DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Rottermund, Andrzej: Fryderyk Albert Lessel: materiały do życia i twórczości
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.47789#0241
FRYDERYK ALBERT LESSEL
II. 16. Rzut poziomy przyziemia pałacu w Pęcicach, wg K. Dobrzyńskiego. (Fot. J. Chrościcki)
portowe” 70. Projekty Lessla objęły także zabudowania
znajdujące się w podwórzu, przeznaczone na magazyn
karowy oraz mieszkania i pomieszczenia dla straży
konnej i pieszej. Zakończenie prac przy adaptacji
bundynku na Ratusz Miejski nastąpiło w r. 1819 71.
Jednym z licznych obowiązków budowniczego mia-
sta było dekorowanie ulic i domów z okazji świąt
i uroczystości państwowych. Okazja taka nadarzyła
się 12 i 15 listopada 1815 r. w dniach uroczystej
koronacji cara Aleksandra I. Trasa, którą miał prze-
jechać car, otrzymała wspaniałą oprawę dekoracyj-
ną. Projektowali ją wybitni architekci warszawscy:
Jakub Kubicki i Fryderyk Lessel. Kubicki projek-
tował bramę triumfalną na placu Trzech Krzyży.
Lessel ozdobił według własnych pomysłów kościół
Bernardynów, kolumnę Zygmunta, dom Wasilewskiego
oraz fragment ulicy Miodowej. Dekoracje te musiały
przypaść do gustu skoro opisowi ich „Gazeta War-
szawska” poświęciła wyjątkowo dużo miejsca 72 *. Z wy-
żej wymienionych trzy dekoracje, a mianowicie: fasady
Bernardynów, kolumny Zygmunta oraz tzw. „Świątynia
Wdzięczności” na tle domu Wasilewskiego, wykonane
były na zamówienie rządowe. Wśród akt dotyczących
„Obchodów Uroczystości publicznych i na nie wy-
datków 1815/17” znajduje się „Wykaz kosztu Ilumi-
nowania lampami i kagańcami Facjaty Kościoła
X. X. Bernardynów i Statuy Króla Zygmunta III
70 KUROWSKI, jw., S. 70—71.
71 W r. 1863 pożar niszczy doszczętnie wnętrza. W nie-
złym sltanie zachowały się irnury i dekoracja zewnętrzna.
Odbudowa ipod kierunkiem ląpepjalnego komiteitu według pla-
nów Józefa ORŁOWSKIEGO trwała ido .r. 1870. I ta prze-
budowa nie zmieniła zasadniczo bryły pałacu. Jedynie wy-
soki dach oraz wieża w duchu neorenesansu francuskiego,
wraz z kosztem lamp do Oświecenia wystawionej na
Krakowskim Przedmieściu pod Domem Wasilewskiego
Iluminacyi ...”. Wykaz podpisany przez Lessla dać
może wyobrażenie o rozmachu z jakim projektowano
dekorację, gdzie „Po 8000 lamp potrzeba do Iluminacji
przed domem Wasilewskiego na Krakowskim czyli
przez dni dwa lamp 16000” n.
Z innych prac przeprowadzonych na zlecenie Urzę-
du Municypalnego Miasta, wymienić należy przepro-
wadzenie ekspertyz trzech kościołów warszawskich,
których stan wzbudzał zastrzeżenia. W r. 1815 prze-
prowadza ekspertyzę Kaplicy Loretańskiej na Pradze,
w r. 1816 kościoła Karmelitów przy Krakowskim
Przedmieściu, a w 1. 1818—19 wspólnie z architektem
H. Szpilowskim i J. Kubickim — katedry św. Jana74.
Wykonuje również ekspertyzę zabudowań Marywilu.
Raport jego z 22.VI.1821 r., wskazuje na tragiczny
stan zabudowań. W celu uniknięcia niebezpieczeństwa
— pisze architekt — należy rozebrać stare mury między
arkadami i postawić nowe, korytarze na nowo prze-
sklepić, zmienić drewniane schody, powymieniać fu-
tryny okienne oraz całość zabudowań pokryć nowym
dachem. Prac reperacyjnych jednak nie podjęto.
Jeszcze w r. 1823 architekt A. Schuch wykonał kon-
frontację stanu opisanego przez Lessla, że stanem
bieżącym, a już od czerwca 1825 r. mieszkańcy opusz-
czają przeznaczony do rozbiórki Marywil75.
wprowadził pewną dysharmonię do spokojnej bryły ra-
tusza.
72 „Gaizeta Warszawska” 1815, nr 91.
