DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16956#0040
GADES
'c2>&l^M^T^IT^/^^S ADITANAE Infulae latusauftralehsectabularepraefentat, incuiusfupremapme,venufte^xprimi-
^^^^^^^^^>^P§? tur,quonam paftOjPromontoriumS. Sebaftianiin marefelatiextendat, &qua rationeaeftiuo temporc
H^C^^^^P^^^^V contra Turcarum, Maurorum&aliorumhoftiumexcurfiones, quipiraticam hicfrequenterhoftiliter
^^^^^W^m^ exercent , admodum diligentes inftituantur vigiliae , iuxtaduasprxcelfasturres.qwaeindeTorresde
«gj i^^^^^^^^w Guardia nomen habent.Commeat ed lingulis noftibus ciuium turmaex Gaditano oppido, hora vnde-
cl l^^^^^^^S^Sa c'ma>&viciflimalterahoranoftisfecunda,quibusprafuntprafeftifiueductoresduo,quiexftramine,
NJ^K^^^S » malleolis.cajteracjuemateria incendio apta, faces ardentes haftisaffixasfurfum tollunt, quodexcubato-
res in promontorio S.Sebaftiani confpicientes.ipfi pari ratione ignibus facibuscjue incenfisi idt.m vigi!;.e
^&F^^^?^^^^^ 'ignum edunt , quod vltra fretum in ipfisHifpanislimitibusinoppidoRondafimiticorrefpondsnua
fj^^^^^^^^^^ mtlituitur, & ex Herculeis turribus ad Infulam S. Perri, vnde Barcinonam vfque & per rotam quafi Hi-
»^ ania.ii,4u;. pafiiu multa rales vigiliarum turres habet, quas Atalayas vocat,mutuis Vulcani indicijs bis omni noftcfeprobe vigi-
lare oftendunt.Quod li autem contingat ptratas,vel hoftes fealiquosprodere.excubator ftatim tot ex ftationefuaexhibet faces, quot
triremesinmari.bona obteruationefeconfpexiffeexiftimat: Si verdpluresfint, quam isobferuare,velobfcuranoftefatisaccuiate
numerare quear,faces tgnesqueex turri & fpecula fua frequentes, abfque vllius numericonfideratione, deorfum in terram deijcit, vt
hincproximusexcubatorintenigerequcat, quidnam periculiimmineat, &quidexcubatoriproximofimiliindiciofignificandum
veniat. Qudd fi vero contingatpradones piratasque ex nauibus rapinarum ftudio in terram confcedere, quotquotin viciniafuntpi-
fcatores atque ruriculae ftatim ad has Attalayas turres fui conferuandi gratia.fuga fibi confulunt, turres confcendunt, & portis ( quae
anguftje & fvrreae funt) claufis, fcalas ad fe attrahunt, Et quia holles, tota vicinitate,tanta excubatorum vigilanti diligentia excitati,
diutius in ccntinenri, tuto hx rere nequeunt, non admodum diu in neceffaria hac captiuitate,innocentes detinentur.
De Gadibus porro haeCjqua;fequunrur,Benedift.Bordonius,Gadira,Graecis, Gades, Latinis Erythea, ab his qui ex Erytheo mari
il!ucappu!er.uH,nominatu)\ Alij InnonisInfulam^nuncGadesappellant. mlongitudinemtrans Alpes milliana 40. feporrigit, vi-
rosprsftantcsgignit&educatjQuin hoc vnumoppidumcodemtempore^o. equitesfuppcditarepoteft, quod vixdc v!!o ftaltaeop-
pido praeterquam de Padua fertur, Futt & quidamoppidoNeapoItortus vir celebris.quirebusmagnificegeftisgloriosetriunipnauit.
