DOI Artikel:
Artykuły i komunikaty
DOI Artikel:Targosz-Kretowa, Karolina: Ogród w teatrze i teatr w ogrodzie: krąg dworu polskiego XVII wieku i źródła jego inspiracji
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.49351#0112
106
Karolina Targosz
3. Scena ogrodu z fontannami z II porno d’oro, Wiedeń 1668,
projekt Ludovico Ottavio Burnacini, rycina Matthdus Kiisel
Repr. wg egzemplarza Biblioteki Jagiellońskiej
3. Scene from a garden with fountains from II porno d’oro, Vienna 1668,
design by Ludovico Ottavio Burnacini, print by Matthdus Kiisel
Repr. from a copy in the Jagiellonian Library, Cracow
nowy teatr cesarski, inaugurowany wystawieniem opery II porno d’oro3ę>. Dekoracje do
późniejszej o trzy lata Komedy] i o Morilindzie mogły być wykonane w Wiedniu i przywie-
zione do Warszawy lub tylko wypożyczone dla warszawskiej sceny, mieszczącej się nadal
w dawnej sali teatru władysławowskiego. Dzięki Wiśniowieckim scenografia w bujnym
stylu pełnego baroku zaprezentowana została widzom na dworze polskim.
Wśród scen z II porno d’oro, utrwalonych rylcem Matthausa Ktisela, odnajdujemy
wspaniałą kreację ogrodu z fontannami (są też m.in. sceny leśne i obozowe, jak w spekta-
klu warszawskim). W scenografiach ogrodowych Bumacinich, podobnie zresztą jak i u
rywala Giovanniego - Torellego, nad żywiołem roślinnym przewagę zyskuje architektura
i figuralna rzeźba z nią związana, o rozmiarach gigantycznych, często naznaczona grote-
ską i horrorem. W ogrodzie z fontannami z IIporno d’oro perspektywę formują po bokach
po trzy smukłe msze i grupy posągów oraz po jednym pawilonie z konnym pomnikiem
(il. 3). Pomiędzy mmi widnieją wysokie fontanny o wielkich konchach zwieńczonych
rzeźbami. Centralna fontanna to spiętrzona skała, z surowej materii, z której wyłaniają się
skłębione części ludzkich ciał. Na balustradach i konsolach stoją wazony z krzewami.
Więcej zieleni majaczy w sferze prospektu, a całość spajają po bokach wysokie tylne
ściany strzyżonych drzew. Wszystkich fontann jest siedem. Nie wiemy, czy w podziwia-
nej przed laty scenie projektu Locciego było ich więcej (zwykle realizowano jedną, dwie
lub trzy). W każdym razie widzowie teatru Wiśmowieckich mogli ich chyba oglądać rów-
nie dużo, w podobny zapewne sposób rozmieszczonych w bogatym kompleksie form
architektomczno-rzeźbiarskich.
30 POVOLEDO, Burnacini Giovanni..., ibid., t. II, Roma 1954, szp. 1373-1374; GREGOR, Burnacini Ludovico Otta-
vio..., ibid., szp. 1364-1377.
Karolina Targosz
3. Scena ogrodu z fontannami z II porno d’oro, Wiedeń 1668,
projekt Ludovico Ottavio Burnacini, rycina Matthdus Kiisel
Repr. wg egzemplarza Biblioteki Jagiellońskiej
3. Scene from a garden with fountains from II porno d’oro, Vienna 1668,
design by Ludovico Ottavio Burnacini, print by Matthdus Kiisel
Repr. from a copy in the Jagiellonian Library, Cracow
nowy teatr cesarski, inaugurowany wystawieniem opery II porno d’oro3ę>. Dekoracje do
późniejszej o trzy lata Komedy] i o Morilindzie mogły być wykonane w Wiedniu i przywie-
zione do Warszawy lub tylko wypożyczone dla warszawskiej sceny, mieszczącej się nadal
w dawnej sali teatru władysławowskiego. Dzięki Wiśniowieckim scenografia w bujnym
stylu pełnego baroku zaprezentowana została widzom na dworze polskim.
Wśród scen z II porno d’oro, utrwalonych rylcem Matthausa Ktisela, odnajdujemy
wspaniałą kreację ogrodu z fontannami (są też m.in. sceny leśne i obozowe, jak w spekta-
klu warszawskim). W scenografiach ogrodowych Bumacinich, podobnie zresztą jak i u
rywala Giovanniego - Torellego, nad żywiołem roślinnym przewagę zyskuje architektura
i figuralna rzeźba z nią związana, o rozmiarach gigantycznych, często naznaczona grote-
ską i horrorem. W ogrodzie z fontannami z IIporno d’oro perspektywę formują po bokach
po trzy smukłe msze i grupy posągów oraz po jednym pawilonie z konnym pomnikiem
(il. 3). Pomiędzy mmi widnieją wysokie fontanny o wielkich konchach zwieńczonych
rzeźbami. Centralna fontanna to spiętrzona skała, z surowej materii, z której wyłaniają się
skłębione części ludzkich ciał. Na balustradach i konsolach stoją wazony z krzewami.
Więcej zieleni majaczy w sferze prospektu, a całość spajają po bokach wysokie tylne
ściany strzyżonych drzew. Wszystkich fontann jest siedem. Nie wiemy, czy w podziwia-
nej przed laty scenie projektu Locciego było ich więcej (zwykle realizowano jedną, dwie
lub trzy). W każdym razie widzowie teatru Wiśmowieckich mogli ich chyba oglądać rów-
nie dużo, w podobny zapewne sposób rozmieszczonych w bogatym kompleksie form
architektomczno-rzeźbiarskich.
30 POVOLEDO, Burnacini Giovanni..., ibid., t. II, Roma 1954, szp. 1373-1374; GREGOR, Burnacini Ludovico Otta-
vio..., ibid., szp. 1364-1377.