73 AGAiD, KRSW nr 7127, k. 1—2.
74 Tamże nr 5367; — OBARSKI, jw., s. 333.
75 Tamże, nr 5963, k. 59—64.
231
II. 16. Rzut poziomy przyziemia pałacu w Pęcicach, wg K. Dobrzyńskiego. (Fot. J. Chrościcki)
portowe” 70. Projekty Lessla objęły także zabudowania
znajdujące się w podwórzu, przeznaczone na magazyn
karowy oraz mieszkania i pomieszczenia dla straży
konnej i pieszej. Zakończenie prac przy adaptacji
bundynku na Ratusz Miejski nastąpiło w r. 1819 71.
Jednym z licznych obowiązków budowniczego mia-
sta było dekorowanie ulic i domów z okazji świąt
i uroczystości państwowych. Okazja taka nadarzyła
się 12 i 15 listopada 1815 r. w dniach uroczystej
koronacji cara Aleksandra I. Trasa, którą miał prze-
jechać car, otrzymała wspaniałą oprawę dekoracyj-
ną. Projektowali ją wybitni architekci warszawscy:
Jakub Kubicki i Fryderyk Lessel. Kubicki projek-
tował bramę triumfalną na placu Trzech Krzyży.
Lessel ozdobił według własnych pomysłów kościół
Bernardynów, kolumnę Zygmunta, dom Wasilewskiego
oraz fragment ulicy Miodowej. Dekoracje te musiały
przypaść do gustu skoro opisowi ich „Gazeta War-
szawska” poświęciła wyjątkowo dużo miejsca 72 *. Z wy-
żej wymienionych trzy dekoracje, a mianowicie: fasady
Bernardynów, kolumny Zygmunta oraz tzw. „Świątynia
Wdzięczności” na tle domu Wasilewskiego, wykonane
były na zamówienie rządowe. Wśród akt dotyczących
„Obchodów Uroczystości publicznych i na nie wy-
datków 1815/17” znajduje się „Wykaz kosztu Ilumi-
nowania lampami i kagańcami Facjaty Kościoła
X. X. Bernardynów i Statuy Króla Zygmunta III
70 KUROWSKI, jw., S. 70—71.
71 W r. 1863 pożar niszczy doszczętnie wnętrza. W nie-
złym sltanie zachowały się irnury i dekoracja zewnętrzna.
Odbudowa ipod kierunkiem ląpepjalnego komiteitu według pla-
nów Józefa ORŁOWSKIEGO trwała ido .r. 1870. I ta prze-
budowa nie zmieniła zasadniczo bryły pałacu. Jedynie wy-
soki dach oraz wieża w duchu neorenesansu francuskiego,
wraz z kosztem lamp do Oświecenia wystawionej na
Krakowskim Przedmieściu pod Domem Wasilewskiego
Iluminacyi ...”. Wykaz podpisany przez Lessla dać
może wyobrażenie o rozmachu z jakim projektowano
dekorację, gdzie „Po 8000 lamp potrzeba do Iluminacji
przed domem Wasilewskiego na Krakowskim czyli
przez dni dwa lamp 16000” n.
Z innych prac przeprowadzonych na zlecenie Urzę-
du Municypalnego Miasta, wymienić należy przepro-
wadzenie ekspertyz trzech kościołów warszawskich,
których stan wzbudzał zastrzeżenia. W r. 1815 prze-
prowadza ekspertyzę Kaplicy Loretańskiej na Pradze,
w r. 1816 kościoła Karmelitów przy Krakowskim
Przedmieściu, a w 1. 1818—19 wspólnie z architektem
H. Szpilowskim i J. Kubickim — katedry św. Jana74.
Wykonuje również ekspertyzę zabudowań Marywilu.
Raport jego z 22.VI.1821 r., wskazuje na tragiczny
stan zabudowań. W celu uniknięcia niebezpieczeństwa
— pisze architekt — należy rozebrać stare mury między
arkadami i postawić nowe, korytarze na nowo prze-
sklepić, zmienić drewniane schody, powymieniać fu-
tryny okienne oraz całość zabudowań pokryć nowym
dachem. Prac reperacyjnych jednak nie podjęto.
Jeszcze w r. 1823 architekt A. Schuch wykonał kon-
frontację stanu opisanego przez Lessla, że stanem
bieżącym, a już od czerwca 1825 r. mieszkańcy opusz-
czają przeznaczony do rozbiórki Marywil75.
wprowadził pewną dysharmonię do spokojnej bryły ra-
tusza.
72 „Gaizeta Warszawska” 1815, nr 91.
73 AGAiD, KRSW nr 7127, k. 1—2.
74 Tamże nr 5367; — OBARSKI, jw., s. 333.
75 Tamże, nr 5963, k. 59—64.
231