Bracci, Domenico Agostino: Commentaria de antiquis scalptoribus: qui sua nomina inciderunt in gemmis et cammeis cum pluribus monumentis antiquitatis ineditis, statuis, anaglyphis, gemmis (Band 2) (Florenz, 1786)

124 COMMENTARI A DE ANTlQUIS SCALPT0R1BUS

LXXIX.

CLEOPATRA

HYLLI OPUS,

Carneolac incifum.
EX FULVII URSINI 1MAG.

INgenium, Verteres , magnificentia, mire in Cleopatra enituere . Propter has dotes inter prìfcas He-
roìnas merito recenfenda videttir. Forma enim iflius foeminae, et fi adeo elegans non fuerit ,prout
antiqua monumenta teftantur (1), quae affentationem faepijjime redolent, illius tamen confuetudo>
dulcis vocis fonitus , multarumque linguarum peritìa (2) , adeo illam apud omnes commendabant, ut
Veneres Amorefque illam circumflantes, & exomantes ferociorum hominum corda quaecumque fubi-
gerent . Atque haec in caufa potifftmum fuere, cur praeftantijjimus omnium Heroum Caefar dulcibus
ac tenacibus eius laqueis irretitus apud eamdem confueverit, eiufdemque grada Alexandrinum bellum
gejferit (3) . Veruni fingulare ingenium tanti viri, & fortuna, quae illuni ad imperii apicem prope-
rabat evehere incoltimeli ab illius amore tutatus eft . Non eadem bona fors M. Antonium accenta
efl, qui maluit illius fotus in gremio , mollem indignamque viro vitam vivere, quam totiits Orbis
babenas propriis manibus moderari ; Quorum indignorum facinorum dein Antonius luit poenas .

Cleopatra vero ut aliquo modo Antonio grata videretttr, flatim ac illius concìdit fortuna, Au-
guftoque ceffit imperii fumma , cum hunc irretire amorìbus , veneribufque fruflra tentafet, mortem co-
gitava , maluitque libera mori , quam captiva Imperatoris triumpbo gloriam fplendoremque addere :
Quapropter cum eam Proculeius mortem fibi confeifeere probiberet, tenax propofiti, afpides forti animo

eburneo admovit peclori (4) , nec muliebriter nigras Acberontis umbras expavit.

\

Quanti nominis apud malores fuerit haec femina, innumera prope teftantur monumenta, in quibus
Artifices fuarum artìum oflentarunt peritiam {$) . Quamvìs huius Regime fatimi elegantijfime expreffum
fit fexcentis in monumentis, fedpraefertim in praeclaro , & profe&o fingulari anaglypbo argenteo, in
quo exprimitur Cleopatra morìbunda , & Cupido moeftus & plorans cum alìis fgtiris ; luvat tamen
in praefenti ìneditas binas gemmas Cleopatrae formae praeftantijfima monumenta, & numeris omnibus

( 1 ) Sitati in rtumifmatibtis , & apud Plutmxbum in Marci
Antonii vita p. 927. qui pc de Cleopatra loquitur . Neque
enim erat ut perhibent , figura eius per fé adeo ufque in-
comparabilis , neque ut obftupefaceret fpedtatores , fed
habebat acu^eos confuetudo inevitabiles, formaque cum
fermonis illecebris, & morum fimul circurnfufae confue-
tudinem veneres ftimulum aliquem infligebant. Ad haec
loquentis voci inerat fuavitas.ac linguam ficut multarum
organum fidium , prompte ad quemlibet fermonem ver-
tens &c. Quamvìs nonnulli ex artifeibus profeffo affentaudi
caufa hanc Reginam forma praeftantem expreffere , prout in-
ferivi iti duabits gemmis videri potefl.

(2) Vide Tlutarckum l. e.

(3) Confale Dìo». Caff. /.42.

(4) Horat. lib. 1. Od. 37.

......Quae generofms

Perire quaereris, nec muliebriter
Expavit enfem , nec latentes
Ciarle cita reparavit oras .
Aufa & jacentem vifere regiam
Vultu fereno fortìs , & afperas

Trattare ferpentes : ut atrum

Corpore combiberet venenum .

Deliberata morte ferocior.

Saevis Liburnis feilieet invidens

Privata deduci fuperbo

Non humiles mulier triumpho
(5) Vide Cauf. T. 103. p. 43. Ago/linigetti p. 1. T. 103.
Maf. Odcf.Vol. i.T. iS. voi. 2. T. ir. Moutf. Diar.p.n^.
Gefiter. Numi fin. Imp. T. ir. Et in Mufeo illuftris optimìque
viri Antonii Le Froy Augii , antiquarum elegantìarum cul-
torìs meriti fimi , aureum adfervabatur numi fina (*) piane (iu-
gulare , cuius in priori parte M. Antonii vijttur imago, in
pofleriorì Cleopatrae cufum eft caput epìgrapbe infcripta M.
Antonii M.ANTONIVS M.E. M.N. AVGVR. IMP. TERT.
quae profequitur etìam circa Cleopatrae caput : Scilicet COS.
DESIG. ITER ■ ET . TERT. HIV IR- R. P. C. Hoc nu-
mi fma in Catalogo numìfm. Mufei Lefroyani . Et fi plurade
ilio cupi; , vide explìcatiauem buius nummi CI. Pbilippì Venuti
in libro cui tilu/us : Duoden. Numìfm. in 4. Apud Portum
Labronis pag. \ 1 3.
(*) Tnb. XII. N. Il

ìli

iP

V'

tr3rifp'en

ment«

0 tanto

^ f contutt'
' (») l3

.erra d



_e voli

coiifisssalii fr

CfflDStr me

Irf, e pen

d'incai

mpre gle

pWocleeUi fi e

Qijoimò i fen

.'-aii ave:

■•abili,

**W di

^inun
con I

"'^10

":

leHgiie
f-9-7-, ìi

•'*«.

*•<

"Ha



"fiun,,

kVr.'



t«,