288
III. CANONICI SAMBIENSIS
18. Novemb. gister Wernherus generalis ordinis in vigilia Elyzabet per fratrem ordinis, et
27. Mai electus dux de Brunswik post penthec.
A. d. mcccxxxii. Fratres expugnabant Poloniam et post hoc occisi sunt fra-
tres circa c. etc.1.
A. d. mcccxxxvi. Devastaverunt castrum Litwanorum cum multis milibus
30. Maihominum. Post hoc eodem anno in die corporis Christi fratres inceperunt edifi-
care castrum in terra eorum, ubi confusum fuit negocium2.
Cap. 9. De episcopatu Sambiensi.
4. Juü A. d. mccxliii quarto die instantis Juliia indictione prima pontificatus
domini Innocencii pape anno primo dominus Gwilhelmus legatus eiusdem
domini pape limitavit quatuor dyoceses, unam in terra Culmensi et tres in
Prusia.
Item sub anno domini 1252 creatus, confirmatus et consecratus fuit domi-
nus frater Henricus de Stritberch in episcopum ecclesie Sambiensis3.
12. März Item a. d. mcclviii. iv ydus Marcii fratres Anselmus Warmiensis et Hey-
denricus de ordine predicatorum Culmensis ecclesiarum episcopi electi arbitri
inter dominum Henricum Sambiensem episcopum et fratres de Prusia, pro-
nunciaverunt, quod fratres secundum ordinacionem sedis apostolice, terram
Sambie, que tune inhabitabatur, dividere deberent cum predicto episcopo
infra mensem, et cetera omnia, prout instrumento super hoc confecto plenius
continetur4 5.
März Item sub a. d. mcclviil. Mense Marcii fratres ad nut um dictorum arbitro-
rum diviserunt terram Sambiensem in tres partes et dominus Henricus episcopus
Sambiensis elegit iHam partem, que Quedenov nuncupatur8.
ii. März Item a. mcclviii. v ydus Marcii predicti domini episcopi arbitri concordave-
runt ipsum dominum Henricum Sambiensem cum fratribus super divisione castri
et tocius montis castrensis et super debilis ducentarum marcarum et aliis multis
causis, que in hoc instrumento suntb conscripte6.
14. April Item a. d. mcclvii xyiii kalendas Maji frater Gerhardus de Hirzberc scribit
in suo instrumento, quod concordaverit cum predicto Henrico episcopo Sam-
biensi ex parte fratrum de Castro Kunigsberg et reliquis areis per ipsum divisis
a) quarto instantis Cod. quarto die instantis Julii Urk. von 1243 bei Dreger 2, 158. Act. Bor. II, p. 611.
b) sunt sunt MS.
4) Vgl. z. Cap. 6, a. 4 334.
2) Vgl. Cap. 3, a. 4 336.
3) Schon vor Heinrich von Strittberg gab es Titularbischöfe von Samland. Ein solcher
war der Minorit von Deyst, Rath und Kaplan des Königs Wilhelm von Holland, der 4 254 das
Bisthum Lübeck bekam (über ihn vgl. äusser den Nachweisungen bei Voigt 3, 93 Anm. 2 :
Wendenchronik bei Grautoff 4, 4 32 und die Urkk. bei Matth. Annal. III, 4 57, Meermann Ge-
schiedenes etc. V, 4 62, Riedel Cod. dipl. Brand II, 4 p. 39), ein zweiter, Theodorich kommt
als samländischer Bischof vor in Urkunden von 4252 und 4255 Cod. dipl. Lubec 4, n. 484
und 220. Ein Hermann quondam episcopus Sambiensis kommt als Stellvertreter des Erzbi-
schofs Siegfried von Cöln in spiritualibus 4 287 vor. Lacomblet Urkk. des Niederrheins II,
n. 750 Not.
4) Vgl. Cod. Pruss. I, n. 4 15, wo das Datum MCCLlIIIt0 Idus Marcii nach dem Canonicus
zu verbessern ist. Geogr. 4 3 0 f.
5) Vgl. Cod. Pruss. I, n. 4 4 6 (actum mense Marcii, datum V Nonas Maji).
6) Vgl. Cod. Pruss. I, n. 4 14.
