204
GRAŻYNA JURKOWLANIEC
życia jest znakiem (signe) o względnie spójnej (choć
złożonej) warstwie znaczonego (signi/id), ale cechu-
je się rozmaitością i zmiennością eiementów znaczą-
cych (signi/tants). Albo też, używając pojęć Naoma
Chomsky'ego, że drzewo życia jest symbolem
o względnie spójnej (choć złożonej) strukturze głę-
bokiej, jednak cechuje się rozmaitością i zmienno-
ścią struktur powierzchniowych wyrażających ów
symbol. Podobny wniosek można sformułować jesz-
cze inaczej, nawiązując do rozważań Henri Focillo-
na, który zauważył, że badanie ikonograficzne może
polegać zarówno na śledzeniu rozmaitych form
związanych z tym samym znaczeniem, jak i na szu-
kaniu zróżnicowanych sensów tej samej formy-*.
Książka Marii Teresy Lezzi nie tylko skłania do
rozmaitych refleksji ogólniejszej natury. Jest też nie-
wątpliwie cennym zestawieniem obrazów i cytatów,
odnoszących się do szeroko rozumianego symbolu
drzewa. Dzięki obszerności, a także różnorodności
materiału ikonograficznego i literackiego dobrze
pokazuje wszechobecność tego motywu w różnych
kulturach i religiach. Trudno ją uznać za syntetyczne
opracowanie naukowe, ale na pewno może być uży-
tecznym narzędziem, głównie dła badacza sztuki
chrześcijańskiej, zainteresowanego zagadnieniami
skomplikowanej genezy wielkich formuł ikonogra-
ficznych, a także ich obecnością w innych religiach
i kulturach.
-- Henri FOCÏLLON, Fie desydrtnes [1934], snivi & É/o-
gc & /u ntain, Paris, Presses Universitaires de France,
1943, s. 1-100 (O/? pent concevoir /'iconographie de
p/nsienrs manières, sod connne /a variation des /ormes
.sur /e même sens, soit connne /a variation des sens snr /a
même /or/ne).
GRAŻYNA JURKOWLANIEC
życia jest znakiem (signe) o względnie spójnej (choć
złożonej) warstwie znaczonego (signi/id), ale cechu-
je się rozmaitością i zmiennością eiementów znaczą-
cych (signi/tants). Albo też, używając pojęć Naoma
Chomsky'ego, że drzewo życia jest symbolem
o względnie spójnej (choć złożonej) strukturze głę-
bokiej, jednak cechuje się rozmaitością i zmienno-
ścią struktur powierzchniowych wyrażających ów
symbol. Podobny wniosek można sformułować jesz-
cze inaczej, nawiązując do rozważań Henri Focillo-
na, który zauważył, że badanie ikonograficzne może
polegać zarówno na śledzeniu rozmaitych form
związanych z tym samym znaczeniem, jak i na szu-
kaniu zróżnicowanych sensów tej samej formy-*.
Książka Marii Teresy Lezzi nie tylko skłania do
rozmaitych refleksji ogólniejszej natury. Jest też nie-
wątpliwie cennym zestawieniem obrazów i cytatów,
odnoszących się do szeroko rozumianego symbolu
drzewa. Dzięki obszerności, a także różnorodności
materiału ikonograficznego i literackiego dobrze
pokazuje wszechobecność tego motywu w różnych
kulturach i religiach. Trudno ją uznać za syntetyczne
opracowanie naukowe, ale na pewno może być uży-
tecznym narzędziem, głównie dła badacza sztuki
chrześcijańskiej, zainteresowanego zagadnieniami
skomplikowanej genezy wielkich formuł ikonogra-
ficznych, a także ich obecnością w innych religiach
i kulturach.
-- Henri FOCÏLLON, Fie desydrtnes [1934], snivi & É/o-
gc & /u ntain, Paris, Presses Universitaires de France,
1943, s. 1-100 (O/? pent concevoir /'iconographie de
p/nsienrs manières, sod connne /a variation des /ormes
.sur /e même sens, soit connne /a variation des sens snr /a
même /or/ne).