DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Kopania, Kamil: Duchowa wędrówka po Jerozolimie: obraz pasyjny z koscioła św. Jakuba w Toruniu =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35032#0102
96
KAMIL KOPANIA
4?. Pasja Chrystusa z L//7JerKe/e/7-APcr/c/7S'MMS'eMw wLcMre/7, 7470-74dd/:
Co/. Z <3/W?/WM7?? C//7/07Y7
Podsumowując, dzieło Memiinga nie jest jedynym odniesieniem dla Posy/ CuiohsP/o/.
Zbieżny w formie, kompozycji i tematyce jest obraz z Lizbony. Możemy go dołączyć do
dwóch wyżej wymienionych jako kolejny przykład dzieła łączącego manierę symultanicz-
no-kontynuacyjną z ikonografią pasyjną oraz rozbudowanym widokiem Jerozolimy. Wraz
z trzema kolejnymi wspomnianymi obrazami tablicowymi stanowić może dowód na ist-
nienie w okresie późnego średniowiecza odrębnego typu ikonograficznego.
Kwestia stosunku toruńskiego obrazu do inscenizacji średniowiecznych misteriów pa-
syjnych poruszona została przede wszystkim przez Kruszelnickiego'^. Wychodząc od
krótkiego streszczenia literatury przedmiotu - obejmującej kwestie wpływu misteriów na
sztuki plastyczne w późnym średniowieczu oraz wspomnienia, iż w pracach poświęco-
nych Memlingowi często pisze się o związkach jego dzieł, szczególnie zaś P<zsy/, z te-
atrem - badacz ten stara się odpowiedzieć na pytanie, na ile hipoteza mówiąca o tego typu
związkach jest zasadna, szczególnie w kontekście P<zsy/ Odrzuca twierdzenia,
iż idea symultaniczności wyrażona w obrazach wywodzi się z misteriów, wskazując, iż
symultaniczność cechuje dzieła dalece starsze od najstarszych przedstawień misteryjnych.
Przychyla się jednakże do opinii, iż „teatralność" danego dzieła można udowodnić na
podstawie szczegółów ikonograficznych. Spośród motywów obecnych na toruńskim ob-
razie Kruszelnicki wymienia św. Weronikę trzymającą chustę oraz motyw przewróconej
Onderstand, Museum Maagdenhuis), w zasadzie nie wzmiankowany ani też nie reprodukowany w literaturze fachowej.
Wedie wspominającej go Marie-Léopoidine Lievens-de Waegh autorem nie datowanego, mierzącego i U x !73 cm
obrazu miałby być Hieronymus Cock. Patrz: LIEVENS-DE WAEGH, op. cit., s. 85.
'7 KRUSZELNICKI, Pz-oó/cz?? gez^a/ogzz...., s. 44-49.
KAMIL KOPANIA
4?. Pasja Chrystusa z L//7JerKe/e/7-APcr/c/7S'MMS'eMw wLcMre/7, 7470-74dd/:
Co/. Z <3/W?/WM7?? C//7/07Y7
Podsumowując, dzieło Memiinga nie jest jedynym odniesieniem dla Posy/ CuiohsP/o/.
Zbieżny w formie, kompozycji i tematyce jest obraz z Lizbony. Możemy go dołączyć do
dwóch wyżej wymienionych jako kolejny przykład dzieła łączącego manierę symultanicz-
no-kontynuacyjną z ikonografią pasyjną oraz rozbudowanym widokiem Jerozolimy. Wraz
z trzema kolejnymi wspomnianymi obrazami tablicowymi stanowić może dowód na ist-
nienie w okresie późnego średniowiecza odrębnego typu ikonograficznego.
Kwestia stosunku toruńskiego obrazu do inscenizacji średniowiecznych misteriów pa-
syjnych poruszona została przede wszystkim przez Kruszelnickiego'^. Wychodząc od
krótkiego streszczenia literatury przedmiotu - obejmującej kwestie wpływu misteriów na
sztuki plastyczne w późnym średniowieczu oraz wspomnienia, iż w pracach poświęco-
nych Memlingowi często pisze się o związkach jego dzieł, szczególnie zaś P<zsy/, z te-
atrem - badacz ten stara się odpowiedzieć na pytanie, na ile hipoteza mówiąca o tego typu
związkach jest zasadna, szczególnie w kontekście P<zsy/ Odrzuca twierdzenia,
iż idea symultaniczności wyrażona w obrazach wywodzi się z misteriów, wskazując, iż
symultaniczność cechuje dzieła dalece starsze od najstarszych przedstawień misteryjnych.
Przychyla się jednakże do opinii, iż „teatralność" danego dzieła można udowodnić na
podstawie szczegółów ikonograficznych. Spośród motywów obecnych na toruńskim ob-
razie Kruszelnicki wymienia św. Weronikę trzymającą chustę oraz motyw przewróconej
Onderstand, Museum Maagdenhuis), w zasadzie nie wzmiankowany ani też nie reprodukowany w literaturze fachowej.
Wedie wspominającej go Marie-Léopoidine Lievens-de Waegh autorem nie datowanego, mierzącego i U x !73 cm
obrazu miałby być Hieronymus Cock. Patrz: LIEVENS-DE WAEGH, op. cit., s. 85.
'7 KRUSZELNICKI, Pz-oó/cz?? gez^a/ogzz...., s. 44-49.