DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.54721#0786
768
DIE ÄLTERE CHRONIK VON OLIVA UND
acceleravit et circumdedit cum suis Polonis et Pomoranis, nullis instrumentis adhibitis
nisi clipeis et cratibus et aliquibus parvis et parvulis instrumentis ad munimen aptis
contra Theutunicos, qui erant in Gdansk, apposito forti igne, ipsos contra omnium
hominum opinionem occupavit et castrum expugnavit et Theutunicos fere omnes, quot-
quot erant ibi, occidit preter paucos, qui confugerant in quandam turrim, qui sibivitam
obtinuerunt, tarnen in captivitatem redacti sunt et detentia per dominum Msczuyio-
nem. Et sic domino adiüvante dominus dux Boleslaus cum triumpho et honore sanus,
paucis militibus perditis et vulneratis, ad propria est reversus, et non fuit opus nisi
Dei omnipotentis, qui semper dignatus est iuvareb dictum dominum Boleslaum ducem
Polonie et semper iuvitc eum, ubicunque pugnabat pro iusticia55.
1 273. Nobilis DominicellusPrzemisl puerd, filius quondam ducis Przemislii, intra-
vit in terram Slavie® ducis Barnimi ut videret dominicellam, filiam cuiusdam ducis Hen-
rici de Vistimnczcz, que erat nata de filia ducisf Barnimi. Et ob hoc idem dux ipsam te-
nebat penes se, quia sibi attinebat. Et cum eam videret, complacuit sibi persona et ibi-
dem sibi in terra prefati ducis Barnimi in civitate Sczeczin ipsam sibi in uxorem copula-
vit; et hoc factum fuit, cum sibi terminabatur sextus decimus annus nativitatis sueg.
jnii.Item a. D. 1 273 in mense Julio nobilis vir dominus Boleslaus cum nobili domina He-
lena uxore sua et reverendo patre domino Nicolao episcopo et cum baronibus suis et
cum eodem dominicello Przemislone occurrerunt eidem domine Lucarthe usque ad
Drdzen, et ibi ipsam cum honore receperunt et usque in Poznaniam duxerunt; et per
dictum episcopum et canonicos eiusdem ecclesie secundum consuetudinem ab antiquo
observatam cum processione sollempni ipsam in ecclesiam susceperunt56.
1 278. Eodem tempore Boleslaus dux Polonie habens adiutorio Mestvinum ducem
Pomeranie intravit fines Teutonicorum vm. diebus, spolians terram, et ad ultimum glo-
riose triumphavit de exercitu eorum57.
1 279. Pugnantibus Cruciferis de domo Teutonica contra Lithuanos capti sunt duo
fratres Cruciferorum a Lithuanis, quorum unus cum fuisset suspensus super altissimam
arborem, equus quoque sub ipso suspensus est, ut igne supposito utrumque vorax flamma
consumeret. Sed mirum in modum, equo per ignem consumpto, celum apertum est
super Cruciferum, et lux magna descendit super eum, et ros descendens de celo ignem
dispersit in diversas partes. Cumque lux illa ascenderet in celum, simul et Crucifer ille
ascendit cum corpore in celum; itaque post discessum lucis nullum vestigium, nulla
particula vel signum inventum est de ilIo ; videbaturque Lithuanis astantibus et ascen-
sionem illam mirantibus, quod virgo pulcherrima ascenderet in celum. Sed quia Pagani
huiusmodi factum ascribebant incantationibus, non virtuti divine, ostendit eis Deus
aliud miraculum, quod in socio suspensi illius Cruciferi experiri voluerunt. Nam viso
predicto miraculo superstitem Cruciferum dirupto trunco arboris per medium incluse-
runt, circumponentes ignem copiosum, ut vivus igne consumeretur. Sed Dominus
militem suum pro tide certantem non reliquit sine celesti presidio. Nam subito celum
fuit super ipsum apertum , et quedam avis magna alba, qualis nunquam visa fuit ab
aliquo vivente, descendit de celo in luce magna et eripuit predictum Cruciferum de
medio igne et tulit secum in celum in corpore. Quod videntes Pagani dixerunt: Vere
magnus est Deus Christianorum, quia talia facit servis suis58.
1 282. Philippus legatusFirmanus intravitPoloniam59. — DuxLestkoCracoviensis
et Sendomiriensis et Syradiensis persecutus est Yazmizitas, admonitus in somnio per ar-
changelum Michaelem et comprehendit eos ultra Nareff; quibus superatis reduxit totam
predam, quam ipsi de Lublin abduxerant; in quo conflictu nullus hominum occisus
est de ipsius exercitu ; ubi et mirabile accidit, quia canes, quos predicti gentiles ad-
duxerant, viso Christianorum exercitu ceperunt gaudere, ululare et exultare per signum,
quo simul cumChristianis inoccisionem gentilium conversi suntmordentes atrocissime60.
a) tenti Somm. b) muntre Somm. c) munivit Somm. d) puer fehlt Somm. e) Perlawie Somm.
f) Henrici — ducis fehlt Somm. g) Kgsb. hat den Zusatz : Nomen-virgiuis erat Lucharta, quam solempniter
cum processione ad ecclesiam canonici susceperunt, et B. dux cum Helena uxore sua et baronibus eidem in
Drdzen occurrerunt. Dagegen fehlt in Kgsb. alles Folgende.
