DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Polemiki i recenzje
DOI Artikel:Jurkowlaniec, Grażyna: [Rezension von: Maria Teresa Lezzi, L'albero della vita]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.35032#0203
197
GRAŻYNA JURNOWLANIEC
faseta? 77Ntorń' óżtaA;', Ua werset Uhr^zan^A/
Maria Teresa Lezzi, L'a/Aero JeAa rńa,
premessa Julien Ries, prefazione Piotr Skubiszewski,
Caste! Bolognese: ïtaca 2007, ss. 248
Dzięki team, że AażJa rzecz a?a aazwę.yeJaą z aa/więkyzycA ^reroga(yw iaJzkiego ^yałAo/i-
znrnyeyt ovożaość s'to^owaaia go ^ow^zecAaie. Meyesż toyeJaakye^yna prerogatywa. ójaaAoie
/Ha/'q/e.s'zcze /e<r/aq cecAę cAa/*aA'te/y.styczny. łtóra towarzyszy t aza^eiaiapzezwszq wta.s'czwo.s'c,
stanowz'qcye/ koaieczay oc^zowzeJzzzł. YyavAo/y'est aie tyiko Mzzz'wez*sa/zzp, yest aieAywaie zzzzzezz-
ay. 7ę sazzzq treść potz^a/zę wyrazić w aóżaycA yęzykacA, a zzawet w gaaaicacAy'e<7zzegoyęzyka ta
sazzza zwyśi czy iJea znoże zostać wyrażona za po/noc^ zzzpeinze różnycA ołreśiezź. Znał czy
sygnai zwz'qzazzyyest z rzeczy, Jo które/ szę oJnosz, w sposóA as'taioay zyezAyny. /...) Zzzzzezzność,
wszecAstronność, aie zaś yeJno/ztość cAarałtezyzzz/y prawJzzwy iaJzki synzAoA Me yest on nie-
elastyczny, ieczz*acAozny'.
r Æ acytowany fragment Ese/zz o cz/owiełtz Em-
sta Cassirera mógłby służyć jako motto re-
Æ Jcenzowanej książki, której tematem jest
drzewo życia, symbol obecny w różnych epokach
i kulturach, niewątpliwie odznaczający się zarówno
uniwersalnością, jak i zmiennością. Budził on zain-
teresowanie uczonych reprezentujących rozmaite
dziedziny, przyjmujących różne stanowiska metodo-
logiczne, a tym samym niejednakowo definiujących,
a właściwie konstruujących swój przedmiot badań,
niezmiennie nazywany drzewem życia. Zadanie,
które postawiła sobie Maria Teresa Lezzi, nie zosta-
ło wyrażone wprost: tytuł nie jest opatrzony podty-
tułem, żadne deklaracje nie pojawiają się we
wstępie, który został jednak poprzedzony dwoma
wprowadzeniami - historyka religii Juliena Riesa
i historyka sztuki Piotra Skubiszewskiego - sugeru-
jącymi, że dociekania Autorki będą rozpięte między
tymi dwoma dyscyplinami i metodami. Do takiego
też wniosku prowadzi wnikliwa lektura wstępu.
Maria Teresa Lezzi nie odwołuje się do myśli Ern-
sta Cassirera, obszernie natomiast czerpie z dorobku
' Ernst CASSIRER, Eśe/ o cziowieka. ILstęp Jo /i/ozo/A
ktAtary, przeł. Anna STANIEWSRA, przedmowa Bogdan
SUCHODOLSKI, Warszawa 1971, s. 84-85 (da Eway oa
ALaa. da /atroJachoa to a PAAo^opAy o/T/aama Ca/tare,
Mircei Eliadego, od którego przyjmuje rozumienie
symbolu jako jednego z trzech (oprócz mitu i rytu-
ału) sposobów, umożliwiających dotarcie do sacrum
i pozwalających człowiekowi rozpoznać jego miej-
sce we wszechświecie. Zestawia sztukę i religię jako
dwie dziedziny poszukujące tego samego sensu, któ-
ry właśnie w symbolach się ukrywa, pragnąc zara-
zem dzięki nim być odkrytym. Zwraca uwagę na
relacje między ujęciem symbolu Eliadego a psycho-
logią głębi i koncepcją archetypów Junga. Zarazem
jednak przywołuje inne, węższe rozumienie symbo-
lu, wykształcone w tradycji chrześcijańskiej, odwo-
łując się głównie do poglądów Ojców Kościoła,
zarówno wschodniego, jak i zachodniego", oraz
wspierając pracami André Grabara. Wreszcie szuka
pokrewieństw między pewnymi intuicjami Mircei
Eliadego, dotyczącymi ikonografii, a metodą ikono-
logiczną Erwina Panofsky'ego. Wydaje się zatem
w pełni świadoma trudności metodologicznych zwią-
zanych z podjętym tematem i konieczności odwoły-
wania się do dorobku różnych nauk. O ile jest
zrozumiałe, że próbując budować między nimi mosty
Nev Haven, Yale University Press 1944).
