DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3577#0148
■HBH
HI
ijo COMMENTARI A DE A NT1QUIS SCALPT0R1BUS
LXXXI.
CAPUT IG NO TU M
HYLLI OPUS,
Carneolae incifum.
EX MUSEO OLIM MEDICEO, NUNC ARC. AUST. M. D. ETRUR.
HAec gemma a Canini (i) in libro imaginum virorum iìluftrium edita efl, qui Hylli Herculis
& Melitae filli nomea in ea fcalptum effe exiftimavit ; dum Artificis Graeci nomen effe
fané manifeflum efl , cuius nonmtllas habemus gemmas ; Ideo hoc nomine in cafii patrio ex-
preffum efl iuxta antiquos Graecos Artifices : quare ver bum Opus fubiunclum intelligi debet, ac fi.
legeretur Opus Hylli ,
En de hoc monumento Ci. B. de Stofch explicatìonem (2). Philofophi caput , optime deli-
neatum , inculca, denfaque barba , promiiìis capillis , ac fafcia redimitum incidit Hyllus .
Veteres Heroas, comam barbamque demififie, au&or efl; Plutarchus, de Lyfandri ftatua agens,
Delphis in tempio ad valvas pofìta (3): Veteri more cornati , barba promìffa infignis . Antiqui
autem Philofophi denfam barbam affeftabant , quam ideo philofophicam lepide appellat Arno-
bius (4) . Nani quid Aefculapii gravitateli! ab eo (fcilicet Dionyfio) effe commemorai! rifam? Qitem
cum barba fpoliaret ampliffma, boni ponderis, & philofophicae denfitatis ,facimts e fé dicebat indignum ,
ex Apolline procreatum, patre laevi, & glabro, fimillimoque impuberi, ita barbatum filium fingi .
Hanc explicavit gemmarti confulto Clar. Gori (5). Haereo {ah) adhuc incertus an hoc caput
infigni, atque optimo artificio fcalptum ab Hyllo, referat vel Poetam , vel Oratorem , vel
potius Philofophum . Barba impexa ac rigens , capilli inculti, ac fere hircini, oris dignitatem
efferentes, pallium humeros amiciens , Philofophum indicant; fed quomodo diadema convenire
poflit philofopho (fi tamen diadema efl; nam non bene horrentibus undique capillis in ipfo gem-
mae eftypo apparet ) nulla nec ratio , neque auctoritas fuadet. De eo igitur quodcumque voiunt
judicium ferant viri dodi.
Hoc ignotum caput proculdubio fafcia redimitum efl, idcirco Philofopho inconveniens ,prout prae-
clarus Gori animadvertit. In ancipiti hoc rerum ftatu amicum maximum optimum aeterna memoria
dignum Antonium Cocchi, Patriae n.eae &■ Italicae literaturae decus , in confilium adhibui, ut mihi
explicaret, quid in hac gemma repraefentaretur. Sententiam hanc in fua epiflola expofuit. Circa iftud
barbatum caput ab Hyllo fcalptum anceps fum, nullum Numinis indicium reperio, & ne illud
credam Philofophi, impedimento mihi efl: diadema ; quare aliquem Poetam potius feu Regem
putarem . Nullum fimilem vultum in numifmatibus , & in marmoribus me viduTe memini,
quamvis haec vultus lineamenti, citius effigiem veram, quam commentitiam mihi repraefentare
videantur .
Si aliqua mihi opinio magis arridere poffet, crederei» ex illa fafcia arguendum effe , Regem
aliquem barbarum in Gemma figuratimi . Sed prudentius cum CI. Gorio concludali! : De eo igitur
quodcumque voiunt judicium ferant eruditi (6) .
VI-
(1) Canini Tab 3. p. 13. & 1 9. Haec gemma ,inqtiit Ca- tiffinius Artifex Carohis Gregori, qui batic M«f. Fior, abeneam
nini, erat peries Hyppolitum Vitellefchi EquitemRomanum, tabulai» fiulpfit, fafciam , quam hoc caput ignotum circumdat,
nunc apud Marchionem Antonium Taflì .
(2) Stofcb. Geni Tab. 38. p 54.
(3) Plllt. inLyf. p 433. edit. Par. 1624.
(4) Arnobiui cantra Geutes Vii. 6.pag. 258. Alevas, Ari/io-
demns , Apollodorus , Androbultis , Afc/epiodorus , Cephy/b-
dortts, Colotes , é1 Daemon reponuntur ìnter Artifices , qui
Vbilofophos exprefièrunt .Plin. Lìb. 34. cap. 8. p. 128. d*i2p.
(j) Gori Muf. Fior. voi. 1. tab. 2. ». 3. pag. 13. Peri-
praetermifìt .
(fi) V/inkelmann Defcription pag. 413. de hac gemma
inquìt . Tcte d'un Philofophe avec le nom du graveur
r/\AOY, dont 1' originai fé trouve au cabinet de S. M. I.
a Florence . Celui qui en a fait le deflein dans le Mufeum
Florencinum n' y a pas reraarqué le diadéme . Si caput
hoc diademate iiiftgiiitum efl, cur hac in gemma pronunciavit
exprejfum effe philofophum ?
