DOI issue:
Nr. 3-4
DOI article:Zadrożny, Tadeusz: Okiem Freya i Grundmanna: o wystawie Kunstwerke und Kunstdenkmäler im ehemaligen Polen otwartej w październiku 1939 roku =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35032#0536
526
TADEUSZ ZADROŻNY
70. lfńr.szawa, //Y/g/au/r7 wMrów oü/'o/tycA oń.s/o/?/'ę7y w 79dó /i, r7. /MD.sŸ Z?/Y//7?v Aowo/atu/sGcy,
rep/: za 77. G/^/tJwa/?/?, Führer durch Warschau, ^ałaa 7942
niej nawiązujący ( 1)^. Autorzy dwu recenzji, które ukazały się przed 5 listopada, nie kryli
swego zadowolenia. Pierwszego, autora DeaAcńe ATmsT O?? eńemu/fge/? Po/en (Schlesi-
sches Tageszeitung), cieszył fakt, że cała prawda wyszła na jaw i nauka polska nie bedzie
mogła nadal zaprzeczać silnym wpływom niemieckiej sztuki w dawnej Polsce. Dzięki
temu pokazowi mógł on dostrzec zbieżność obszaru oddziaływania gotyku niemieckiego
z przebiegiem dzisiejszej niemiecko-rosyjskiej granicy interesów, docenić znaczenie
wpływów rosyjskich i litewskich, a w końcu napawać się widokiem obiektów nieznanych
jeszcze i rzadkich: fresków z kościoła norbertańskiego w Czerwińsku, które prawdopo-
dobnie wyszły spod pędzla Hansa Durera, figury stojącej Madonny z Kdeczkowa, rzeźby
powstałej pod wpływem Wita Stwosza, czy Piety z Krakowa, zawierającej w sobie tak
wiele „śląskości". Drugi, autor TGmYTwerÆe ńn eńe/rmńge/? Po/e/7 (Breslauer Neueste Na-
chrichten), docenił wyniki ekspedycji badawczych profesorów Freya i Grundmanna, któ-
rzy dzięki nim i tej oto wystawie dowiedli, że w dawnej Polsce nie tylko istniały wydzielone
obszary wpływów niemieckich, ale biorąc obiekty na wyrywki, dostrzec można te oddzia-
ływania wszędzie, gdzie tylko powstawała sztuka, nawet w najdalszych rejonach, do któ-
rych niegdyś trafili pionierzy niemieckiej kultury^. Przedstawione recenzje są bogate
^ R. H., Genüge G/G?.s'Ge /w O.sYc/!. &:/?/as'Mć7?e 7?ń/?/?eK nnJ //ocń.wńn/er wr rener Ür/gróer, 6. 12. 39 - ibid.
Autor recenzji, sygnowanej literą „n", śledził szczegółowo punkty porozrzucane na mapach Freya i Tintelnota od
wielkich ośrodków po małe ustronia znaczone świadectwami oddziaływania różnych nurtów sztuki północnoniemiec-
kiej, śląskiej czy południowoniemieckiej, poczynając od dzieł Jana Krzysztofa Glaubitza w północnej Polsce, realizacji
Bernarda Meretyna, czyli Merderera, we Lwowie i Buczaczu, gdzie figury dodał Jan Jerzy Pinsel, Thomasa Reßlera
w Drohiczynie na wschód od Warszawy, poprzez Ogrodzieniec, Mirów, Czerwińsk, Biecz, Kleczkowo, aż po Halicz
TADEUSZ ZADROŻNY
70. lfńr.szawa, //Y/g/au/r7 wMrów oü/'o/tycA oń.s/o/?/'ę7y w 79dó /i, r7. /MD.sŸ Z?/Y//7?v Aowo/atu/sGcy,
rep/: za 77. G/^/tJwa/?/?, Führer durch Warschau, ^ałaa 7942
niej nawiązujący ( 1)^. Autorzy dwu recenzji, które ukazały się przed 5 listopada, nie kryli
swego zadowolenia. Pierwszego, autora DeaAcńe ATmsT O?? eńemu/fge/? Po/en (Schlesi-
sches Tageszeitung), cieszył fakt, że cała prawda wyszła na jaw i nauka polska nie bedzie
mogła nadal zaprzeczać silnym wpływom niemieckiej sztuki w dawnej Polsce. Dzięki
temu pokazowi mógł on dostrzec zbieżność obszaru oddziaływania gotyku niemieckiego
z przebiegiem dzisiejszej niemiecko-rosyjskiej granicy interesów, docenić znaczenie
wpływów rosyjskich i litewskich, a w końcu napawać się widokiem obiektów nieznanych
jeszcze i rzadkich: fresków z kościoła norbertańskiego w Czerwińsku, które prawdopo-
dobnie wyszły spod pędzla Hansa Durera, figury stojącej Madonny z Kdeczkowa, rzeźby
powstałej pod wpływem Wita Stwosza, czy Piety z Krakowa, zawierającej w sobie tak
wiele „śląskości". Drugi, autor TGmYTwerÆe ńn eńe/rmńge/? Po/e/7 (Breslauer Neueste Na-
chrichten), docenił wyniki ekspedycji badawczych profesorów Freya i Grundmanna, któ-
rzy dzięki nim i tej oto wystawie dowiedli, że w dawnej Polsce nie tylko istniały wydzielone
obszary wpływów niemieckich, ale biorąc obiekty na wyrywki, dostrzec można te oddzia-
ływania wszędzie, gdzie tylko powstawała sztuka, nawet w najdalszych rejonach, do któ-
rych niegdyś trafili pionierzy niemieckiej kultury^. Przedstawione recenzje są bogate
^ R. H., Genüge G/G?.s'Ge /w O.sYc/!. &:/?/as'Mć7?e 7?ń/?/?eK nnJ //ocń.wńn/er wr rener Ür/gróer, 6. 12. 39 - ibid.
Autor recenzji, sygnowanej literą „n", śledził szczegółowo punkty porozrzucane na mapach Freya i Tintelnota od
wielkich ośrodków po małe ustronia znaczone świadectwami oddziaływania różnych nurtów sztuki północnoniemiec-
kiej, śląskiej czy południowoniemieckiej, poczynając od dzieł Jana Krzysztofa Glaubitza w północnej Polsce, realizacji
Bernarda Meretyna, czyli Merderera, we Lwowie i Buczaczu, gdzie figury dodał Jan Jerzy Pinsel, Thomasa Reßlera
w Drohiczynie na wschód od Warszawy, poprzez Ogrodzieniec, Mirów, Czerwińsk, Biecz, Kleczkowo, aż po Halicz