DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3646#0245
LIBER IX. CAPUT VI. (IX.) 2£3
■ *
tre tonsore. Is ingenio et industria magna praeter reliqnos excellens, di-
ctus cst artisiciosis rebus se - delectare. Namque cum voluilset in taberna
sui patris speculum ita pendere, ut cum educeretur, sursumque reducere-
tur, linea latens pondus deduceret, ita collocavit macliinationem. Cana-
■ lem ligneum fub tigno fixit, ibique trochleas collocavit: per eanalem li-
neamun angulum deduxit, ibique tubulos struxit, in eos pilam plumbe-
am per lineam demittendam curavit. Ita pondus cum decurrendo in an-
gustias tubulorum premeret coeli crebritatem, vehementi decursu per
sauces frequentiam coeli compreslione solidatam extrudens in aerem, pa-
. tentem osfenlione et taotu sonitus expresserat cJaritatem. Ergo Cte/lbius
cum animadvertisset, ex tactu coeli et expreilionibus spiritus vocesque
nasci, his principiis usus, hydraulicas machinas primus instituit. Item a-
quarum expressiones, automata, porrecti rotundationisque machinas, mul-
taque deliciarum genera, in his etiam horologiorum ex aqua coniparali
ones, explicuit. Primumque constituit cavum ex auro perfectum, aut ex
gemma terebrataj ea enim nec teruntur percussu aquae, nec sordes reci-
piunt, ut obturentur. Namqtie aequaliter per id cavum inlluens aqua
sublevat scaphum inverstim (quod ab artisicibus phellos sive tympanum
dicitur): in quo collocala reguia, versatile tympanum. denticulis aequali-
bus sunt peisecta: qui denticuli alius alium impellentes, versadones mo-
dicas faciunt et motiones. Item aliae regulae aliaque tympana ad eun-
dem mochim dcntata, quae tina motione coacta, versando faeiunt esfectus
varietatesque motionum, in quibus moventur sigilla, vertuntur metae,
calculi aut ova 6) projjciuntur, buecinae canunt, reliquaque parerga. In
his etiam aut ■in columnai aut parastatica horae describuiitur, quas sigillum
egrediens ab imo virgula 7) signihcat in diem totum, qnarum brevitates
6) Sic Cocl. Guclf. et Fran. pro tona.
7) Sic Cod. G. et F. prb ab ima virgula, itut a~b hno virgulae.
■ *
tre tonsore. Is ingenio et industria magna praeter reliqnos excellens, di-
ctus cst artisiciosis rebus se - delectare. Namque cum voluilset in taberna
sui patris speculum ita pendere, ut cum educeretur, sursumque reducere-
tur, linea latens pondus deduceret, ita collocavit macliinationem. Cana-
■ lem ligneum fub tigno fixit, ibique trochleas collocavit: per eanalem li-
neamun angulum deduxit, ibique tubulos struxit, in eos pilam plumbe-
am per lineam demittendam curavit. Ita pondus cum decurrendo in an-
gustias tubulorum premeret coeli crebritatem, vehementi decursu per
sauces frequentiam coeli compreslione solidatam extrudens in aerem, pa-
. tentem osfenlione et taotu sonitus expresserat cJaritatem. Ergo Cte/lbius
cum animadvertisset, ex tactu coeli et expreilionibus spiritus vocesque
nasci, his principiis usus, hydraulicas machinas primus instituit. Item a-
quarum expressiones, automata, porrecti rotundationisque machinas, mul-
taque deliciarum genera, in his etiam horologiorum ex aqua coniparali
ones, explicuit. Primumque constituit cavum ex auro perfectum, aut ex
gemma terebrataj ea enim nec teruntur percussu aquae, nec sordes reci-
piunt, ut obturentur. Namqtie aequaliter per id cavum inlluens aqua
sublevat scaphum inverstim (quod ab artisicibus phellos sive tympanum
dicitur): in quo collocala reguia, versatile tympanum. denticulis aequali-
bus sunt peisecta: qui denticuli alius alium impellentes, versadones mo-
dicas faciunt et motiones. Item aliae regulae aliaque tympana ad eun-
dem mochim dcntata, quae tina motione coacta, versando faeiunt esfectus
varietatesque motionum, in quibus moventur sigilla, vertuntur metae,
calculi aut ova 6) projjciuntur, buecinae canunt, reliquaque parerga. In
his etiam aut ■in columnai aut parastatica horae describuiitur, quas sigillum
egrediens ab imo virgula 7) signihcat in diem totum, qnarum brevitates
6) Sic Cocl. Guclf. et Fran. pro tona.
7) Sic Cod. G. et F. prb ab ima virgula, itut a~b hno virgulae.