DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.31449#0015
BRODY
Położenie Brodów trudno nazwać pięknym. Miasto rozłożyło się
na równinie, niegdyś błotnistej i pełnej rozlewisk, której zawdzięcza
swą nazwę. Brody są ważnym centrum komunikacyjnym, leżącym nie-
mal na styku trzech krain historycznych: Rusi Czerwonej, Wołynia
i Podola. Droga na zachód prowadzi do Oleska i Lwowa, na połu-
dniowy wschód do Tarnopola, na północny wschód - do Równego
i Łucka. Przez miasto przechodzi też stara linia kolejowa, w XIX w.
zwana koleją lwowsko-brodzką lub arcyksięcia Karola Ludwika.
Wieś Brody wchodziła początkowo w skład dóbr oleskich, które
znajdowały się w rękach Sienińskich, a następnie Kamienieckich.
W r. 1580 zostały nabyte przez Stanisława Żółkiewskiego, wojewodę ru-
skiego, ojca wielkiego hetmana, który w r. 1584 ufundował tu mia-
sto pod nazwą Lubicz. Około r. 1630 klucz brodzki przeszedł w ręce
hetmana Stanisława Koniecpolskiego, który wzniósł tu potężną twier-
dzę. Z Brodami i hetmanem wiąże się ważny epizod z dziejów pol-
skiego rzemiosła i przemysłu artystycznego. W latach 1641-1643 Ko-
niecpolski sprowadził z Flandrii tkaczy, z myślą o produkcji tkanin
jedwabnych. Manufaktura była nastawiona na wyrób złotogłowiu, czyli
ozdobnych tkanin przetykanych złotem i srebrem, opartych na wzo-
rach włoskich. Przedsięwzięcie się nie powiodło ze względu na zbyt
wysokie koszty importu surowego jedwabiu. Hetman zastąpił Flaman-
dów rzemieślnikami z krajów wschodu - Turkami i Grekami. Jeden
z nich, Manuel z Korfu, przybrał w Polsce nazwisko Korfniski. Prowa-
dzona przez niego wytwórnia znajdowała się w pomieszczeniach ra-
tusza brodzkiego. Wschodnią manierę przejmowali też niewątpliwie
miejscowi uczniowie artystów lewantyńskich, których nazwiska przeka-
zały dokumenty z epoki. Manufaktura przetrwała w Brodach około
dwudziestu lat. Za czasów Aleksandra Koniecpolskiego, syna hetma-
na, powstała także hodowla jedwabników, a wykonywane wówczas
opony i kobierce dorównywały perskim. W XVIII w. Brody były ośrod-
kiem wyrobu namiotów, wykonywanych głównie przez rzemieślników
żydowskich. Ich dzieła były bardzo zbliżone do licznych w Polsce na-
miotów tureckich, zdobytych w czasie kampanii króla Jana III, choć
stosowali oni także motywy o charakterze zachodnioeuropejskim. Wy-
li
Położenie Brodów trudno nazwać pięknym. Miasto rozłożyło się
na równinie, niegdyś błotnistej i pełnej rozlewisk, której zawdzięcza
swą nazwę. Brody są ważnym centrum komunikacyjnym, leżącym nie-
mal na styku trzech krain historycznych: Rusi Czerwonej, Wołynia
i Podola. Droga na zachód prowadzi do Oleska i Lwowa, na połu-
dniowy wschód do Tarnopola, na północny wschód - do Równego
i Łucka. Przez miasto przechodzi też stara linia kolejowa, w XIX w.
zwana koleją lwowsko-brodzką lub arcyksięcia Karola Ludwika.
Wieś Brody wchodziła początkowo w skład dóbr oleskich, które
znajdowały się w rękach Sienińskich, a następnie Kamienieckich.
W r. 1580 zostały nabyte przez Stanisława Żółkiewskiego, wojewodę ru-
skiego, ojca wielkiego hetmana, który w r. 1584 ufundował tu mia-
sto pod nazwą Lubicz. Około r. 1630 klucz brodzki przeszedł w ręce
hetmana Stanisława Koniecpolskiego, który wzniósł tu potężną twier-
dzę. Z Brodami i hetmanem wiąże się ważny epizod z dziejów pol-
skiego rzemiosła i przemysłu artystycznego. W latach 1641-1643 Ko-
niecpolski sprowadził z Flandrii tkaczy, z myślą o produkcji tkanin
jedwabnych. Manufaktura była nastawiona na wyrób złotogłowiu, czyli
ozdobnych tkanin przetykanych złotem i srebrem, opartych na wzo-
rach włoskich. Przedsięwzięcie się nie powiodło ze względu na zbyt
wysokie koszty importu surowego jedwabiu. Hetman zastąpił Flaman-
dów rzemieślnikami z krajów wschodu - Turkami i Grekami. Jeden
z nich, Manuel z Korfu, przybrał w Polsce nazwisko Korfniski. Prowa-
dzona przez niego wytwórnia znajdowała się w pomieszczeniach ra-
tusza brodzkiego. Wschodnią manierę przejmowali też niewątpliwie
miejscowi uczniowie artystów lewantyńskich, których nazwiska przeka-
zały dokumenty z epoki. Manufaktura przetrwała w Brodach około
dwudziestu lat. Za czasów Aleksandra Koniecpolskiego, syna hetma-
na, powstała także hodowla jedwabników, a wykonywane wówczas
opony i kobierce dorównywały perskim. W XVIII w. Brody były ośrod-
kiem wyrobu namiotów, wykonywanych głównie przez rzemieślników
żydowskich. Ich dzieła były bardzo zbliżone do licznych w Polsce na-
miotów tureckich, zdobytych w czasie kampanii króla Jana III, choć
stosowali oni także motywy o charakterze zachodnioeuropejskim. Wy-
li