III. CANONICI SAMBIENSIS
18. Novemb. gister Wernherus generalis ordinis in vigilia Elyzabet per fratrem ordinis, et
27. Mai electus dux de Brunswik post penthec.
A. d. mcccxxxii. Fratres expugnabant Poloniam et post hoc occisi sunt fra-
tres circa c. etc.1.
A. d. mcccxxxvi. Devastaverunt castrum Litwanorum cum multis milibus
30. Maihominum. Post hoc eodem anno in die corporis Christi fratres inceperunt edifi-
care castrum in terra eorum, ubi confusum fuit negocium2.
Cap. 9. De episcopatu Sambiensi.
4. Juü A. d. mccxliii quarto die instantis Juliia indictione prima pontificatus
domini Innocencii pape anno primo dominus Gwilhelmus legatus eiusdem
domini pape limitavit quatuor dyoceses, unam in terra Culmensi et tres in
Prusia.
Item sub anno domini 1252 creatus, confirmatus et consecratus fuit domi-
nus frater Henricus de Stritberch in episcopum ecclesie Sambiensis3.
12. März Item a. d. mcclviii. iv ydus Marcii fratres Anselmus Warmiensis et Hey-
denricus de ordine predicatorum Culmensis ecclesiarum episcopi electi arbitri
inter dominum Henricum Sambiensem episcopum et fratres de Prusia, pro-
nunciaverunt, quod fratres secundum ordinacionem sedis apostolice, terram
Sambie, que tune inhabitabatur, dividere deberent cum predicto episcopo
infra mensem, et cetera omnia, prout instrumento super hoc confecto plenius
continetur4 5.
März Item sub a. d. mcclviil. Mense Marcii fratres ad nut um dictorum arbitro-
rum diviserunt terram Sambiensem in tres partes et dominus Henricus episcopus
Sambiensis elegit iHam partem, que Quedenov nuncupatur8.
ii. März Item a. mcclviii. v ydus Marcii predicti domini episcopi arbitri concordave-
runt ipsum dominum Henricum Sambiensem cum fratribus super divisione castri
et tocius montis castrensis et super debilis ducentarum marcarum et aliis multis
causis, que in hoc instrumento suntb conscripte6.
14. April Item a. d. mcclvii xyiii kalendas Maji frater Gerhardus de Hirzberc scribit
in suo instrumento, quod concordaverit cum predicto Henrico episcopo Sam-
biensi ex parte fratrum de Castro Kunigsberg et reliquis areis per ipsum divisis
a) quarto instantis Cod. quarto die instantis Julii Urk. von 1243 bei Dreger 2, 158. Act. Bor. II, p. 611.
b) sunt sunt MS.
4) Vgl. z. Cap. 6, a. 4 334.
2) Vgl. Cap. 3, a. 4 336.
3) Schon vor Heinrich von Strittberg gab es Titularbischöfe von Samland. Ein solcher
war der Minorit von Deyst, Rath und Kaplan des Königs Wilhelm von Holland, der 4 254 das
Bisthum Lübeck bekam (über ihn vgl. äusser den Nachweisungen bei Voigt 3, 93 Anm. 2 :
Wendenchronik bei Grautoff 4, 4 32 und die Urkk. bei Matth. Annal. III, 4 57, Meermann Ge-
schiedenes etc. V, 4 62, Riedel Cod. dipl. Brand II, 4 p. 39), ein zweiter, Theodorich kommt
als samländischer Bischof vor in Urkunden von 4252 und 4255 Cod. dipl. Lubec 4, n. 484
und 220. Ein Hermann quondam episcopus Sambiensis kommt als Stellvertreter des Erzbi-
schofs Siegfried von Cöln in spiritualibus 4 287 vor. Lacomblet Urkk. des Niederrheins II,
n. 750 Not.
4) Vgl. Cod. Pruss. I, n. 4 15, wo das Datum MCCLlIIIt0 Idus Marcii nach dem Canonicus
zu verbessern ist. Geogr. 4 3 0 f.
5) Vgl. Cod. Pruss. I, n. 4 4 6 (actum mense Marcii, datum V Nonas Maji).
6) Vgl. Cod. Pruss. I, n. 4 14.