Porrd Inc ,\xhorum oppidorum,Gadijfcilicet &Neapolis, vrbemfimulconftruxerunt,eiqueDidimaenomen indiderunt, vbifum-
maadd>j!eftationem amcenirastnter caeteraetiamfceminaeintemperantesquondam,&in omnilibidinepetulantes,effufae,dicaces,
Romam fa;pius.quaeftus habendi caufaexcurrebant: Mafculini fexusperfonst fcurriliter faceti.cauillantes,moriones, fai atores,fnu-
dulenti, &ca!!idi,quorumexercitiorumftudiomultiex varijs Europaelocisilluccommeabunt. De a:dtficatione G A DII haecme-
morant. TyriosoUm Apdllinisoraculumconfuluiffe, quonam loci vrbem fundarentjillisque retponfum ,adHercul!SCoIumnas.
Qpas cum attigifient,3rbitrati mundi illic finenyn vrbe ad occafum fita, fanum quoddam.fuper aerea columna oftocubitos oblon-
ga,erexerunt,meridiem refpiciens.quae res pofteris occafionem Herculis columnas nominandi praeftittt. Quod itaque tlluc tanq;iam
inportum exlonganauigationeveniffent, folenne ftatuerunt Herculi facrificiumjexiftimantesilliusoperafeillucfaluosappuliffe,
perfuafi a flaminibus ibi extremos Orbisfines terminari,necvlterius nauigarilicerc. Polybiusrefert in fano illo fontem aquam dul-
ciflimamfcaturirccujustffcftummarisaquae direftd contrariari: hackilicet crefcente,illam decrefcere,nec pariterexhaurirLC.au-
fam hanc volunt. Aerem,qui ex terrae vifceribus exhalatur dum crefcente mari clauditur, impediri,& in inferiores partes repeili, vn-
de fontis curfum reprimat, & exinde aquam fuftineat: verum decrefcente mari, terrae fuperficies aquis liberatur, & per hoc aer ettam
folutus.naturaliter erumpit, ficquefonti nullo ampliusimpedimento diftrifto aqua luculenterfuppetit. Incola: vulgo hoc miraculi
inftar Herculi acceprum ferunt. Arboretiamillicconfpiciturramisinterrampropendentibus.cuiusfrondesgladijforrnamexpri-
muntjCubttum longu& quatuor d igitos lati, fruftum fert palato fuauem,vbi ramum quis amputat, Iac emanare,radicem cuulfam in-
ftar rubri minij fulgere.Pafcua huius lnfuiae aded fcecunda & vbera, vt pecora ibidem palantia talelacfuppeditent, quod non per fe,
fed comm ixta lympha coagulari & cafeus formari neceffe fit, quin, ni menftrue vena pecoribus illis incidatur, nimio abdomine fuffo-
candam etaitur.Et hsc ratio pdfertur,cur Geryonem eodem loci armenta fuapauiffecomminifcantur, Verfus Alpes Betica fita eft.h\
Oceano Occtdenrali a freto Herculeo fexaginta miliaribus diftans Pindarus vates Gaditanam nominat, collocatur in quarto climate,
decimi paralklijdieslongiorjhoris quatuordecim & femis computatur.
InfcriorhxctabulsparstypumexprimitpifcaturxThynnorum.quaeinGaditanahacInfulaiprimaMaijad 15. Iunijdiemintef
duas Herculeas turres,quotannis inftituitur, quamdiu inducia: permittuntur omnibus banditis ,validis mendicantibus, profugis &
v? gabundiSjVt mercede condufti,in pifcat ione ifta laborent. Ipfius pifcationis tempore omnis vicina his turribus Infulae Regio,iufto
quafi exercijti & caftris occupata eft. Multa enim paffim fixa cadurca,& crefta tentoria,tabernae, eenopolia, cauponaria videntur, nec
Veneris ofticinae defunt. Magna populi frequentia tam ex Gaditana vrbe,quam ex ipfa etiam Hifpania, pifcationis vifends gratia mjc
fpaciatum venitThynni pifces in Occano Germanico degunt. Menfibus verd Maio & Iunio, dum generare intendunt, naturali du-
cl:u anguftum locum, & vehementiorem maris fluxum inquirunt, quem nufquam commodiorem, quam in Herculeo freto inueni-
unt,vbi totius maris impetus,in trium miliarium anguftias coarcl:atur,huc igitur gregatim magno numero, certo anni tempore com-
meant, quorum immenfam multitudinem, iucundo ac folenni fpe&aculo Gaditani capiunt. Et id quidem hac ratione. Tres cubitos
vtplurimu !ongi funt, craffipermedtum,quantumvtrifquevlnisiuft3emagnitudinishomocompIeftipoteft,vtrinquein remimo-
