Bracci, Domenico Agostino: Commentaria de antiquis scalptoribus: qui sua nomina inciderunt in gemmis et cammeis cum pluribus monumentis antiquitatis ineditis, statuis, anaglyphis, gemmis (Band 2) (Florenz, 1786)

ioo COMMENTARIA DE ANT1QUIS SCALPT0R1BUS

LXXIV.

JULIA AUGUSTA TITI AUG IILIA

EVODI OPUS,

Beryllo ìvcifum.
EX MUSEO S. DYONISII PARISIIS.

NOnnulli ab antiquis fcriptoribus Evodì memorantur (i) , fed nemo celebrior extat hoc artifici
Evodi, qui eximio artem caelandi opificio illuftravit, & quamvis illius duBa manti unica fo-
perfit gemma, omnìs tamen elegantiae arbiter merito cenferi poteft . Opus enim omni ex parte
fibfioluùffimum eft , plurimumque Artifici.! commendat peritiam,gemmae magnitudo,at queprofunditas,
quae dìfficillime elaboratur. In hac gemma fagaciffimus Evodus diligenter, ajfabreque omnes anticos
cirros, pqfticofque capitis crines parvulo imerfeBos ornatu , adamantis cufpide fcalpfit : quare immor-
tale fibi nomen in hoc pretiofo lapide ineidens litterulis, pua&ulis in extremitate diftinBis injuper ad-
diti* , comparavit . Qua igìtur aetate pereximius ijìe opìfex vitam vixerit, haud difficulter eruere
ex illius operis pulcbritudine poterimus, temporibus Jcilicet Tifi, & Domit iani, quae optimis artibus
fuere fauftifiìma.

Julia Martìae & Titi Imperatoris filia oblata eft in matrimonium Dominano , qui quum devin-
ftus Domitiae nuptiis pertinaciffime recufaffet,non multo poft alii (Sabino) collocatam, ultro cor-
rupit , & quidem vivo etiam tum Tito : Mox patre ac viro orbatam ardentiffime, palamque
dilexit, ut etiam ei cauffa mortis extitent > coaftae conceptum a fé abigere, tanquam ex priore
marito concepiflet (2). Relata tamen ab eo in Divarum numerimi eft, decreto in eius honorem
Carpento (3).

Ad buius gemmae explanationem dar. viri Bar. de Stofih utar verbis (4) : in notisplura nos addidi-
mus. Spe&andus ( inquit ) quidem eft Auguftae foeminae vultus, quem illius aevi ufus invexerat ; mo-
nile gemmeumcollum, ac unionesaures exornant (5) : Plinius inquit (6). Ad hoc excogitata funt au-
rium vulnera ; quoniam parum erat {gemmai) collo, crinibufque geftari ,nifi infoderentur etiam corpori.
Extraftus in primore capitis parte, ac faftigiatus, veluti in metam , crinis, crebris cirris diftinftus, ve-

nufta-

(t) Evo dum Poetavi Neronìs temperate Jloruìjfe Svidas re
fert. De Evotlo Liberto vide Tacitum Annal. Hi. li. cap. 37.
Quamplurimi Evodi a Gruferò in Infcript. nuucupantur , fi-
diti ab ali'ts i vide etiam Clar. Corfiui notae Graec. p. 13.

(1) Svet. in. Domit. cap. zi. Quawvis aliterde hoc abortii
Jentiat luvenal .fat.i. v. 31. VidePl. lib.^.Epifi. 11. Dio.
Cajf. lib. 67. in Domit. & Pbilojlr. in vita Apillon. lib. 7.
cap. 7.

(3) Hinc Maritalit lib. 9. Epigr. 1. Divae dulce Iu-
liae nomen .

(4) Gem. p. 44.

(5) Ovidius Art. Amat. lib. 3. v. 119. teftatur, cum aie.

Vos quoque non caris aures onerate lapilli» ,
Quos legit in viridi decolor Indus aqua.

Veluti etiam tali ornamento in guamplurimis nummi; Venus
«bjervatur. Celebcrrìmus Buonarroti ( OJJirvazhni di vafi An-

tichi p. IS4. ) fine dubio non vìdit batic gemmavi, cum di-
xit, inaures fuijje dumtaxat Dearum ornamenta, non autttn
prìvatarum mulierum, neaue Augufiarum. Vfus inaures fe-
rendi antiquilpmus babeudus e fi, initio du3o a veterum Pa-
triarcbarum uxoribus . Sacri libri de Rebecca aiant Gene/I
cap. 24. num. aj. Protulit vir inaures aureas , ap»
pendentes iiclos duos , & armillas totidem pondo fi-
clorum decem. Vide etiam num. 30. & 47. & Ezechiel.
cap. 16. num. ti. Confale in baite rem incomparabilem Cal-
met. Comment. Litteral. far la Bìble Tom. 1. pag. ij>5. qua
multa bis de rebus babet leBu digita. Celeberrima eft Hifiori*
de duobus maximi pretii unionibus iuauricolìl a Cleopatra gè-
Jlis, quorum unum centìes Sextertium fine contentionc iva-
luijfet, & in luxurìofa coena cum Antonio ebforbuit. Plinius
tlifl. lib. 9. cap. 35. Macrobius Saturn. lib. 3. cap. 17.
(6) Pim. iu Proem. lib. 12.

^

oi

,„■ frodifon

^'^ciofam

cu.-"' 'ne
;.. Mi:

bkìki'iii cirri
hfm.tmiftjl
'■éìfamtfe

• ■•'ii'r.ecic,
^fno molte e

>(5):

'"((Ut ni

i(^fi*i

«0



1 Vedl me,



«^

'f.tl

•*i