I,
fortore s
%i
hit
\
<*r,
cìie
'%
s„
%
HI
ijo COMMENTARI A DE A NT1QUIS SCALPT0R1BUS
LXXXI.
CAPUT IG NO TU M
HYLLI OPUS,
Carneolae incifum.
EX MUSEO OLIM MEDICEO, NUNC ARC. AUST. M. D. ETRUR.
HAec gemma a Canini (i) in libro imaginum virorum iìluftrium edita efl, qui Hylli Herculis
& Melitae filli nomea in ea fcalptum effe exiftimavit ; dum Artificis Graeci nomen effe
fané manifeflum efl , cuius nonmtllas habemus gemmas ; Ideo hoc nomine in cafii patrio ex-
preffum efl iuxta antiquos Graecos Artifices : quare ver bum Opus fubiunclum intelligi debet, ac fi.
legeretur Opus Hylli ,
En de hoc monumento Ci. B. de Stofch explicatìonem (2). Philofophi caput , optime deli-
neatum , inculca, denfaque barba , promiiìis capillis , ac fafcia redimitum incidit Hyllus .
Veteres Heroas, comam barbamque demififie, au&or efl; Plutarchus, de Lyfandri ftatua agens,
Delphis in tempio ad valvas pofìta (3): Veteri more cornati , barba promìffa infignis . Antiqui
autem Philofophi denfam barbam affeftabant , quam ideo philofophicam lepide appellat Arno-
bius (4) . Nani quid Aefculapii gravitateli! ab eo (fcilicet Dionyfio) effe commemorai! rifam? Qitem
cum barba fpoliaret ampliffma, boni ponderis, & philofophicae denfitatis ,facimts e fé dicebat indignum ,
ex Apolline procreatum, patre laevi, & glabro, fimillimoque impuberi, ita barbatum filium fingi .
Hanc explicavit gemmarti confulto Clar. Gori (5). Haereo {ah) adhuc incertus an hoc caput
infigni, atque optimo artificio fcalptum ab Hyllo, referat vel Poetam , vel Oratorem , vel
potius Philofophum . Barba impexa ac rigens , capilli inculti, ac fere hircini, oris dignitatem
efferentes, pallium humeros amiciens , Philofophum indicant; fed quomodo diadema convenire
poflit philofopho (fi tamen diadema efl; nam non bene horrentibus undique capillis in ipfo gem-
mae eftypo apparet ) nulla nec ratio , neque auctoritas fuadet. De eo igitur quodcumque voiunt
judicium ferant viri dodi.
Hoc ignotum caput proculdubio fafcia redimitum efl, idcirco Philofopho inconveniens ,prout prae-
clarus Gori animadvertit. In ancipiti hoc rerum ftatu amicum maximum optimum aeterna memoria
dignum Antonium Cocchi, Patriae n.eae &■ Italicae literaturae decus , in confilium adhibui, ut mihi
explicaret, quid in hac gemma repraefentaretur. Sententiam hanc in fua epiflola expofuit. Circa iftud
barbatum caput ab Hyllo fcalptum anceps fum, nullum Numinis indicium reperio, & ne illud
credam Philofophi, impedimento mihi efl: diadema ; quare aliquem Poetam potius feu Regem
putarem . Nullum fimilem vultum in numifmatibus , & in marmoribus me viduTe memini,
quamvis haec vultus lineamenti, citius effigiem veram, quam commentitiam mihi repraefentare
videantur .
Si aliqua mihi opinio magis arridere poffet, crederei» ex illa fafcia arguendum effe , Regem
aliquem barbarum in Gemma figuratimi . Sed prudentius cum CI. Gorio concludali! : De eo igitur
quodcumque voiunt judicium ferant eruditi (6) .
VI-
(1) Canini Tab 3. p. 13. & 1 9. Haec gemma ,inqtiit Ca- tiffinius Artifex Carohis Gregori, qui batic M«f. Fior, abeneam
nini, erat peries Hyppolitum Vitellefchi EquitemRomanum, tabulai» fiulpfit, fafciam , quam hoc caput ignotum circumdat,
nunc apud Marchionem Antonium Taflì .
(2) Stofcb. Geni Tab. 38. p 54.
(3) Plllt. inLyf. p 433. edit. Par. 1624.
(4) Arnobiui cantra Geutes Vii. 6.pag. 258. Alevas, Ari/io-
demns , Apollodorus , Androbultis , Afc/epiodorus , Cephy/b-
dortts, Colotes , é1 Daemon reponuntur ìnter Artifices , qui
Vbilofophos exprefièrunt .Plin. Lìb. 34. cap. 8. p. 128. d*i2p.
(j) Gori Muf. Fior. voi. 1. tab. 2. ». 3. pag. 13. Peri-
praetermifìt .
(fi) V/inkelmann Defcription pag. 413. de hac gemma
inquìt . Tcte d'un Philofophe avec le nom du graveur
r/\AOY, dont 1' originai fé trouve au cabinet de S. M. I.
a Florence . Celui qui en a fait le deflein dans le Mufeum
Florencinum n' y a pas reraarqué le diadéme . Si caput
hoc diademate iiiftgiiitum efl, cur hac in gemma pronunciavit
exprejfum effe philofophum ?
I,
fortore s
%i
hit
\
<*r,
cìie
'%
s„
%