dum gracilefcunt, fufco & fubceruleo colore, dorfoextramare proemi ne nt. Etdum magnoagmine in freto paffim natareab co vi-
dentur , quiadhocinturrivicinaconftitutuseft , Is linteo pifcatoribuspaffimincymbiscumretibus&laqueislatentibusfignum
edit,ex quo ipfi iam ad nauigandum & retia ( quae longa funt ex chordisgrandioribus) explicanda intelligunt. Qupd dum folerter ac
gnauiter faciunt^Thynnorum multitudinem fenfim ac paulatim ad Infulae folum adegunt,& quandoque duo miJlia,quandoque vltra
mille oftingentos.fexcentos vel quingentos vna vice larga, per iucun da & fruftuofa captura irretiunt. Qui dum fe captos & terrae vi-
cinos animaduertunt; faliunt &»tumultuantur valde: fed eos hoc mo do tumultuando adnatare expeftant,& finguli,fingtilis, nudi, in
mare occurrunt.habentesinbrachiochordam, cuialligatuseft vncus(hoshamiotas proinde,non maledixeris) quem pifci inijciunt,
& chordam illi hel!uanti dimittunt,donecvehementer volutandoexanguis deficiat, & ficcaptum adfe pertrahunt, & in defignatam
»dhocinftitutampi!blicamdomum,LaStancanuncupatam,deferunt, vbifruftatim coefosincadis &tonnisfalecondiunt, &ma-
gno quxftu in Hifpania & Italia vendunt. Ex capitibus & fpinis aduftis, multum Iiquoris & abdominis conquirunt, quo
picisinftarinnauiumobturatione vtuntur. Fortaffe&StraboGteographiae libro tertio de hacautfimili
pifcatione mtclligendus, quandointercaeterafcribi ,Frcquensautem Thynnus
magnus &pinguis horfum impellitur.
6,
'c2>&l^M^T^IT^/^^S ADITANAE Infulae latusauftralehsectabularepraefentat, incuiusfupremapme,venufte^xprimi-
^^^^^^^^^>^P§? tur,quonam paftOjPromontoriumS. Sebaftianiin marefelatiextendat, &qua rationeaeftiuo temporc
H^C^^^^P^^^^V contra Turcarum, Maurorum&aliorumhoftiumexcurfiones, quipiraticam hicfrequenterhoftiliter
^^^^^W^m^ exercent , admodum diligentes inftituantur vigiliae , iuxtaduasprxcelfasturres.qwaeindeTorresde
«gj i^^^^^^^^w Guardia nomen habent.Commeat ed lingulis noftibus ciuium turmaex Gaditano oppido, hora vnde-
cl l^^^^^^^S^Sa c'ma>&viciflimalterahoranoftisfecunda,quibusprafuntprafeftifiueductoresduo,quiexftramine,
NJ^K^^^S » malleolis.cajteracjuemateria incendio apta, faces ardentes haftisaffixasfurfum tollunt, quodexcubato-
res in promontorio S.Sebaftiani confpicientes.ipfi pari ratione ignibus facibuscjue incenfisi idt.m vigi!;.e
^&F^^^?^^^^^ 'ignum edunt , quod vltra fretum in ipfisHifpanislimitibusinoppidoRondafimiticorrefpondsnua
fj^^^^^^^^^^ mtlituitur, & ex Herculeis turribus ad Infulam S. Perri, vnde Barcinonam vfque & per rotam quafi Hi-
»^ ania.ii,4u;. pafiiu multa rales vigiliarum turres habet, quas Atalayas vocat,mutuis Vulcani indicijs bis omni noftcfeprobe vigi-
lare oftendunt.Quod li autem contingat ptratas,vel hoftes fealiquosprodere.excubator ftatim tot ex ftationefuaexhibet faces, quot
triremesinmari.bona obteruationefeconfpexiffeexiftimat: Si verdpluresfint, quam isobferuare,velobfcuranoftefatisaccuiate
numerare quear,faces tgnesqueex turri & fpecula fua frequentes, abfque vllius numericonfideratione, deorfum in terram deijcit, vt
hincproximusexcubatorintenigerequcat, quidnam periculiimmineat, &quidexcubatoriproximofimiliindiciofignificandum
veniat. Qudd fi vero contingatpradones piratasque ex nauibus rapinarum ftudio in terram confcedere, quotquotin viciniafuntpi-
fcatores atque ruriculae ftatim ad has Attalayas turres fui conferuandi gratia.fuga fibi confulunt, turres confcendunt, & portis ( quae
anguftje & fvrreae funt) claufis, fcalas ad fe attrahunt, Et quia holles, tota vicinitate,tanta excubatorum vigilanti diligentia excitati,
diutius in ccntinenri, tuto hx rere nequeunt, non admodum diu in neceffaria hac captiuitate,innocentes detinentur.