- Wśród nich wymieniany jest m.in. Grzegorz Wielki,
w którego dacie śmierci pojawia się błąd literowy - „640"
zamiast 604 (s. 15).
GRAŻYNA JURNOWLANIEC
faseta? 77Ntorń' óżtaA;', Ua werset Uhr^zan^A/
Maria Teresa Lezzi, L'a/Aero JeAa rńa,
premessa Julien Ries, prefazione Piotr Skubiszewski,
Caste! Bolognese: ïtaca 2007, ss. 248
Dzięki team, że AażJa rzecz a?a aazwę.yeJaą z aa/więkyzycA ^reroga(yw iaJzkiego ^yałAo/i-
znrnyeyt ovożaość s'to^owaaia go ^ow^zecAaie. Meyesż toyeJaakye^yna prerogatywa. ójaaAoie
/Ha/'q/e.s'zcze /e<r/aq cecAę cAa/*aA'te/y.styczny. łtóra towarzyszy t aza^eiaiapzezwszq wta.s'czwo.s'c,
stanowz'qcye/ koaieczay oc^zowzeJzzzł. YyavAo/y'est aie tyiko Mzzz'wez*sa/zzp, yest aieAywaie zzzzzezz-
ay. 7ę sazzzq treść potz^a/zę wyrazić w aóżaycA yęzykacA, a zzawet w gaaaicacAy'e<7zzegoyęzyka ta
sazzza zwyśi czy iJea znoże zostać wyrażona za po/noc^ zzzpeinze różnycA ołreśiezź. Znał czy
sygnai zwz'qzazzyyest z rzeczy, Jo które/ szę oJnosz, w sposóA as'taioay zyezAyny. /...) Zzzzzezzność,
wszecAstronność, aie zaś yeJno/ztość cAarałtezyzzz/y prawJzzwy iaJzki synzAoA Me yest on nie-
elastyczny, ieczz*acAozny'.
r Æ acytowany fragment Ese/zz o cz/owiełtz Em-
sta Cassirera mógłby służyć jako motto re-
Æ Jcenzowanej książki, której tematem jest
drzewo życia, symbol obecny w różnych epokach
i kulturach, niewątpliwie odznaczający się zarówno
uniwersalnością, jak i zmiennością. Budził on zain-
teresowanie uczonych reprezentujących rozmaite
dziedziny, przyjmujących różne stanowiska metodo-
logiczne, a tym samym niejednakowo definiujących,
a właściwie konstruujących swój przedmiot badań,
niezmiennie nazywany drzewem życia. Zadanie,
które postawiła sobie Maria Teresa Lezzi, nie zosta-
ło wyrażone wprost: tytuł nie jest opatrzony podty-
tułem, żadne deklaracje nie pojawiają się we
wstępie, który został jednak poprzedzony dwoma
wprowadzeniami - historyka religii Juliena Riesa
i historyka sztuki Piotra Skubiszewskiego - sugeru-
jącymi, że dociekania Autorki będą rozpięte między
tymi dwoma dyscyplinami i metodami. Do takiego
też wniosku prowadzi wnikliwa lektura wstępu.
Maria Teresa Lezzi nie odwołuje się do myśli Ern-
sta Cassirera, obszernie natomiast czerpie z dorobku
' Ernst CASSIRER, Eśe/ o cziowieka. ILstęp Jo /i/ozo/A
ktAtary, przeł. Anna STANIEWSRA, przedmowa Bogdan
SUCHODOLSKI, Warszawa 1971, s. 84-85 (da Eway oa
ALaa. da /atroJachoa to a PAAo^opAy o/T/aama Ca/tare,
Mircei Eliadego, od którego przyjmuje rozumienie
symbolu jako jednego z trzech (oprócz mitu i rytu-
ału) sposobów, umożliwiających dotarcie do sacrum
i pozwalających człowiekowi rozpoznać jego miej-
sce we wszechświecie. Zestawia sztukę i religię jako
dwie dziedziny poszukujące tego samego sensu, któ-
ry właśnie w symbolach się ukrywa, pragnąc zara-
zem dzięki nim być odkrytym. Zwraca uwagę na
relacje między ujęciem symbolu Eliadego a psycho-
logią głębi i koncepcją archetypów Junga. Zarazem
jednak przywołuje inne, węższe rozumienie symbo-
lu, wykształcone w tradycji chrześcijańskiej, odwo-
łując się głównie do poglądów Ojców Kościoła,
zarówno wschodniego, jak i zachodniego", oraz
wspierając pracami André Grabara. Wreszcie szuka
pokrewieństw między pewnymi intuicjami Mircei
Eliadego, dotyczącymi ikonografii, a metodą ikono-
logiczną Erwina Panofsky'ego. Wydaje się zatem
w pełni świadoma trudności metodologicznych zwią-
zanych z podjętym tematem i konieczności odwoły-
wania się do dorobku różnych nauk. O ile jest
zrozumiałe, że próbując budować między nimi mosty
Nev Haven, Yale University Press 1944).
- Wśród nich wymieniany jest m.in. Grzegorz Wielki,
w którego dacie śmierci pojawia się błąd literowy - „640"
zamiast 604 (s. 15).