Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (63.2001)

435

Tadeusz Stefan Jaroszewski
(1931-2000)

Tadeusz Stefan Jaroszewski, jeden z najwybit-
niejszych polskich historyków sztuki, zmarł
28 lipca 2000 roku. Odszedł nagle, jeszcze
w pełni sił twórczych, pozostawiając na biurku roz-
poczęte książki i artykuły, zarysowane w kons-
pektach nowe prace, nie dokończone recenzje,
nie doprowadzone do obrony prace magisterskie
i doktoraty swoich podopiecznych. Był profesorem
zwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego, kierow-
nikiem katedry historii sztuki nowoczesnej i w la-
tach 1981-1984 dyrektorem Instytutu Historii Sztuki
tej uczelni. Od 1965 roku był członkiem Stowarzy-
szenia Historyków Sztuki, a od 1979 roku jego
wieloletnim prezesem. Należał do rad naukowych
Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Zam-
ku w Łańcucie oraz Muzeum Uniwersytetu War-
szawskiego.
Tadeusz S. Jaroszewski urodził się 17 paździer-
nika 1931 roku w Warszawie i miastu temu pozostał
wierny do końca życia. Był absolwentem jednego
z najlepszych warszawskich liceów, słynnego Rey-
tana, w którym zdał maturę w 1950 roku. Studia
z zakresu historii sztuki podjął w tym samym roku
na Uniwersytecie Warszawskim, a ukończył je 5 lat
później broniąc pracę magisterską napisaną pod
kierunkiem Stanisława Lorentza poświęconą życiu
i twórczości architekta Jakuba Hempla. Po studiach
pozostał na uczelni jako asystent swojego promoto-
ra. Następnym krokiem w karierze naukowej było
uzyskanie przez Niego w 1963 roku tytułu doktora
na podstawie pracy poświęconej życiu i twórczości
architekta klasycyzmu Chrystiana Piotra Aignera.
Habilitację uzyskał w 1970 roku, a w 1979 roku zo-
stał profesorem.
Bodajże najważniejszą sferą aktywności zawodo-
wej była dla Tadeusza Jaroszewskiego działalność
dydaktyczna. Nauczał kolejne pokolenia studentów
historii sztuki nowoczesnej polskiej, zwłaszcza histo-
rii architektury. Dopóki pozwalało Mu na to zdrowie
chętnie brał udział w objazdach studenckich opowia-
dając z zapałem zasłuchanym uczniom dzieje swoich
ulubionych pałaców w Wielkopolsce, na Dolnym Ślą-
sku i we wschodniej Małopolsce. Znał na pamięć ge-
nealogie większości polskich rodów szlacheckich,


opowiadał kwieciście i drobiazgowo o związkach
i powinowactwach żyjących w XVIII wieku arysto-
kratów i nie omijał pikantnych ploteczek, dzięki cze-
mu zwiedzanie każdego pałacu czy dworu w Jego
towarzystwie było nie tylko przygodą naukową, ale
i prawdziwą wyprawą w przeszłość.
Prowadził cykle wykładów monograficznych -
m.in. Architektura klasycyzmu w Polsce, Palladio
i palladianizm w Europie nowożytnej, Architektura
Warszawy wXIX wieku, Neorenesans w Polsce, Neo-
gotyk w Polsce, Architektura rezydencjonalna w Pol-
sce w XIX-XX wieku. Pod Jego kierunkiem powstało
157 prac magisterskich i 5 rozpraw doktorskich.
Jego działalność naukowa obejmowała różno-
rodne zagadnienia przede wszystkim z zakresu hi-
storii architektury nowoczesnej. Zaczynał od prac
poświęconych architekturze klasycyzmu. Już Jego
praca magisterska poświęcona Jakubowi Hemplowi,
i opublikowana w „Biuletynie Historii Sztuki”
w 1955 roku zawierała spektakularne odkrycie,
w toku badań okazało się bowiem, że oprócz Jakuba