35) VIL 56) VII. 57) VIII. Unter den Teutonici sind die Markgrafen von Bran-
denburg gemeint. 58) VIII. 59) III. b. 40. 60) VIII., im Wesentlichen auch
DIE ÄLTERE CHRONIK VON OLIVA UND
acceleravit et circumdedit cum suis Polonis et Pomoranis, nullis instrumentis adhibitis
nisi clipeis et cratibus et aliquibus parvis et parvulis instrumentis ad munimen aptis
contra Theutunicos, qui erant in Gdansk, apposito forti igne, ipsos contra omnium
hominum opinionem occupavit et castrum expugnavit et Theutunicos fere omnes, quot-
quot erant ibi, occidit preter paucos, qui confugerant in quandam turrim, qui sibivitam
obtinuerunt, tarnen in captivitatem redacti sunt et detentia per dominum Msczuyio-
nem. Et sic domino adiüvante dominus dux Boleslaus cum triumpho et honore sanus,
paucis militibus perditis et vulneratis, ad propria est reversus, et non fuit opus nisi
Dei omnipotentis, qui semper dignatus est iuvareb dictum dominum Boleslaum ducem
Polonie et semper iuvitc eum, ubicunque pugnabat pro iusticia55.
1 273. Nobilis DominicellusPrzemisl puerd, filius quondam ducis Przemislii, intra-
vit in terram Slavie® ducis Barnimi ut videret dominicellam, filiam cuiusdam ducis Hen-
rici de Vistimnczcz, que erat nata de filia ducisf Barnimi. Et ob hoc idem dux ipsam te-
nebat penes se, quia sibi attinebat. Et cum eam videret, complacuit sibi persona et ibi-
dem sibi in terra prefati ducis Barnimi in civitate Sczeczin ipsam sibi in uxorem copula-
vit; et hoc factum fuit, cum sibi terminabatur sextus decimus annus nativitatis sueg.
jnii.Item a. D. 1 273 in mense Julio nobilis vir dominus Boleslaus cum nobili domina He-
lena uxore sua et reverendo patre domino Nicolao episcopo et cum baronibus suis et
cum eodem dominicello Przemislone occurrerunt eidem domine Lucarthe usque ad
Drdzen, et ibi ipsam cum honore receperunt et usque in Poznaniam duxerunt; et per
dictum episcopum et canonicos eiusdem ecclesie secundum consuetudinem ab antiquo
observatam cum processione sollempni ipsam in ecclesiam susceperunt56.
1 278. Eodem tempore Boleslaus dux Polonie habens adiutorio Mestvinum ducem
Pomeranie intravit fines Teutonicorum vm. diebus, spolians terram, et ad ultimum glo-
riose triumphavit de exercitu eorum57.
1 279. Pugnantibus Cruciferis de domo Teutonica contra Lithuanos capti sunt duo
fratres Cruciferorum a Lithuanis, quorum unus cum fuisset suspensus super altissimam
arborem, equus quoque sub ipso suspensus est, ut igne supposito utrumque vorax flamma
consumeret. Sed mirum in modum, equo per ignem consumpto, celum apertum est
super Cruciferum, et lux magna descendit super eum, et ros descendens de celo ignem
dispersit in diversas partes. Cumque lux illa ascenderet in celum, simul et Crucifer ille
ascendit cum corpore in celum; itaque post discessum lucis nullum vestigium, nulla
particula vel signum inventum est de ilIo ; videbaturque Lithuanis astantibus et ascen-
sionem illam mirantibus, quod virgo pulcherrima ascenderet in celum. Sed quia Pagani
huiusmodi factum ascribebant incantationibus, non virtuti divine, ostendit eis Deus
aliud miraculum, quod in socio suspensi illius Cruciferi experiri voluerunt. Nam viso
predicto miraculo superstitem Cruciferum dirupto trunco arboris per medium incluse-
runt, circumponentes ignem copiosum, ut vivus igne consumeretur. Sed Dominus
militem suum pro tide certantem non reliquit sine celesti presidio. Nam subito celum
fuit super ipsum apertum , et quedam avis magna alba, qualis nunquam visa fuit ab
aliquo vivente, descendit de celo in luce magna et eripuit predictum Cruciferum de
medio igne et tulit secum in celum in corpore. Quod videntes Pagani dixerunt: Vere
magnus est Deus Christianorum, quia talia facit servis suis58.
1 282. Philippus legatusFirmanus intravitPoloniam59. — DuxLestkoCracoviensis
et Sendomiriensis et Syradiensis persecutus est Yazmizitas, admonitus in somnio per ar-
changelum Michaelem et comprehendit eos ultra Nareff; quibus superatis reduxit totam
predam, quam ipsi de Lublin abduxerant; in quo conflictu nullus hominum occisus
est de ipsius exercitu ; ubi et mirabile accidit, quia canes, quos predicti gentiles ad-
duxerant, viso Christianorum exercitu ceperunt gaudere, ululare et exultare per signum,
quo simul cumChristianis inoccisionem gentilium conversi suntmordentes atrocissime60.
a) tenti Somm. b) muntre Somm. c) munivit Somm. d) puer fehlt Somm. e) Perlawie Somm.
f) Henrici — ducis fehlt Somm. g) Kgsb. hat den Zusatz : Nomen-virgiuis erat Lucharta, quam solempniter
cum processione ad ecclesiam canonici susceperunt, et B. dux cum Helena uxore sua et baronibus eidem in
Drdzen occurrerunt. Dagegen fehlt in Kgsb. alles Folgende.
35) VIL 56) VII. 57) VIII. Unter den Teutonici sind die Markgrafen von Bran-
denburg gemeint. 58) VIII. 59) III. b. 40. 60) VIII., im Wesentlichen auch