DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Polemiki i recenzje
DOI article:Jurkowlaniec, Tadeusz: [Rezension von: Rafał Quirini-Popławski, Rzeźba przedromańska i romańska w Polsce wobec sztuki włoskiej]
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35032#0224
218
TADEUSZ JuRKOWLANlEC
2. Dzeźłu /wu w7ó/"/?/a w/??o/?/owu/?ć7 przy po/Wz/rz zazc/z. łaz/aaAy
wu JOzzc/azw/zz. Fo/. ./u/?zzzaz zWzuz^zucłaz, 7962 zz
tylko w kościołach romańskich F Pominięte zostały
nowsze propozycje datowania tych posągów, między
innymi: Wernera Güttela-po 1350'Ń Marii Pietru-
sińskiej - na okres późnego średniowieczna'^, Maria-
na Kutznera - około 1320'°, Stanisława J. Stulina -
1296"°, Romualda Kaczmarka - około 1330-1340*',
Edmunda Małachowicza - na 1. ćwierć XIV w.
(przed 1319)"*. Trzeba jeszcze dodać, że Swiechow-
ski początkowo zaliczał lwy tumskie do grupy dzieł
'6 „[...] die Löwen an dem Westportale sind bekannte Zie-
raten symbolischer Natur, die sich auch an anderen nich-
tromanischen Kirchen vorfinden." - Wilhelm SCHULTE,
GeycAzaAZe ńay /łrey/azzez^ Dewey zzzzń yezne Rz'e&rAer-
Ve/Azzig. Ezzze ÓZzzńze von ..., Breslau 1907, s. 3.
' Werner GÜTTEL, „Baugeschichte. Die Dom- und Me-
tropolitankirche zum HL Johannes" [w:] Dz'a FzzzzyZ-
<7az?łzzzń7ez* 2er Azzzz/z ßra.s/zzzz, I. Teil, Dia Azzzz/Z 2/a Von
«Die Kunstdenkmäler der Provinz Niederschlesien»,
Bd. L, hrsg. von Ludwig BURGEMEISTER, Breslau
1930, s. 84.
Maria PIETRUSIŃSKA, „Katalog i bibliografia zabyt-
ków" [w:] AzZzzłzz po/.słzz pzzazA*o/77zzzi.słzz i z'zzn?zzzi.słzz z/o
yaAy/łzz A777 wzełzz, red. Michał WALICKI, «Dzieje Sztu-
ki Polskiej», 1.1. 2, Warszawa 1971, s. 780.
'° Marian KUTZNER, „Społeczne uwarunkowania roz-
woju śląskiej architektury w latach 1200-1330" [w:] AzZzz-
łzz i zz/eo/ogzzz A777 wiała. Mzzterzzz/y yy/npoz/'a/n Æomiiaia
Azztzł o AzZzzaa DoDłia/' Hłzzz/ezzzzz AAzzzł, Rhryzawa, 3 i d
7E 7977 zz, red. Piotr SKUBISZEWSKI, Wrocław-War-
szawa 1974, s. 226.
sztuki romańskiej"^, ale ostatnio nie wymienia ich
wśród elementów architektonicznych, które jego
zdaniem pochodzą z Xll-wiecznej katedry-C Ponad-
to przednia część wrocławskiej rzeźby lwa po połu-
dniowej stronie portału nie została zniszczona
w roku 1945 (jak twierdził Świechowski, a zapewne
za nim Quirini-Poplawski - przyp. 618 na s. 120),
lecz wcześniej; jej ubytek dokumentują fotografie
z początku XX wF, zaś uszkodzenie posągu mogło
Stanisław J. STUL1N, „Kościół joannicki w Strzego-
miu i jego znaczenie dla architektury gotyckiej Śląska"
[w:] Z ńz;'a/'ów yz/zzłz A/zzyłze/, red. Zygmunt ŚWIE-
CHOWSKI, Warszawa 1978, s. 173-176.
-' Romuald KACZMAREK, TTzeźAzz zzzuAztełZzz/uczzzz/ W/E
wzałzz wa EAoc/zzwzfz, «Acta Universitas Vartislaviensis»,
No 2015, Historia Sztuki XII, Wrocław 1999, s. 62-64.
22 Edmund MAŁACHOWICZ, Fzztez/z-zz wz-oa/zzwyłzz.
Dzzą/e 7 zzzzAzZałZzzzYz, Wrocław 2000, s. 196.
2' Zygmunt ŚWIECHOWSKI, 4/YAz7ełlzzz*zz nu A/ąyłzz z/o
yo/owyA777 w. «Pomniki Architektury Polskiej», zeszyt 2,
Warszawa 1955, s. 76; Zygmunt ŚWIECHOWSKI, 7?n-
r/ow7?zcPvo roznzzzAłze w Do/yce. Fzztzz/og zzzAy/łów «Źró-
dła do historii kultury materialnej», pod red. A. Wolfa,
Wrocław-Warszawa-Kraków 1963, s. 333; ŚWIECHOW-
SKI, „Znaczenie Włoch..." (jak przyp. 1), s. 48.
22 ŚWIECI 10WSKL 4zrAz7ałZzz/'z; /wnz//iyłz/...(jak przyp.
15), s. 292-293.
