & cetera
quibus muoluti sumus,vincula animorum tenebraeque sunt.Obruitur his animus,offuscatur,in-
hcitur, arcetur averis & iuis,in falsacomedus: omne dii cum hac carnegraui certamen ed, ne
abdrahatur & ddat r nititur illo vnde dimidus ed: ibi illum aeterna requies manet, pro confuds
cradi(quepura& liquida visenrem.
^ CAP. xxv. PRoiNDEnonedquodadsepulcrumfi!ijtiiicurras.Pedimaeius,&!psimole-
dishmaidiciacent.odacmeresque, non magis illius partes quam vcdes,a!iaq; tegumenta corpo-
rum latcger ille,mhilq; in terris relinquens, fugir,&totus excedit: paulumq;iupra noscommo-
ratus,dum expurgat inhairentia vitia, situmq; omnis mortalis teui excutit, deinde ad excelsa sub
latus,mter felices currit animas,excipicq; illum coetus sacer,Scipiones, Catonesquc, vtique con-
temptores vita:, & mortis beneficio liberi. Parens tuus,Marcia, illic nepotem suum, quamquam
illic omnibus omne cognatum ed,applicat sibi, noua luce gaudentem,& vicinorum sideru mea-
tus docet: necexconieduris, sed omnium ex vero peritus in arcana natura libens ducit. Vtque
ignotarum vrbium mondrator hospitigratus ed: itascdcitanti cadddium causas, domedicus in-
terpres. & in profunda terrarum permittere aciem iuuat. Deledat enim exalto relida respicere.
s o Sic itaque, Marcia, te gere, tanquam sub oculis patris fdiique posita, non illorum quos noueras,
sed tanto excei lentior um,& in summo locatorum: erubesee quicqu a humile aut vulgare, & mu-
tatos ia melius tuosdere, m xterna rerum per vada & libera spatiadimissos. Non dios interfus?^
Bb
339
idem fecit. Quarto ipsa infirmitate corporis faciebatindicium.Compiextis itaq; te:CarisEima,iu-
cuit, hiia, & hoc vnum tota celata vita, iter mortis ingressus him,& lam medium fere teneo. Re-
uocare me nec debes,nec potes. Atque ita lumen omne p neci udi mdu, & se m tenebris condidit.
Cornuto condho cius publica voiuptas erat, quod e faucibus auiddii morum luporum educere-
tur prteda. Acculatores, Sciano audior?, adeunt consulum tribunalia: queruntur mori Cordum,
vt interpellarent quod coegerant. Adeo illis Cordus videbatur effugere. Magna res erat in qua?-
Rione, an morte rei perderentur, dum deliberatur, dum acculatores iterum adeunt, iile se absol-
uerat. Videsiie, Marcia, quanta: iniquorum temporum vices ex inopinato ingruant? Fles quod
alicui tuorum mori neceile suit? parne non licuit.
10 C.vp. xxin. PR,€TERhocetiam,omnefututumincerttime(F,&addeterioracertius. Fa-
cilius ad superos iter ed, animis cito ab humanaconuersationc dimidis: minus cmm Etcis pondc-
nsq; traxeruntiantequam obducerentur,&altius terrena conciperent,liberati, icuiores ad origi-
nem hiam reuolant,&facilius,quicquid cdillud,absohm transduunt Nec vnquam magnis inge-
ntis cara in corpore mora eii Exire atque erumpere gediunt,xgre has anguillas Ferunt, vagiper
omncsubhme,& exalto ailueti humana deipiccre Inde ciF quod Plato clamat: Sapientis animum
totum m mortem prominere,hoc velle,hoc meditari,hac semper cupidine ferri m exteriora reu-
dentem.Quid tu,Marcia,cum videres lendem in iuuene prudentiam,vidorem omnium volupta-
tum animum, emendatum, carentem vitio , dmitias sincauaritia, honores hncambitione , volu-
ptates line luxuria appetenrem, diu tibi putabas ilium iospitem pode contingere Quicquid ad
10 iummum peruenit.ad exitum properat. Eripit ie aufertq; cx oculis perfecta vu tus. Nec vitimum
tempus cxpedanr,quasin primo maturucrnnt.lgnis quo clarior fudit, citius extmgmrur: viuacior'
ed,qui cum lenta dishcihque materiacommidus.lumoq; demerhis,ex sordtdo lucet, eadem enim
detinet causa, qua: maligne aht Stc ingenia quo illuiFriora, eo breuiora iunt. Nam vbi incremen-
to locus non esl, vicinus occahis e 11. Fabianus ait, quod nolfri quoque pat entes videre, puerum
Romar fuilse,datura ingentis vtrhsed hic cito decedit,&moriturum breui nemo non prudens di-
xit. Non poterat enim ad illam aetatem peruenire, quam prrecepcrat.ita ell indicium imminentis
exitij maturitas, &appetit tinis, vbiincrementacoulumptalunt.
