DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Miscellanea
DOI Artikel:Chojecka, Ewa: Sztrasburskie drzeworyty inkunabułowe w Krakowie XVI w.
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.47789#0041
SZTRASBURSKIE DRZEWORYTY INKUNABUŁOWE W KRAKOWIE
II. 3. Trójca św., Hortulus 1546, Kraków.
(Fot. Prac. Fot. Bibl. Jagiell.)
II. 4. Modlący się Dawid, Hortulus 1546, Kraków.
(Fot. Prac. Fot. Bibl. Jagiell.)
skim, uwzględniając także ich wersje łacińskie.
Z badań Bernackiego wynika, że większość modlitew-
ników krakowskich XVI w. posiadała układ tzw.
Hortulusa, wzorowany na analogicznych wydawnic-
twach norymberskich i sztrasburskich, skąd przejęto
także wzory dekoracji graficznej w postaci kopii
hortulusowych drzeworytów Hansa Springinklee, Erar-
da Schóna i Hansa Baldunga Griena 3.
Zespół modlitewników znanych Bernackiemu na-
leżałoby uzupełnić zabytkiem przezeń nie omawianym,
wzmiankowanym jedynie w kilku katalogach staro-
druków, zaś interesującym dzięki swej niezwykłej
dekoracji graficznej.
Jest to niewielki modlitewnik formatu 16°, którego
najlepiej zachowany egzemplarz znajduje się w zbio-
rach Biblioteki Jagiellońskiej. Tytuł druku, na skutek
braku karty tytułowej we wszystkich zachowanych
3 Tamże, s. 13, 115—123.
4 Biblioteka Jagiellońska, Oddział Starodruków posiada
dwa egzemplarze wydawnictwa: 1) sygn. Cim. 1069, będący
podstawą niniejszego opracowania, oraz 2) sygn. Cim. 1508,
egzemplarz niekompletny, obejmujący jedynie k. 17—24.
5 K. PIEKARSKI, Katalog Biblioteki Kórnickiej, Kraków
1929, I, poz. 643, sygn. Cim. 0.461; — L. FORMANOWICZ,
egzemplarzach, określany był jako Horae Gloriosae
Virginis Mariae4, albo Hortulus Animae5, wreszcie
jako Diurniale Horarum Canonicarum6. Według da-
nych zawartych w kolofonie książeczka wydana zo-
stała w Krakowie w 1546 r. u dziedziców Marka
Scharffenberga.
Układ treści modlitewnika wzorowany jest z nie-
wielkimi modyfikacjami na łacińskim Hortulusie dru-
kowanym w Krakowie w 1533 roku u Macieja
Scharffenberga. Z kolei Hortulus 1533 r. przejął układ
treściowy wcześniejszego Hortulusa wydanego w Stras-
burgu przez Jana Gruningera w r. 1500 7. Skoro więc
treść naszego modlitewnika jest niemal identyczna
z wydawnictwami typu hortulusowego możemy przyjąć
za Kazimierzem Piekarskim, że druk posiadał według
wszelkiego prawdopodobieństwa także nazwę Hortu-
lusa 8.
Katalog druków polskich XVI wieku Biblioteki Kapitulnej
w Gnieźnie, Poznań 1930, poz. 152.
6 L. DOBRZYŃSKA-RYBICKA, A. KOEHLEROWA, Kata-
log druków polskich XVI wieku znajdujących się w Biblio-
tece Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Poznań 1929,
s. 16; — K. ESTREICHER, Bibliografia polska XV, s. 241.
7 Por. BERNACKI, jw., S. 16—43.
8 Por. PIEKARSKI, jw., I, poz. 643.
33
II. 3. Trójca św., Hortulus 1546, Kraków.
(Fot. Prac. Fot. Bibl. Jagiell.)
II. 4. Modlący się Dawid, Hortulus 1546, Kraków.
(Fot. Prac. Fot. Bibl. Jagiell.)
skim, uwzględniając także ich wersje łacińskie.
Z badań Bernackiego wynika, że większość modlitew-
ników krakowskich XVI w. posiadała układ tzw.
Hortulusa, wzorowany na analogicznych wydawnic-
twach norymberskich i sztrasburskich, skąd przejęto
także wzory dekoracji graficznej w postaci kopii
hortulusowych drzeworytów Hansa Springinklee, Erar-
da Schóna i Hansa Baldunga Griena 3.
Zespół modlitewników znanych Bernackiemu na-
leżałoby uzupełnić zabytkiem przezeń nie omawianym,
wzmiankowanym jedynie w kilku katalogach staro-
druków, zaś interesującym dzięki swej niezwykłej
dekoracji graficznej.
Jest to niewielki modlitewnik formatu 16°, którego
najlepiej zachowany egzemplarz znajduje się w zbio-
rach Biblioteki Jagiellońskiej. Tytuł druku, na skutek
braku karty tytułowej we wszystkich zachowanych
3 Tamże, s. 13, 115—123.
4 Biblioteka Jagiellońska, Oddział Starodruków posiada
dwa egzemplarze wydawnictwa: 1) sygn. Cim. 1069, będący
podstawą niniejszego opracowania, oraz 2) sygn. Cim. 1508,
egzemplarz niekompletny, obejmujący jedynie k. 17—24.
5 K. PIEKARSKI, Katalog Biblioteki Kórnickiej, Kraków
1929, I, poz. 643, sygn. Cim. 0.461; — L. FORMANOWICZ,
egzemplarzach, określany był jako Horae Gloriosae
Virginis Mariae4, albo Hortulus Animae5, wreszcie
jako Diurniale Horarum Canonicarum6. Według da-
nych zawartych w kolofonie książeczka wydana zo-
stała w Krakowie w 1546 r. u dziedziców Marka
Scharffenberga.
Układ treści modlitewnika wzorowany jest z nie-
wielkimi modyfikacjami na łacińskim Hortulusie dru-
kowanym w Krakowie w 1533 roku u Macieja
Scharffenberga. Z kolei Hortulus 1533 r. przejął układ
treściowy wcześniejszego Hortulusa wydanego w Stras-
burgu przez Jana Gruningera w r. 1500 7. Skoro więc
treść naszego modlitewnika jest niemal identyczna
z wydawnictwami typu hortulusowego możemy przyjąć
za Kazimierzem Piekarskim, że druk posiadał według
wszelkiego prawdopodobieństwa także nazwę Hortu-
lusa 8.
Katalog druków polskich XVI wieku Biblioteki Kapitulnej
w Gnieźnie, Poznań 1930, poz. 152.
6 L. DOBRZYŃSKA-RYBICKA, A. KOEHLEROWA, Kata-
log druków polskich XVI wieku znajdujących się w Biblio-
tece Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Poznań 1929,
s. 16; — K. ESTREICHER, Bibliografia polska XV, s. 241.
7 Por. BERNACKI, jw., S. 16—43.
8 Por. PIEKARSKI, jw., I, poz. 643.
33