De Gadibus porro haeCjqua;fequunrur,Benedift.Bordonius,Gadira,Graecis, Gades, Latinis Erythea, ab his qui ex Erytheo mari
il!ucappu!er.uH,nominatu)\ Alij InnonisInfulam^nuncGadesappellant. mlongitudinemtrans Alpes milliana 40. feporrigit, vi-
rosprsftantcsgignit&educatjQuin hoc vnumoppidumcodemtempore^o. equitesfuppcditarepoteft, quod vixdc v!!o ftaltaeop-
pido praeterquam de Padua fertur, Futt & quidamoppidoNeapoItortus vir celebris.quirebusmagnificegeftisgloriosetriunipnauit.
Porrd Inc ,\xhorum oppidorum,Gadijfcilicet &Neapolis, vrbemfimulconftruxerunt,eiqueDidimaenomen indiderunt, vbifum-
maadd>j!eftationem amcenirastnter caeteraetiamfceminaeintemperantesquondam,&in omnilibidinepetulantes,effufae,dicaces,
Romam fa;pius.quaeftus habendi caufaexcurrebant: Mafculini fexusperfonst fcurriliter faceti.cauillantes,moriones, fai atores,fnu-
dulenti, &ca!!idi,quorumexercitiorumftudiomultiex varijs Europaelocisilluccommeabunt. De a:dtficatione G A DII haecme-
morant. TyriosoUm Apdllinisoraculumconfuluiffe, quonam loci vrbem fundarentjillisque retponfum ,adHercul!SCoIumnas.
Qpas cum attigifient,3rbitrati mundi illic finenyn vrbe ad occafum fita, fanum quoddam.fuper aerea columna oftocubitos oblon-
ga,erexerunt,meridiem refpiciens.quae res pofteris occafionem Herculis columnas nominandi praeftittt. Quod itaque tlluc tanq;iam
inportum exlonganauigationeveniffent, folenne ftatuerunt Herculi facrificiumjexiftimantesilliusoperafeillucfaluosappuliffe,
perfuafi a flaminibus ibi extremos Orbisfines terminari,necvlterius nauigarilicerc. Polybiusrefert in fano illo fontem aquam dul-
ciflimamfcaturirccujustffcftummarisaquae direftd contrariari: hackilicet crefcente,illam decrefcere,nec pariterexhaurirLC.au-
fam hanc volunt. Aerem,qui ex terrae vifceribus exhalatur dum crefcente mari clauditur, impediri,& in inferiores partes repeili, vn-
de fontis curfum reprimat, & exinde aquam fuftineat: verum decrefcente mari, terrae fuperficies aquis liberatur, & per hoc aer ettam
folutus.naturaliter erumpit, ficquefonti nullo ampliusimpedimento diftrifto aqua luculenterfuppetit. Incola: vulgo hoc miraculi
inftar Herculi acceprum ferunt. Arboretiamillicconfpiciturramisinterrampropendentibus.cuiusfrondesgladijforrnamexpri-
muntjCubttum longu& quatuor d igitos lati, fruftum fert palato fuauem,vbi ramum quis amputat, Iac emanare,radicem cuulfam in-
ftar rubri minij fulgere.Pafcua huius lnfuiae aded fcecunda & vbera, vt pecora ibidem palantia talelacfuppeditent, quod non per fe,
fed comm ixta lympha coagulari & cafeus formari neceffe fit, quin, ni menftrue vena pecoribus illis incidatur, nimio abdomine fuffo-
candam etaitur.Et hsc ratio pdfertur,cur Geryonem eodem loci armenta fuapauiffecomminifcantur, Verfus Alpes Betica fita eft.h\
Oceano Occtdenrali a freto Herculeo fexaginta miliaribus diftans Pindarus vates Gaditanam nominat, collocatur in quarto climate,
decimi paralklijdieslongiorjhoris quatuordecim & femis computatur.
