DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3577#0232
m ■ .... ■ i
-'■■' i ':■■' ■.'.;■■ '
*i4. COMMENTARIA DE ANTIQUIS SCALPTORIBUS
CV.
M A £ C i N A S
SOLONIS OPUS,
Sardae incifum,
EX MUSEO PRINCIPXS PLUMBINX ROMAE.
Jximus , in Maecenatìs gemma (opus Ùiofcoridis) quatti praecipuus litterarum ac lineratoruni
hominum fautor Maecenas fuerit ; nunc unum fupereft , ut aliquid de ipfo ut maximi Principis
adminiftro delibemus, Nam & ex hoc capite Maecenas meruit a pofleritate celebravi, quae ut
oh Tacitus (i) fuum cuique decus pofteritas rependit ; etenim non cura corpore extinguuntur
magnae animae (2) . Itaque Maecenas adeo. excelluh animi dotibus, ut nibil unquam fibi appeteret
una Imperatoris contentus amichia eb majuseius gloriae incrementum, atque ut aliis prodejjet ; neque
enim officia fua itili unquam negavit aut alicui obfuit : Unum eius rei documenta»! proferam. Prae-
fente aliquando Maecenate Augufìus prò tribunali fedeiis, cum multos effet morte damnaturus,
praevidens hocjfore Maecenas, cum per circumflantium coronam ad ipfum irrompere, ac proxi-
me auìftere nequiret, haec verba intabella fcripfit : SURGE VERO TANDEM CARNIFEX.
eamque tabellam, quali aliud quid indicantem ; in unum Augufti projecit ; qua leda ftatim
furrexh, nemine morte multato. Sic Dio (3).
Idem vir fummus femper prae fé tulit agnovijfe veritatem illius aureae fententiae, quae eft
apud Tacitum (4) . Laudantes peflìmum inimicorum genus ; nam adulatio foedum crimen fer-
vitutis. Ex eiusmoribus etiam apparet ipfum probe tenuijfe aliatn fententiam eiufdem Taciti (5). De-
latores genus hominum publico exitio repertum, & poenis quidem numquam fatis coercicum,
per praemia eliciebantur.
Quamvis autem probe perfpiceret, fuadere Principi ut ah Tacitus (6) quod oporteat, multi la-
boris; aflentatio ergaPrincipemquemcumque, fine affe&u peragitur . Tamen magna apud Principem
fuum loquendi liberiate ufus eft ; nam nullum majus boni imperii inftrumentum, ut inquit idem
Tacitus (7) quam bonos amicos habere . Cum is fuerit Maecenas merito proponi poteft divitibus, ac
praecipue Principimi adminiftris, ut virtutum exemplar , quod ad praeclara quaevis incitamento ejfe
foffit : Etenim optitne Salluftius (8). Nam faepe audivi Q. Maximum, P. Scipionem , praeterea
civitatis nofirae praeclaros viros, folitos ita dicere; cum majorum imagines intuerentur vehe-
mentiflìme fibi animum ad virtutem incendi . Haec omnia ideo a prudentifsimo biftorico adnota-
ta funt, quod, ut ipfe ah (9) ; Majores eorum omnia, quae licebat, illis reliquere, divitias,
imagines, memoriam fui praeclaram , virtutem non reliquere, neque poterant. Ea fola neque
datur dono , neque accipitur.
(1) Taeit. Animi. lib. 4. cap. 3$.
(z\ Tacjt. in Vita Agricol. cap. tfi.
(3) Dio CaJJÌus lib. %*■ p- 7io.
(4) Tacit. invita Agricol. e. 41. idem in Hift. 1. 1. ci.
(5) Tacit. Attuai. lib. 4. cap. 30. & in lib. 1. Hift. e. 2.
vili/ in hauc rem Lucia», in dialogo. Non temere creden-
dum &c. qui narrat voi. 3. pag. 138. Videas vero tales
maxime in Regum aulis, & Principum , atque potentium
virorum amicitiis florere,ubi invidia multa , fufpiciones
fexcentae , adulationumque , & delationum argumenta
CU-
quamplurima . Idem, delationum effetlus optime animadver-
tìt, inquiens pag. 159. Quid enim de Socrate dicatnus ,
injufte delato apud Athenienfes prò impio, atque infidia-
tore ? Vel de Themiftocle ,aut Miltiade poli: tantas vifto-
rias proditionis Graeciae fufpeftos ? Infinita enim numero
funt exempla & pleraque fere jam cognita.
(5) Tacit lib. 1. Hijì. cap. 1;.
(7) Tacit. Hift- lib. 4. cap. 7.
(8) Sallufì. lugurtb. cap. 4. p. 175.
(9) Sallufi. lugurtb. cap. 85. pag. 345.