CAP. xxmi. lNCiPE virtutibus illum, non annis adlimare. satis diu vixit, pupillus relidus,
subtutorumcuravsquead dccimumquartumannumfuit:submatris ctidodd semper: cum ha-
30 beret suos penares, relinquere tuos noluit. Adolescens slatura, pulchritudine , cetero cctporis
robore caslris natus, militiam recusauit, neate discederet. Computa, Marcia, quam raro liberos
videant,qu^ in diuersisdomibus habitant. Cogira,totos illos perire annos matribus, & persoli-
tudmem exigi,quibus filios in exercitu habenr. Scies multum patuislehoc tempus, cx quo nihil
perdidisli. Nunquam aconspedu tuo receiiit: sub oculis tuis siudia formauit, excellentis ingenii,
& aequaturi auum,nisi obtimilct verecundia, qu^ multoru profebius silentio predit. Adolescens
raridimte formae in tam magna mulierum turba viros corrumpentium,nudius spei sc prxbuit: &
cum quarundam vsque ad sentan lum peruenislet improbitas,erubuit, quasi peccasFct, quod pla-
cuerat. Hacsanditate morum efsecit, vt puer admodu dignus sacerdotio videretur, marerna hne
dubio susftagatione. Sed nc mater quidem nisi pro bono candidato valudser. Fiarum contempla-
bo tione virtntum sicte gere,tanquam si nunc iile tibi magis vacet. Nunc nihil habet quo auocetur.
Nunquam tibi solicitudmi,nunquam maerori erir. quod vnum ex tam bono filio poteras colere,
'uti. Cetera exempta cahbus, plena voluptatis sunt: simodovtihlioscis, d modo quid milio
p. enohMmum fuerit mtelligis, imago duntaxat fihj tui periit, & edigies, non dmidima: ipse qui-
o m aiternus, meliorisque nunc datus ed, despoliatus oneribus alienis, & dbi rclidus. Htec qtue
vides oda circumuoluta neruis, & obdudam cutem, vultum que, & mmidras manus, & cetera
quibus muoluti sumus,vincula animorum tenebraeque sunt.Obruitur his animus,offuscatur,in-
hcitur, arcetur averis & iuis,in falsacomedus: omne dii cum hac carnegraui certamen ed, ne
abdrahatur & ddat r nititur illo vnde dimidus ed: ibi illum aeterna requies manet, pro confuds
cradi(quepura& liquida visenrem.
^ CAP. xxv. PRoiNDEnonedquodadsepulcrumfi!ijtiiicurras.Pedimaeius,&!psimole-
dishmaidiciacent.odacmeresque, non magis illius partes quam vcdes,a!iaq; tegumenta corpo-
rum latcger ille,mhilq; in terris relinquens, fugir,&totus excedit: paulumq;iupra noscommo-
ratus,dum expurgat inhairentia vitia, situmq; omnis mortalis teui excutit, deinde ad excelsa sub
latus,mter felices currit animas,excipicq; illum coetus sacer,Scipiones, Catonesquc, vtique con-
temptores vita:, & mortis beneficio liberi. Parens tuus,Marcia, illic nepotem suum, quamquam
illic omnibus omne cognatum ed,applicat sibi, noua luce gaudentem,& vicinorum sideru mea-
tus docet: necexconieduris, sed omnium ex vero peritus in arcana natura libens ducit. Vtque
ignotarum vrbium mondrator hospitigratus ed: itascdcitanti cadddium causas, domedicus in-
terpres. & in profunda terrarum permittere aciem iuuat. Deledat enim exalto relida respicere.
s o Sic itaque, Marcia, te gere, tanquam sub oculis patris fdiique posita, non illorum quos noueras,
sed tanto excei lentior um,& in summo locatorum: erubesee quicqu a humile aut vulgare, & mu-
tatos ia melius tuosdere, m xterna rerum per vada & libera spatiadimissos. Non dios interfus?^
Bb
339