InfcriorhxctabulsparstypumexprimitpifcaturxThynnorum.quaeinGaditanahacInfulaiprimaMaijad 15. Iunijdiemintef
duas Herculeas turres,quotannis inftituitur, quamdiu inducia: permittuntur omnibus banditis ,validis mendicantibus, profugis &
v? gabundiSjVt mercede condufti,in pifcat ione ifta laborent. Ipfius pifcationis tempore omnis vicina his turribus Infulae Regio,iufto
quafi exercijti & caftris occupata eft. Multa enim paffim fixa cadurca,& crefta tentoria,tabernae, eenopolia, cauponaria videntur, nec
Veneris ofticinae defunt. Magna populi frequentia tam ex Gaditana vrbe,quam ex ipfa etiam Hifpania, pifcationis vifends gratia mjc
fpaciatum venitThynni pifces in Occano Germanico degunt. Menfibus verd Maio & Iunio, dum generare intendunt, naturali du-
cl:u anguftum locum, & vehementiorem maris fluxum inquirunt, quem nufquam commodiorem, quam in Herculeo freto inueni-
unt,vbi totius maris impetus,in trium miliarium anguftias coarcl:atur,huc igitur gregatim magno numero, certo anni tempore com-
meant, quorum immenfam multitudinem, iucundo ac folenni fpe&aculo Gaditani capiunt. Et id quidem hac ratione. Tres cubitos
vtplurimu !ongi funt, craffipermedtum,quantumvtrifquevlnisiuft3emagnitudinishomocompIeftipoteft,vtrinquein remimo-
dum gracilefcunt, fufco & fubceruleo colore, dorfoextramare proemi ne nt. Etdum magnoagmine in freto paffim natareab co vi-
dentur , quiadhocinturrivicinaconftitutuseft , Is linteo pifcatoribuspaffimincymbiscumretibus&laqueislatentibusfignum
edit,ex quo ipfi iam ad nauigandum & retia ( quae longa funt ex chordisgrandioribus) explicanda intelligunt. Qupd dum folerter ac
gnauiter faciunt^Thynnorum multitudinem fenfim ac paulatim ad Infulae folum adegunt,& quandoque duo miJlia,quandoque vltra
mille oftingentos.fexcentos vel quingentos vna vice larga, per iucun da & fruftuofa captura irretiunt. Qui dum fe captos & terrae vi-
cinos animaduertunt; faliunt &»tumultuantur valde: fed eos hoc mo do tumultuando adnatare expeftant,& finguli,fingtilis, nudi, in
mare occurrunt.habentesinbrachiochordam, cuialligatuseft vncus(hoshamiotas proinde,non maledixeris) quem pifci inijciunt,
& chordam illi hel!uanti dimittunt,donecvehementer volutandoexanguis deficiat, & ficcaptum adfe pertrahunt, & in defignatam
»dhocinftitutampi!blicamdomum,LaStancanuncupatam,deferunt, vbifruftatim coefosincadis &tonnisfalecondiunt, &ma-
gno quxftu in Hifpania & Italia vendunt. Ex capitibus & fpinis aduftis, multum Iiquoris & abdominis conquirunt, quo
picisinftarinnauiumobturatione vtuntur. Fortaffe&StraboGteographiae libro tertio de hacautfimili
pifcatione mtclligendus, quandointercaeterafcribi ,Frcquensautem Thynnus
magnus &pinguis horfum impellitur.
6,