Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (70.2008)

SCENY MITOLOGICZNE NA MISIE BRĄZOWEJ Z NOWEGO OBJEZIERZA I ŹRÓDŁA ICH INSPIRACJI

153

75. N/A/z/rz, P/e/iMA i P/YU/CAŁS',
/ą-ci/zrz w A77/-wiccz 77^/77 koAck.sic ĘW.s'. Az 7. 75755,
/o/. 737 ze zkzo/YŹw Azk/zołekz ATzroAowe/ w PrzzyŻH.
Pe/j/: wg WePz777<2w?-p7'e<3/ef;
Romanische gravierte ..., Mók. 9


jednocześnie więcej niż jedną scenę z jego życia. Praktycznie jedynymi sątzw. Cathedra
Petri - tron z kości słoniowej przygotowany na koronację Karola Łysego w 875 r.^ (obec-
nie Watykan, San Pietro) oraz piony do gry w trik-traka (zakładając, że pierwotnie stano-
wiły one komplety)^. W starszej literaturze znaleźć można przypuszczenie, że prace
Herkulesa przedstawiono także na kilku chrzcielnicach z terenu Gotlandii datowanych na
XII-XIII wC Z interpretacją tą można jednak dyskutować.
Zachowane do dziś egzemplarze FA/og/ nie są ilustrowane^ i należy wątpić by tako-
we kiedykolwiek istniały. Rękopisy utworu Theodulusa nie mogły zatem służyć za wzór

op. cit., s. 277-284. Motywy heraklejskie przeżywały ponowny renesans dopiero w okresie odrodzenia i baroku - por.
Jerzy BANACH. AY/uu/es' /zo/o/iuv ÓAuhuuz z z'ko/zog/*zz/z/ .sztuki uowożytue/', Warszawa 1984; Jane Davidson REID,
77ze Gy/b/hguzJe to C/uAAz'czz/ Mytko/ogy i/7 t/zo A/ls* 7300-7990Â, t. 1, New York-Oxford 1993, s. 515-561.
49 Na ten temat wyczerpująco: Hurt WEITZMANN, "The Heracles Plaques of St. Peter's Cathedra", P/e /ht AuAe/uz,
t. 55, nr 1, 1973, s. 1-37; NEES, op. cit., s. 147-234.
^ Por. Vivian B. Mann, "Mythological Subjects on Northern French Tablemen", GeVa, t. 20, nr 1, 1981, s. 161-171;
ead., "Samson vs. Hercules ...."; ead., "The Samson and Hercules Tablemen: A Case for Jewish Patronage in twelfth
Century Cologne", [w:] ead., /ht zzu3 Cere/zzo/zy i/7 JewA/z Cj/e.' TAyay-T i/7 t/?e PAto/y o/VewA/z X/Y, London 2005,
s. 153-173; w tych pracach starsza literatura. Z ziem polskich znamy zaledwie kilka zabytków, na których badacze
widzą przedstawienie Heraklesa. Zdzisław Kępiński sądził, że herosa tego zobrazowano w dwóch scenach (walka
z Hydrą, walka z ptakami stymfalijskimi) na bordiurze Drzwi Gnieźnieńskich (por. Zdzisław KĘPIŃSKI, „Symbolika
Drzwi Gnieźnieńskich", [w:] ZYzwi G/zzeź/zze/ŹAkze, t. 2, red. Michał WALICKI, Wrocław 1959, s. 191-203, ryc. 59, 81),
oraz w inicjale „A" w Graduate z Lubiąża (KĘPIŃSKI, op. cit., s. 201, ryc. 83; kolorowa ilustracja por. w: Dariusz
TABOR, 7/uzzzz'zzag'g cyPe/iykzc/z ko&ksów Pqyk/c/z A7/7 wieku, Kraków 2004, lyc. 81). Pogląd ten jest jednak dyskuto-
wany i „brakuje jednomyślności co do wyników ikonograficznej analizy odnośnych motywów" (por. BANACH,
op. cit., s. 24). Niewykluczone, że postać Heraklesa widnieje także na niektórych denarach z 2. połowy XII w. (na ten
temat ostatnio Witold GARBACZEWSK1, 7kozzogz*q/zzz /zzo/zeigiujiowykiciz 7773 - ok. 7230, Warszawa-Lublin 2007,
s. 208-220, tam starsza literatura).
5' KĘPIŃSKI, op. cit., s. 198-199, lyc. 69, 75, 76.
Josepha Weitzmann-Fiedler wysunęła przypuszczenie, że istniał ilustrowany egzemplarz Eklogii - WEITZMANN-
FIEDLER, "Romanische Bronzeschalen ...", s. 115, 133-134; ead., Ao/zza/zAc/zegz^vzh/Ye..., s. 23, 29-30. Z poglądem
tym trudno się zgodzić, biorąc pod uwagę, że na ponad 200 zachowanych egzemplarzy Eklogii, żaden nie jest ilustrowany