«Ut,
-'■■' i ':■■' ■.'.;■■ '
*i4. COMMENTARIA DE ANTIQUIS SCALPTORIBUS
CV.
M A £ C i N A S
SOLONIS OPUS,
Sardae incifum,
EX MUSEO PRINCIPXS PLUMBINX ROMAE.
Jximus , in Maecenatìs gemma (opus Ùiofcoridis) quatti praecipuus litterarum ac lineratoruni
hominum fautor Maecenas fuerit ; nunc unum fupereft , ut aliquid de ipfo ut maximi Principis
adminiftro delibemus, Nam & ex hoc capite Maecenas meruit a pofleritate celebravi, quae ut
oh Tacitus (i) fuum cuique decus pofteritas rependit ; etenim non cura corpore extinguuntur
magnae animae (2) . Itaque Maecenas adeo. excelluh animi dotibus, ut nibil unquam fibi appeteret
una Imperatoris contentus amichia eb majuseius gloriae incrementum, atque ut aliis prodejjet ; neque
enim officia fua itili unquam negavit aut alicui obfuit : Unum eius rei documenta»! proferam. Prae-
fente aliquando Maecenate Augufìus prò tribunali fedeiis, cum multos effet morte damnaturus,
praevidens hocjfore Maecenas, cum per circumflantium coronam ad ipfum irrompere, ac proxi-
me auìftere nequiret, haec verba intabella fcripfit : SURGE VERO TANDEM CARNIFEX.
eamque tabellam, quali aliud quid indicantem ; in unum Augufti projecit ; qua leda ftatim
furrexh, nemine morte multato. Sic Dio (3).
Idem vir fummus femper prae fé tulit agnovijfe veritatem illius aureae fententiae, quae eft
apud Tacitum (4) . Laudantes peflìmum inimicorum genus ; nam adulatio foedum crimen fer-
vitutis. Ex eiusmoribus etiam apparet ipfum probe tenuijfe aliatn fententiam eiufdem Taciti (5). De-
latores genus hominum publico exitio repertum, & poenis quidem numquam fatis coercicum,
per praemia eliciebantur.
Quamvis autem probe perfpiceret, fuadere Principi ut ah Tacitus (6) quod oporteat, multi la-
boris; aflentatio ergaPrincipemquemcumque, fine affe&u peragitur . Tamen magna apud Principem
fuum loquendi liberiate ufus eft ; nam nullum majus boni imperii inftrumentum, ut inquit idem
Tacitus (7) quam bonos amicos habere . Cum is fuerit Maecenas merito proponi poteft divitibus, ac
praecipue Principimi adminiftris, ut virtutum exemplar , quod ad praeclara quaevis incitamento ejfe
foffit : Etenim optitne Salluftius (8). Nam faepe audivi Q. Maximum, P. Scipionem , praeterea
civitatis nofirae praeclaros viros, folitos ita dicere; cum majorum imagines intuerentur vehe-
mentiflìme fibi animum ad virtutem incendi . Haec omnia ideo a prudentifsimo biftorico adnota-
ta funt, quod, ut ipfe ah (9) ; Majores eorum omnia, quae licebat, illis reliquere, divitias,
imagines, memoriam fui praeclaram , virtutem non reliquere, neque poterant. Ea fola neque
datur dono , neque accipitur.
(1) Taeit. Animi. lib. 4. cap. 3$.
(z\ Tacjt. in Vita Agricol. cap. tfi.
(3) Dio CaJJÌus lib. %*■ p- 7io.
(4) Tacit. invita Agricol. e. 41. idem in Hift. 1. 1. ci.
(5) Tacit. Attuai. lib. 4. cap. 30. & in lib. 1. Hift. e. 2.
vili/ in hauc rem Lucia», in dialogo. Non temere creden-
dum &c. qui narrat voi. 3. pag. 138. Videas vero tales
maxime in Regum aulis, & Principum , atque potentium
virorum amicitiis florere,ubi invidia multa , fufpiciones
fexcentae , adulationumque , & delationum argumenta
CU-
quamplurima . Idem, delationum effetlus optime animadver-
tìt, inquiens pag. 159. Quid enim de Socrate dicatnus ,
injufte delato apud Athenienfes prò impio, atque infidia-
tore ? Vel de Themiftocle ,aut Miltiade poli: tantas vifto-
rias proditionis Graeciae fufpeftos ? Infinita enim numero
funt exempla & pleraque fere jam cognita.
(5) Tacit lib. 1. Hijì. cap. 1;.
(7) Tacit. Hift- lib. 4. cap. 7.
(8) Sallufì. lugurtb. cap. 4. p. 175.
(9) Sallufi. lugurtb. cap. 85. pag. 345.
«Ut,