Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki — 71.2009

DOI Heft:
Nr. 4
DOI Artikel:
Szablowska, Anna Agnieszka: Propaganda wizualna Powszechnej Wystawy Krajowej: =
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.35030#0554

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
544

ANNA AGNIESZKA SZABŁOWSKA

zbyt szczupłe by kusić się o masową propagandę, o afiszowanie na słupach miejskich,
rekłamę świetlną, megafony, kina wędrowne [...] Propaganda wymaga zintensyfikowania
po otwarciu wystawy" A
W ceiu poprawienia budżetu PWK wybito pamiątkowe odznaki, medałe i żetony. „Ry-
sunek odznak jest przejrzysty, tło amarantowo-srebrne łub amarantowo-złote, od którego
symboł Połski - orzełek biały ładnie odbija obok rzymskiej dziesiątki" A Mennica Pań-
stwowa opracowała również projekt medaiu PWK, który bity był na samej wystawie
w obecności zwiedzających przy pomocy specjałnie skonstruowanej prasy. Medał wielko-
ści dwuzłotówki wykonany w brązie przedstawiał z jednej strony symbole handlu, prze-
mysłu i rolnictwa, z drugiej zaś wypukłą mapę Polski. Bito również duże medale
aluminiowe. Ich wspólnym motywem był wizerunek dwóch postaci - robotnika i Merku-
rego, patrona kupców. Poniżej, charakterystyczną czcionką napisano: „Cześć obywatelo-
wi popierającemu przemysł krajowy". Mennica Państwowa przygotowała również
specjalny żeton w 10.000 egzemplarzy przeznaczony na dofinansowanie budowy Pawilo-
nu Pracy Kobiet. Sprzedawany był w całym kraju w dwóch wersjach: brązowej za 1 zł
i srebrnej za 10 zł. Protektorat nad akcją objęła sama prezydentowa Mościcka. Jan Wysoc-
ki - rzeźbiarz i wykładowca Wyższej Szkoły Sztuk Zdobniczych w Poznaniu, zaprojekto-
wał plakietę i medale przeznaczone dla zwycięzców w zawodach sportowych, które miały
miejsce podczas trwania PWK. Wykonano je w dwóch wielkościach (22 i 11 cm) w sre-
brze i brązie, a oprawione były w drewno.
Na boiskach PWK rozegrano m.in. międzynarodowe spotkanie z udziałem polskiej
reprezentacji hokejowej, odbyły się zawody lekkoatletyczne, a Aeroklub RP 15 sierpnia
zorganizował wspaniały wizualny spektakl - Międzynarodowe Zawody Balonów Wol-
nych (kulistych). Równoczesnemu startowi kilkunastu balonów przyglądało się kilka ty-
sięcy ludzi. Uczestniczyło siedem załóg z Czechosłowacji, Francji i Polski. Wszystkie
wylądowały w Niemczech. Zwyciężył pilot francuski, przelatując 361 km w 19 godzin.
Drugie miejsce zajęła załoga polska w balonie „Gdynia", przelatując 354 km w 22 godzi-
ny. Zawody anonsował malowniczy, mieniący się kolorami plakat Gronowskiego „Mię-
dzynarodowe Zawody Balonów Wolnych. Poznań" (il. 12). Zrealizowany w Zakładach
Braci Koziańskich w Warszawie, reprodukowany był we francuskim fachowym czasopi-
śmie graficznym „Arts et Metiers Graphiąues" w 1929 r A, jako przykład doskonałej jako-
ści druku offsetowego.
Żywe szachy, pokazy filmów, koncerty, sztuczne ognie, dancingi, restauracje, wesołe
miasteczko, planetarium - to tylko niektóre z atrakcji służących przyciągnięciu na wysta-
wę jak największej liczby publiczności. Wydarzeniom towarzyszyły niekiedy plakaty
(il. 13). „Zaślubiny Wisły z Bałtykiem scena alegoryczna odegrana w czasie VII Zlotu
Sokolstwa Polskiego w Poznaniu 28 VI. 1 VII. 1929 r." - anons autorstwa J. Brzozowskiej
zapraszał na wielkie z rozmachem zorganizowane przedstawienie plenerowe, które obej-
rzało ok. 15.000 widzów. Błękitna barwa plakatu nawiązywała do kolorystyki samej insce-
nizacji, podczas której „za królową płynie fala 400 niebiesko ubranych dziewczątek i dalej
zbliżają się grupy symbolizujące dopływy Wisły" A Przedstawienie trwało trzy dni, a roz-
tańczone grupy symbolizujące poszczególne dopływy Wisły występowały w odpowiednich

Stanisław P UNICKI, „Nakaz chwili", &Ź70 foiwzgg/mg/ Aźq/cwg/1929, nr 8, s. 194.
„Pamiątkowe odznaki PWK", EcAo fowzgg/mg/ IfWawy Kijowe/ 1929, nr 3, s. 88.
'4 „Actualite graphique", gtMgpg^ 1929, nr 14, il. po s. 814.
' * Fc/?o fowszgg/mg/ .Kra/cwg/ 1929, nr 14, s. 186.
 
Annotationen