DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Ajewski, Konrad: Denon a Polska i Polacy: =
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0119
113
KONRAD AJEWSKI
Pw/twyb, AbwJew?/w bfwwww/yTyczw /wt 4. G/ey.sztorw
Dc/7077 Ć7 Po/.sbr/ 7 Po/ć/ĆT
"W* * "W* *7^ ostatnich latach, zwłaszcza we Francji, Włoszech i Niemczech uwagę history-
\/\ / ków, a w szczególności historyków muzealnictwa i kolekcjonerstwa przycią-
Y Y gnęła głośna swego czasu a potem jakby zapomniana osoba ministra pełno-
mocnego do spraw sztuki w służbie Napoleona Bonaparte, Dominique Vivant barona
Denona (1747-1825)*. Kulminacyjnym punktem badań nad tą postacią stała się wielka
wystawa monograficzna zorganizowana na przełomie 1999 i 2000 r. w paryskim Muzeum
Luwr, E'ćA/ <A AńpoMon, która wpisana została w ramy ogól-
nonarodowego upamiętnienia pierwszego dyrektora tego muzeum*. Ta monumentalna
ekspozycja poprzedzona została szeregiem wydawnictw: poświęconymi mu pracami na-
ukowymi, opracowaniami biograficznymi, publikacjami materiałów z konferencji i sesji
naukowych, reprintami jego dzieł oraz wydaniem drukiem jego oficjalnej i prywatnej ko-
respondencji jak i uprzednio nie publikowanych rękopisów^. Jednak zarówno w now-
szych, jak i dawniejszych o nim publikacjach, sprawa rekwizycji dzieł sztuki przez
Denona na ziemiach polskich i jego przyjaznych związków z Polakami niemal zupełnie
nie została uwzględniona, lub też o ile wspomniana to jedynie marginalnie. I tak np.
w interesującej pracy Pierre'a Lelievre o Denonie, w zapowiadającym rewelacje, rozdzia-
le zatytułowanym „En Prusse et en Pologne (1806-1807)" na kilkunastu stronach poświę-
conych temu okresowi, znajdujemy tylko jedno zdanie na temat grabieży Denona
w Warszawie. Autor, stwierdził krótko, iż pobyt w Warszawie stał się dla niego eboórry
' Zdaniem Waldemara Łysiaka, polskiego znawcy problematyki napoleońskiej, postać Denona, pozostawała dotąd nie-
znaną lub zapomnianą, nie tylko Polskiemu czytelnikowi, zapomnianą na tyle, że pisał o nim, iż nazwisko Denon (y/bo
b/.s/orybow? .sz7wb/ i wmzeo/ogowi coy wmwi, a/g /e.s/ /o ć/wże CO.Ś Pwbbczwoyć w/c o /yw? cz/ow/ebw w/e w/e, a zafawza y/ę,
że gby b/oy o wbw w.s/y.szy /ab ^wzeczy/a wzwwwwbę wyab/wA 7z/e/e b/y/oryczwywi w?y// /?o/ew? Dewowa z Daw/owewi. Za
yyw?bo/ /e/ Zgworawc/7 wmgą .s/wzyć^rzewo7w/b/ yo Zawrze /ab wyr/awy w .sera' yoya/arwycb ze.szy/ów ewcyb/oyeAczwycb
/ow!/b bbacbe/Ze a „Pa/ac Zawr ", gJz/e w/e w?a aw/yer/wego .s/owa o Dewow/e/ / y7C7wyy/eć, że /ew cz/ow/eb .s/worzy/
wa/ż/aww/e/żze w^azeaw?, / że /?rzez cz/e/y epob/ [...] by/yebwą z wa/'c/ebaw.sz)'cb yo.s/wc/ .swego cza.sa, zob. Waldemar
ŁYSIAK, Prawcayba yc/eźba, Chicago - Warszawa 2000, s. 132. Należy przypomnieć, że w czasie rewolucji francuskiej
Denon zmienił swe szlacheckie nazwisko „De Non" na bardziej demokratyczną formę „Denon".
* Wystawie towarzyszył ukazujący działalność Denona na różnych polach obszerny katalog Dowaw/Tyne-Vwaw7 Dewow,
Za?i/ & Aapo/eow, Collectif, sous la dir. de Pierre ROSENBERG, Paris: Editions de la Reunion des musees nationaux,
1999; [dalej Z'a?i/,]. Przypomnijmy, że imię Denona nosi jeden z pawilonów ekspozycyjnych muzeum Luwru.
^ Recenzje z wystawy zob. Jon WHITELEY, „Paris. Vivant Denon", Zbe Pwr/iwg/ow Mwgoz/we, vol. 142, nr 1166,2000,
s. 324-326; Marie-Claude CHAUDONNERET „Exposition Dominique-Vivant-Denon. L'oeil de Napoleon... " , Cwzet/e
&y PewMx-Ar7y, nr 1572, 2000, „La Chronique des Arts", s. 1; Jolanta POLANOWSKA, „Dominique-Vivant-Denon.
Eoeil de Napoleon, Paris. Musee du Louvre, 20 october 1999 -janvier 2000....", P/w/eZyw R/y/or// 5zmb/, nr 3-4, 2000,
s. 677-681.
