Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (28.1966)

ROMAŃSKIE MALOWIDŁA ŚCIENNE W POLSCE


—t zachowane
O /•AALOiyiDtAre-iAKE PŁAW)

Rz-urcoz.(OMw
kościoła

CA A LA 1:500-

II. 38. Tum, d. kolegiata, Rysunek malowidła z próbą odtwo-
rzenia pierwotnego podziału ściany XII w., rys. J. E. Dutkie-
wicz.

w Żembocinie (białe na czerwonym)130, Koprzyw-
nicy, na ścianie północnej kościoła w Prandocinie131,
na filarze międzynawowym w Mogile132 i Tumie133.
Charakterystyczne dla całej Europy134 rozprzestrzenia
się ono w późnym średniowieczu na terenie central-
nej Polski i Śląska 135.
Przykładem ostatniego tu scharakteryzowanego ro-
dzaju dekoracji późnoromańskiej częściowo przechodzą-

cej już we wczesnogotycką, jest ornament o motywach
geometrycznych i abstrakcyjnych, określonych nie-
kiedy jako roślinne136. Motywy te podobne do siebie
w rysunku i wyrazie plastycznym znajdują się w koś-
ciołach we Włostowie, Sandomierzu i Mogile, a także
w klasztorze podominikańskim w Sandomierzu. Ich
żywe działanie plastyczne wskazuje już na tendencje
zbliżającego się XIV w., chociaż spotyka się je znacz-

no Fragmenty dekoracji w formie malowanego biało
spoinowania na czerwonym tle stwierdził autor w czasie
poszukiwań w r. 1953 na ścianie północnej prezbiterium.
131 w górnych partiach ściany półn. znaleziono ślady
spoinowania malowanego biało na szarym tle zgodnie
z <układem ciosów, patrz przyp. 128.
132 MALANEK, jw., s. 55, fig. 14—15.

133 SWIECHOWSKI, Budownictwo romańskie, jw., s. 303.
134 MALANEK, jw., S. 51; — CLEMEN, jw., S. 643—650.
135 E. MAŁACHOWICZ, Problemy konserwacji średnio-
wiecznej faktury i polichromii architektonicznej we Wrocła-
wiu, OZ XVIII, 1965, nr 4, S. 17—34.
138 SWIECHOWSKI, Budownictwo romańskie, jw., s. 330.

301