DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Janowski, Andrzej; Słowiński, Sławomir: Sceny mitologiczne na misie brązowej z Nowego Objezierza i źródła ich inspiracji: =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35032#0153
SCENY MITOLOGICZNE NA MISIE BRĄZOWEJ Z NOWEGO OBJEZIERZA I ŹRÓDŁA ICH INSPIRACJI
147
72. 7Vc/Y/7r/e.s' <Wo7 węże, /w'.SY/
z rzeA/ Severn, Ar/Es/? MMYen/Ji,
Londyn. Aep/: wg ILL/Tzwrv/Nj-
F/eć7/^ Romanische gravierte...,
7q/ć/ 4, Nńń. 2r/
ustaleniom J. Weitzmann-FiedlerU Scena ilustruje wydarzenie, które miało miejsce, gdy
Herakles niemal ukończył pierwszy rok życia. Wówczas to Hera wysłała nocą dwa węże,
aby go zgładziły, ten jednak zdusił je w dłoniach, co według przepowiedni Tejrezjasza
miało stanowić zapowiedź jego wielkich czynów*^.
W scenie 3 (il. 6, 7) brak znacznej partii inskrypcji spowodował, że E. Wilgocki oparł
jej interpretację na widocznym z prawej strony stworzeniu kryjącym się w konarach drze-
wa. Przypuszczał on, iż jest to ptak i zinterpretował tę scenę jako przepędzenie przez
Heraklesa ptaków stymfalijskich-^, co stanowiło szóstą z prac herosa. Biorąc pod uwagę
treść kompletnej inskrypcji umieszczonej na misie z rzeki Severn, powyższą interpretację
należy odrzucić, w stworzeniu widzieć należy bowiem „niezasypiającego" smoka. Jedyną
taką istotą, z jaką zmierzył się Herakles, był Ladon owinięty wokół pnia drzewa i strzegą-
cy jabłek w ogrodzie Hesperyd. Kradzież jabłek, poprzedzona zabiciem ich strażnika,
stanowiła jedenastą z jego prac*" i to ją bez wątpienia przedstawiono w omawianej scenie.
Pogląd ten zgadza się również z ustaleniami J. Weitzmann-Fiedler na temat misy z rzeki
Severn-' (il. 13).
Nie mniej problemów przysporzyła E. Wilgockiemu interpretacja ostatniej widocznej
na misie z Nowego Objezierza sceny (il. 8, 9). Sugerując się obecnością korony na głowie
postaci klęczącej przed Heraklesem i jej uległością wobec niego, uznał on, że jest nią
Eurysteus, król Tyru, na którego polecenie heros wykonał dwanaście prac. E. Wilgocki
zastrzegł jednak, że przy ostatecznym „zaszeregowaniu sceny pomocne będzie odczytanie
inskrypcji"^. Po jej uzupełnieniu o brakujące litery odczytać można w niej imię Geriona,
króla Tartessosu w Hiszpanii. Urodził się on z trzema głowami, sześcioma rękoma i trze-
ma ciałami połączonymi w pasie. Był podobno najsilniejszym człowiekiem na świecie,
'9 WEITZMANN-FIEDLER, "Romanische Bronzeschalen ..2, s. 118-119; ead., ..., s. 23.
2° GRAVES, op. cit., s. 413.
2' WILGOCKI, op. cit., s. 196-197.
^ GRAVES, op. cit., s. 460.
WEITZMANN-FIEDLER, "Romanische Bronzeschaten ...", s. 120-121; ead., T^owri/iAcAegrrm/WTe ..., s. 24.
24 WILGOCKI, op. cit., s. 198.
147
72. 7Vc/Y/7r/e.s' <Wo7 węże, /w'.SY/
z rzeA/ Severn, Ar/Es/? MMYen/Ji,
Londyn. Aep/: wg ILL/Tzwrv/Nj-
F/eć7/^ Romanische gravierte...,
7q/ć/ 4, Nńń. 2r/
ustaleniom J. Weitzmann-FiedlerU Scena ilustruje wydarzenie, które miało miejsce, gdy
Herakles niemal ukończył pierwszy rok życia. Wówczas to Hera wysłała nocą dwa węże,
aby go zgładziły, ten jednak zdusił je w dłoniach, co według przepowiedni Tejrezjasza
miało stanowić zapowiedź jego wielkich czynów*^.
W scenie 3 (il. 6, 7) brak znacznej partii inskrypcji spowodował, że E. Wilgocki oparł
jej interpretację na widocznym z prawej strony stworzeniu kryjącym się w konarach drze-
wa. Przypuszczał on, iż jest to ptak i zinterpretował tę scenę jako przepędzenie przez
Heraklesa ptaków stymfalijskich-^, co stanowiło szóstą z prac herosa. Biorąc pod uwagę
treść kompletnej inskrypcji umieszczonej na misie z rzeki Severn, powyższą interpretację
należy odrzucić, w stworzeniu widzieć należy bowiem „niezasypiającego" smoka. Jedyną
taką istotą, z jaką zmierzył się Herakles, był Ladon owinięty wokół pnia drzewa i strzegą-
cy jabłek w ogrodzie Hesperyd. Kradzież jabłek, poprzedzona zabiciem ich strażnika,
stanowiła jedenastą z jego prac*" i to ją bez wątpienia przedstawiono w omawianej scenie.
Pogląd ten zgadza się również z ustaleniami J. Weitzmann-Fiedler na temat misy z rzeki
Severn-' (il. 13).
Nie mniej problemów przysporzyła E. Wilgockiemu interpretacja ostatniej widocznej
na misie z Nowego Objezierza sceny (il. 8, 9). Sugerując się obecnością korony na głowie
postaci klęczącej przed Heraklesem i jej uległością wobec niego, uznał on, że jest nią
Eurysteus, król Tyru, na którego polecenie heros wykonał dwanaście prac. E. Wilgocki
zastrzegł jednak, że przy ostatecznym „zaszeregowaniu sceny pomocne będzie odczytanie
inskrypcji"^. Po jej uzupełnieniu o brakujące litery odczytać można w niej imię Geriona,
króla Tartessosu w Hiszpanii. Urodził się on z trzema głowami, sześcioma rękoma i trze-
ma ciałami połączonymi w pasie. Był podobno najsilniejszym człowiekiem na świecie,
'9 WEITZMANN-FIEDLER, "Romanische Bronzeschalen ..2, s. 118-119; ead., ..., s. 23.
2° GRAVES, op. cit., s. 413.
2' WILGOCKI, op. cit., s. 196-197.
^ GRAVES, op. cit., s. 460.
WEITZMANN-FIEDLER, "Romanische Bronzeschaten ...", s. 120-121; ead., T^owri/iAcAegrrm/WTe ..., s. 24.
24 WILGOCKI, op. cit., s. 198.