KONRAD AJEWSKI
Pw/twyb, AbwJew?/w bfwwww/yTyczw /wt 4. G/ey.sztorw
Dc/7077 Ć7 Po/.sbr/ 7 Po/ć/ĆT
"W* * "W* *7^ ostatnich latach, zwłaszcza we Francji, Włoszech i Niemczech uwagę history-
\/\ / ków, a w szczególności historyków muzealnictwa i kolekcjonerstwa przycią-
Y Y gnęła głośna swego czasu a potem jakby zapomniana osoba ministra pełno-
mocnego do spraw sztuki w służbie Napoleona Bonaparte, Dominique Vivant barona
Denona (1747-1825)*. Kulminacyjnym punktem badań nad tą postacią stała się wielka
wystawa monograficzna zorganizowana na przełomie 1999 i 2000 r. w paryskim Muzeum
Luwr, E'ćA/ <A AńpoMon, która wpisana została w ramy ogól-
nonarodowego upamiętnienia pierwszego dyrektora tego muzeum*. Ta monumentalna
ekspozycja poprzedzona została szeregiem wydawnictw: poświęconymi mu pracami na-
ukowymi, opracowaniami biograficznymi, publikacjami materiałów z konferencji i sesji
naukowych, reprintami jego dzieł oraz wydaniem drukiem jego oficjalnej i prywatnej ko-
respondencji jak i uprzednio nie publikowanych rękopisów^. Jednak zarówno w now-
szych, jak i dawniejszych o nim publikacjach, sprawa rekwizycji dzieł sztuki przez
Denona na ziemiach polskich i jego przyjaznych związków z Polakami niemal zupełnie
nie została uwzględniona, lub też o ile wspomniana to jedynie marginalnie. I tak np.
w interesującej pracy Pierre'a Lelievre o Denonie, w zapowiadającym rewelacje, rozdzia-
le zatytułowanym „En Prusse et en Pologne (1806-1807)" na kilkunastu stronach poświę-
conych temu okresowi, znajdujemy tylko jedno zdanie na temat grabieży Denona
w Warszawie. Autor, stwierdził krótko, iż pobyt w Warszawie stał się dla niego eboórry
' Zdaniem Waldemara Łysiaka, polskiego znawcy problematyki napoleońskiej, postać Denona, pozostawała dotąd nie-
znaną lub zapomnianą, nie tylko Polskiemu czytelnikowi, zapomnianą na tyle, że pisał o nim, iż nazwisko Denon (y/bo
b/.s/orybow? .sz7wb/ i wmzeo/ogowi coy wmwi, a/g /e.s/ /o ć/wże CO.Ś Pwbbczwoyć w/c o /yw? cz/ow/ebw w/e w/e, a zafawza y/ę,
że gby b/oy o wbw w.s/y.szy /ab ^wzeczy/a wzwwwwbę wyab/wA 7z/e/e b/y/oryczwywi w?y// /?o/ew? Dewowa z Daw/owewi. Za
yyw?bo/ /e/ Zgworawc/7 wmgą .s/wzyć^rzewo7w/b/ yo Zawrze /ab wyr/awy w .sera' yoya/arwycb ze.szy/ów ewcyb/oyeAczwycb
/ow!/b bbacbe/Ze a „Pa/ac Zawr ", gJz/e w/e w?a aw/yer/wego .s/owa o Dewow/e/ / y7C7wyy/eć, że /ew cz/ow/eb .s/worzy/
wa/ż/aww/e/żze w^azeaw?, / że /?rzez cz/e/y epob/ [...] by/yebwą z wa/'c/ebaw.sz)'cb yo.s/wc/ .swego cza.sa, zob. Waldemar
ŁYSIAK, Prawcayba yc/eźba, Chicago - Warszawa 2000, s. 132. Należy przypomnieć, że w czasie rewolucji francuskiej
Denon zmienił swe szlacheckie nazwisko „De Non" na bardziej demokratyczną formę „Denon".
* Wystawie towarzyszył ukazujący działalność Denona na różnych polach obszerny katalog Dowaw/Tyne-Vwaw7 Dewow,
Za?i/ & Aapo/eow, Collectif, sous la dir. de Pierre ROSENBERG, Paris: Editions de la Reunion des musees nationaux,
1999; [dalej Z'a?i/,]. Przypomnijmy, że imię Denona nosi jeden z pawilonów ekspozycyjnych muzeum Luwru.
^ Recenzje z wystawy zob. Jon WHITELEY, „Paris. Vivant Denon", Zbe Pwr/iwg/ow Mwgoz/we, vol. 142, nr 1166,2000,
s. 324-326; Marie-Claude CHAUDONNERET „Exposition Dominique-Vivant-Denon. L'oeil de Napoleon... " , Cwzet/e
&y PewMx-Ar7y, nr 1572, 2000, „La Chronique des Arts", s. 1; Jolanta POLANOWSKA, „Dominique-Vivant-Denon.
Eoeil de Napoleon, Paris. Musee du Louvre, 20 october 1999 -janvier 2000....", P/w/eZyw R/y/or// 5zmb/, nr 3-4, 2000,
s. 677-681.