2- Zob. np.: zdjęcie nr M104361g02b w zbiorach Bildar-
chiv Foto Marburg <http://www.bildindex.de/bilder/
M104361g02b.jpg>
TADEUSZ JuRKOWLANlEC
2. Dzeźłu /wu w7ó/"/?/a w/??o/?/owu/?ć7 przy po/Wz/rz zazc/z. łaz/aaAy
wu JOzzc/azw/zz. Fo/. ./u/?zzzaz zWzuz^zucłaz, 7962 zz
tylko w kościołach romańskich F Pominięte zostały
nowsze propozycje datowania tych posągów, między
innymi: Wernera Güttela-po 1350'Ń Marii Pietru-
sińskiej - na okres późnego średniowieczna'^, Maria-
na Kutznera - około 1320'°, Stanisława J. Stulina -
1296"°, Romualda Kaczmarka - około 1330-1340*',
Edmunda Małachowicza - na 1. ćwierć XIV w.
(przed 1319)"*. Trzeba jeszcze dodać, że Swiechow-
ski początkowo zaliczał lwy tumskie do grupy dzieł
'6 „[...] die Löwen an dem Westportale sind bekannte Zie-
raten symbolischer Natur, die sich auch an anderen nich-
tromanischen Kirchen vorfinden." - Wilhelm SCHULTE,
GeycAzaAZe ńay /łrey/azzez^ Dewey zzzzń yezne Rz'e&rAer-
Ve/Azzig. Ezzze ÓZzzńze von ..., Breslau 1907, s. 3.
' Werner GÜTTEL, „Baugeschichte. Die Dom- und Me-
tropolitankirche zum HL Johannes" [w:] Dz'a FzzzzyZ-
<7az?łzzzń7ez* 2er Azzzz/z ßra.s/zzzz, I. Teil, Dia Azzzz/Z 2/a Von
«Die Kunstdenkmäler der Provinz Niederschlesien»,
Bd. L, hrsg. von Ludwig BURGEMEISTER, Breslau
1930, s. 84.
Maria PIETRUSIŃSKA, „Katalog i bibliografia zabyt-
ków" [w:] AzZzzłzz po/.słzz pzzazA*o/77zzzi.słzz i z'zzn?zzzi.słzz z/o
yaAy/łzz A777 wzełzz, red. Michał WALICKI, «Dzieje Sztu-
ki Polskiej», 1.1. 2, Warszawa 1971, s. 780.
'° Marian KUTZNER, „Społeczne uwarunkowania roz-
woju śląskiej architektury w latach 1200-1330" [w:] AzZzz-
łzz i zz/eo/ogzzz A777 wiała. Mzzterzzz/y yy/npoz/'a/n Æomiiaia
Azztzł o AzZzzaa DoDłia/' Hłzzz/ezzzzz AAzzzł, Rhryzawa, 3 i d
7E 7977 zz, red. Piotr SKUBISZEWSKI, Wrocław-War-
szawa 1974, s. 226.
sztuki romańskiej"^, ale ostatnio nie wymienia ich
wśród elementów architektonicznych, które jego
zdaniem pochodzą z Xll-wiecznej katedry-C Ponad-
to przednia część wrocławskiej rzeźby lwa po połu-
dniowej stronie portału nie została zniszczona
w roku 1945 (jak twierdził Świechowski, a zapewne
za nim Quirini-Poplawski - przyp. 618 na s. 120),
lecz wcześniej; jej ubytek dokumentują fotografie
z początku XX wF, zaś uszkodzenie posągu mogło
Stanisław J. STUL1N, „Kościół joannicki w Strzego-
miu i jego znaczenie dla architektury gotyckiej Śląska"
[w:] Z ńz;'a/'ów yz/zzłz A/zzyłze/, red. Zygmunt ŚWIE-
CHOWSKI, Warszawa 1978, s. 173-176.
-' Romuald KACZMAREK, TTzeźAzz zzzuAztełZzz/uczzzz/ W/E
wzałzz wa EAoc/zzwzfz, «Acta Universitas Vartislaviensis»,
No 2015, Historia Sztuki XII, Wrocław 1999, s. 62-64.
22 Edmund MAŁACHOWICZ, Fzztez/z-zz wz-oa/zzwyłzz.
Dzzą/e 7 zzzzAzZałZzzzYz, Wrocław 2000, s. 196.
2' Zygmunt ŚWIECHOWSKI, 4/YAz7ełlzzz*zz nu A/ąyłzz z/o
yo/owyA777 w. «Pomniki Architektury Polskiej», zeszyt 2,
Warszawa 1955, s. 76; Zygmunt ŚWIECHOWSKI, 7?n-
r/ow7?zcPvo roznzzzAłze w Do/yce. Fzztzz/og zzzAy/łów «Źró-
dła do historii kultury materialnej», pod red. A. Wolfa,
Wrocław-Warszawa-Kraków 1963, s. 333; ŚWIECHOW-
SKI, „Znaczenie Włoch..." (jak przyp. 1), s. 48.
22 ŚWIECI 10WSKL 4zrAz7ałZzz/'z; /wnz//iyłz/...(jak przyp.
15), s. 292-293.
2- Zob. np.: zdjęcie nr M104361g02b w zbiorach Bildar-
chiv Foto Marburg <http://www.bildindex.de/bilder/
M104361g02b.jpg>